herhalen 4Vth1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Cellen: transport over membranen

Leerdoelen

- herhalen verschillen dierlijke en plantaardige cellen

- bouw celmembraan

- transport door celmembraan

- diffusie/osmose

Van wie is welke cel?

Dier

Schimmel

Bacterie

Plant

Verschillen

Let op: 

• aanwezigheid organellen,

(prokaryoot vs eukaryoot)

• celwand 

(wel/geen, opgebouwd uit)

• plastiden 

(chloro-, chromo-, myloplast)

Celmembraan  

(Binas 69G en 79D)

Fosfolipiden, cholesterol, eiwitten.

Fosfolipiden

Fosfolipen vormen membraan. 

Kop waterminnend, 

staart waterafstotend. 

Kenmerken

Passief en actief transport kan je alsvolgt uit elkaar houden:

Passief: 

Kost geen energie, van hoge naar lage concentratie

Actief:

Kost energie, van lage naar hoge concentratie (altijd via eiwit)

Passief: 

Kost geen energie, van hoge naar lage concentratie

- Welke 2 vormen van passief transport zijn er? 

- Waarom kunnen sommige stoffen de celmembraan niet zomaar passeren?

Actief:

Kost energie, van lage naar hoge concentratie (altijd via eiwit)

- Welke 2 vormen van transport via blaasjes zijn er mogelijk?

Diffusie

0

Osmose en cellen

Cellen krimpen bij toevoeging 

zout water.

Verklaar...

Plantaardige cel

Stevig als ze vol zitten met water.

Slap bij weinig water.

Belangrijk voor planten:

Cellen hogere osmotische waarde (hypotoon) dan omgeving.

Dierlijke cellen

Verschrompelen bij weinig water.

Gaan kapot (lysis) bij veel water.

Belangrijk voor dierlijke cellen:

gelijke osmotische waarde (isotoon) met omgeving.

isotoon