Herhaling H. 3 - Woorden, spelling en grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

H. 3 - Woorden, spelling en grammatica

A1

Doel

- je weet wat je moet kennen voor de toets (aanstaande
  dinsdag)

3.5 Woorden

• Dit is een detail.  Let op de context. 
• Lijst op blz. 165, van links naar rechts.
• Een antoniem (een woord met tegengestelde betekenis) 
    kunnen noemen. 
• Voor- en achtervoegsels herkennen (p. 169) die een
    tegengestelde betekenis aan een woord geven. 
           => correct - incorrect
  

Onmisbaar: nodig, noodzakelijk

3.7 Wat moet je kunnen?

Ontleed in de vaste volgorde.

1. Onderstreep de persoonsvorm
2. Zet zinsdeelstrepen
3. Benoem het gezegde: dus WG of NG (p. 177)
4. Benoem  het onderwerp
5. Benoem het lijdend voorwerp 

                                                           (zit er niet altijd in + nooit bij ng).

Schema p. 203 t/m 5 lijdend voorwerp

3.8 Wat moet je kunnen?

Theorie over werkwoordsoorten kennen (p. 182, 183, 185).

Geef in de zin aan wat de werkwoorden zijn. Noteer van elk werkwoord de juiste werkwoordsoort. (zww/kww/hww).

Kinderen worden tegenwoordig graag een beroemde vlogger.

3.9 Wat moet je kunnen?

• Schrijf de persoonsvorm van zwakke werkwoorden in de
    verleden tijd. Let op enkelvoud en meervoud.
• Schrijf het meervoud van zelfstandige naamwoorden.
    Regels op pagina 189.
• Schrijf de dicteewoorden juist van pagina 191.

zie blz. 191

Extra uitleg >>

3.7. Naamwoordelijk gezegde

of werkwoordelijk gezegd

Werkwoordelijk gezegde

het onderwerp DOET iets

belangrijkste ww betekenis

• alle werkwoorden in de zin
• splitsbaar werkwoord
• aan het + infinitief
• te + infinitief

Naamwoordelijk gezegde

het onderwerp IS iets

ww geen betekenis

• koppelwerkwoord

       worden, zijn, blijven

• aanvulling met een zn/bn
• zegt iets over onderwerp

Zo vind je een naamwoordelijk gezegde:

Een goede presentatie is niet in een half uur klaar.

1. Zoek de pv en verdeel de zin in zinsdelen.

Een goede presentatie / is / niet / in een half uur / klaar.

2. Stel vast of het onderwerp iets dóet of iets ís.

Een goede presentatie (= onderwerp) IS iets, namelijk klaar

3. Als het onderwerp iets ís, stel je de vraag:
                     Wat + pv + o + overige werkwoorden

WAT is een goede presentatie?  Antwoord: klaar (= naamwoordelijk deel)

Zo vind je een naamwoordelijk gezegde:

4. Noteer het ng: pv + naamwoordelijk deel + overige ww

naamwoordelijk gezegde (ng) = is klaar

Koppelwerkwoorden

(H. 3.8. - hulpwerkwoorden, zelfstandige werkwoorden en
                   koppelwerkwoorden)

In een naamwoordelijk gezegde staat ALTIJD een koppelwerkwoord.

Zijn er meer werkwoorden? Dat zijn hulpwerkwoorden.

BELANGRIJKSTE KOPPELWERKWOORDEN

worden, zijn en blijven

Wel/geen koppelwerkwoord

Kunnen hulpwerkwoord (hww) EN koppelwerkwoord (kww) zijn.

LET OP: Een koppelwerkwoord kun je vervangen door een ander koppelwerkwoord. Een hulpwerkwoord kun je NIET vervangen.

Ik ben / word / blijf astronaut.    = kww

Ik ben naar Londen gegaan.      = hww, want (Ik word naar Londen
                                                               gegaan) 

worden, zijn en blijven

Extra uitleg >>

3.8. Werkwoordsoorten

zelfstandige werkwoord

koppelwerkwoord

hulpwerkwoord

Zelfstandig werkwoord (zww)

• heeft een duidelijke betekenis: je kunt het doen 
• kan in zijn eentje het werkwoordelijk gezegde zijn
• één zww in een wg

Ik fiets naar school.                                            wg = fiets

Wij zingen onder de douche.                         wg = zingen

Hij lacht heel veel.                                               wg = lacht

Koppelwerkwoord (kww)

• heeft geen duidelijke betekenis
• belangrijkste kww: zijn, worden, blijven
• één kww in een ng

Hij is dokter in het ziekenhuis.                  ng: is dokter 

Hij werd vorig jaar profvoetballer.           ng: werd profvoetballer

Ook in de regen blijven zij vrolijk.             ng: blijven vrolijk

Hulpwerkwoord (hww)

• kan niet in zijn eentje een wg of ng zijn
• komt voor bij wg EN ng
• bij meer werkwoorden in het gezegde is pv = hww

Ik