AF Les 5 Weefsels

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

AF Les 5 Weefsels

Wat zijn weefsels?

1. Weefsels zijn groepen cellen die samenwerken.
2. Weefsels zijn alleen te vinden in planten.
3. Weefsels zijn organen in het menselijk lichaam.
4. Weefsels zijn individuele cellen.

Hoe worden weefsels gevormd?

1. Weefsels worden gevormd door voedingsstoffen.
2. Weefsels worden gevormd door cellen die zich specialiseren.
3. Weefsels worden gevormd door bacteriën.
4. Weefsels worden gevormd door chemische reacties.

AF Les 3 Weefsels

Wat gaan we doen?

• Basistypen
• Dekweefsels
• Bindweefsels

WEEFSEL

• Een weefsel is een groep dezelfde cellen

• Een orgaan = een groep weefsels

• Een orgaanstelsel = groep organen 

Welke soorten weefsels zijn er?

1. Er zijn vijf hoofdsoorten weefsels.
2. Er zijn vier hoofdsoorten weefsels: dekweefsel, bindweefsel, spierweefsel en zenuwweefsel.
3. Er zijn tien hoofdsoorten weefsels.
4. Er zijn twee hoofdsoorten weefsels.

Wat is de functie van weefsels in het menselijk lichaam?

1. Weefsels transporteren zuurstof.
2. Weefsels produceren energie.
3. Weefsels hebben geen functie in het menselijk lichaam.
4. Weefsels vervullen specifieke taken en zorgen voor structuur.

INDELING WEEFSELS

• Epitheelweefsel

• Zenuwweefsel

• Spierweefsel

• Steunweefsel 

Dekweefsel noemen we ook epitheelweefsel

• Bekleedt de binnen- en buitenkant van organen en het vormt klieren,
• Dekweefsel bestaat uit epitheelcellen

Functies;

- Dekweefsel bevindt zich aan de oppervlakte van het lichaam (de huid), maar ook alle holle organen (hart, bloedvaten, darmen),  bedekt en beschermt.

- Zintuigelijke functie (cellen reageren op specifieke prikkel)

- Zorgt voor afscheiding en absorptie van stoffen.

Wat is de functie van dekweefsel?

1. Bescherming tegen invloeden van buitenaf
2. Regulatie van lichaamstemperatuur
3. Transport van zuurstof
4. Voeding van het lichaam

Indeling van epitheelweefsel naar bouw

1. plaat/ plaveisel epitheel
2. kubische epitheel
3. cilindrisch epitheel  (hieronder valt ook het trilhaar epitheel)

EPITHEELWEEFSEL

• Opgebouwd uit epitheelcellen

• Cellen liggen dicht tegen elkaar (weinig/geen tussenstof)

• Bedekt alle inwendige en uitwendige oppervlakken van het lichaam 

INDELING EPITHEELWEEFSEL

• Naar vorm

• Naar aantal lagen

• Naar functie 

INDELING NAAR VORM

• Platte vorm = plaveiselepitheel
• Vierkante vorm = kubisch epitheel
• Ronde/cilindervormige vorm = cylindrisch epitheel
• Trilhaarepitheel

TRILHAAREPITHEEL

Trilharen zitten tussen de cilindervormige cellen ingeplant

INDELING NAAR AANTAL LAGEN

• 1-lagig

• Meerlagig 

PLAATSEN 1-LAGIG CYLINDRISCH EPITHEEL

• Basaalcellenlaag opperhuid
• Slijmvlies maag en darmen
• Baarmoeder
• Binnenzijde sommige klieren
• Binnenzijde spijsverteringskanaal 

PLAATSEN 1-LAGIG KUBISCH EPITHEEL

• Eierstokken

• Sommige klieren

• Nierkanaaltjes 

PLAATSEN 1-LAGIG PLAVEISELEPITHEEL = ENDOTHEEL

• Binnenkant bloed- en lymfevaten
• Hart
• Wand van de kleinste luchtpijptakjes en longblaasjes
• Buikvlies
• Borstvlies
• Hartzakje 

1-LAGIG TRILHAAREPITHEEL

• Eileiders

• Oor (buis van Eustachius)

• Slijmvliezen luchtwegen 

PLAATSEN MEERLAGIG PLAVEISELEPITHEEL

• Slokdarm

• Opperhuid = epidermis

PLAATSEN MEERLAGIG KUBISCH EPITHEEL

Opperhuid

Welke vorm hebbend e cellen van plaveiselepitheel?

1. Plat
2. Rond
3. Vierkant

Wat is een kenmerk van epitheelweefsel?

1. De cellen liggen dicht tegen elkaar
2. De cellen liggen met tussenruimten naast elkaar
3. Er zit veel stof tussen de cellen

Waar zit trilhaarepitheel onder andere?

1. In de eileiders
2. In de eierstokken
3. In de hoornlaag

NAAR AFSCHEIDINGSWIJZE

• Exocrien = met afvoerbuis

• Endocrien= zonder afvoerbuis (hormoonklieren)

• Endo-exocrien = met en zonder afvoerbuis (alvleesklier en geslachtsklieren) 

ENDOCRIENE AFSCHEIDING

Afscheiden van hormonen

door:

• Hormoonklieren

• Weefsel = weefselhormonen

Wat voor klieren zijn exocriene klieren?

1. Klieren met afvoerbuis
2. Klieren met en zonder afvoerbuis
3. Klieren zonder afvoerbuis

Waar is dekweefsel overal in het lichaam te vinden?

1. Hersenen, ruggenmerg, hart
2. Bloedvaten, lymfeklieren, zenuwen
3. Huid, slijmvliezen, organen
4. Botten, gewrichten, pezen

Hoeveel lagen heeft dekweefsel normaal gesproken?

1. Drie lagen
2. Geen lagen
3. Eén laag
4. Meerdere lagen

Bindweefsel

Steunweefsel

• Stevigheid
  
• Bestaat uit weinig cellen, tussen de cellen zitten stoffen die voor stevigheid en steun zorgen
  

Bindweefsel, botweefsel en kraakbeenweefsel zijn steunweefsels

Steunweefsel

Functies van bot en kraakbeenweefsel

De functies van het botweefsel en kraakbeenweefsel zijn:

• Dienen als aanhechtingspunt voor skeletspieren
  
• Stevigheid aan het lichaam geven
  
• De organen beschermen
  
• Bloedcellen produceren
  
• Beenweefsel is een reservoir voor calcium
  

Steunweefsel: Kraakbeen en Botweefsel

• Kraakbeen: ondersteunt en beschermt
• Botweefsel: biedt structuur en bescherming

Bindweefsel

• Is het meest voorkomende steunweefsel in het lichaam
• Het vult alle gaatjes en hoekjes op 

Bindweefsel bestaat uit: 

• Bindweefselcellen
• Bindweefselvezels
• Celtussenstof

Wat is bindweefsel?

1. Een weefsel dat alleen voorkomt in de huid.
2. Een weefsel dat alleen voorkomt in de spieren.
3. Een weefsel in het lichaam dat cellen en organen ondersteunt.
4. Een weefsel dat alleen voorkomt in de botten.

Wat is de functie van bindweefsel?

1. Het reguleren van de lichaamstemperatuur.
2. Het bieden van structuur en ondersteuning aan cellen en organen.
3. Het transporteren van zuurstof in het bloed.
4. Het produceren van energie voor het lichaam.

Waar kan bindweefsel in het lichaam gevonden worden?

1. In diverse delen van het lichaam, waaronder de huid, botten en spieren.
2. Alleen in de hersenen en het zenuwstelsel.
3. Alleen in de organen van het spijsverteringsstelsel.
4. Alleen in de bloedvaten en het hart.

Kenmerken van bindweefsel

• Meest voorkomende weefsel in het lichaam
• Bestaat uit cellen, celtussenstof en vezels
• Biedt steun, bescherming en verzorging voor het lichaam

Welke rol speelt bindweefsel in wondgenezing?

1. Aanmaak van nieuwe bloedcellen
2. Transport van voedingsstoffen
3. Vorming van littekenweefsel
4. Eliminatie van afvalstoffen

Wat doet bindweefsel in het lichaam?

1. Ondersteuning en structuur bieden
2. Regulatie van ademhaling
3. Transport van zenuwimpulsen
4. Opslag van energie

De Huid

Twee (of drie) lagen:

1. Opperhuid (epidermis)

2. Lederhuid (dermis)

(3). Onderhuids bindweefsel (subcutaan bindweefsel)

Het onderhuidse bindweefsel 

Het onderhuidse bindweefsel is de onderste huidlaag en noemen we ook wel de subcutis. Deze laag bestaat uit vetcellen, zenuwcellen en bloedvaten. 

Bouw van bindweefsel

• Verschillende soorten cellen: bindweefselcellen, vetcellen en mestcellen
• Tussencelstof vormt een netwerk waarin cellen hun werk uitvoeren
• Drie soorten vezels: stevige vezels, elastische vezels en korte, dunne vezels

Cellen in bindweefsel

• Bindweefselcellen
• Vetcellen
• Mestcellen

-Stevig bindweefsel  (Veel Collagene vezels pezen/banden)

-Losmazig bindweefsel (Weinig vezels onder de huid en tussen de organen)

-Elastisch bindweefsel (Veel elastische vezels wand van bloedvaten)

-Reticulair bindweefsel (Bevat collagene vezels bestaat uit een netwerk van vezels. In het rode beenmerg en lymfatisch weefsel)

-Vetweefsel Onder de huid  (In het gele beenmerg en om de organen

  bindweefsel met grote hoeveelheid vetcellen)

Losmazig bindweefsel

vast bindweefsel

Definitielijst

• Bindweefsel: Een groep weefsels die ervoor zorgt dat het lichaam stevig is en in vorm blijft
• Celtussenstof: Een soort netwerk waarin de cellen hun werk uitvoeren
• Vezels: Bestanddeel van bindweefsel dat kan variëren in soort en hoeveelheid
• Losmazig bindweefsel: Bindweefsel met weinig vezels
• Vast bindweefsel: Bindweefsel met veel of bijna alleen maar vezels
• Vetweefsel: Een vorm van bindweefsel met speciale taken, zoals energieopslag
• Bloed: Een vorm van speciaal bindweefsel waarvan de celtussenstof vloeibaar is
• Steunweefsel: Een vorm van bindweefsel dat het lichaam ondersteunt en in vorm houdt, waaronder kraakbeen en botweefsel

Vragen

Planning aankomende weken

13  oktober  -> Beenweefsels/ Spierweefsels

WEEK 42: VAKANTIE

26 oktober -> Zenuw weefsels

27 oktober ->  Huid- huidstructuren

2 november ->  Alle oefenopdrachten Hfst 1 en 2 AF

3 november -> Toets Hoofdstuk 2, Cel - en weefselleer

Einde!

Bedankt voor jullie aandacht en inzet!

Een fijne dag nog.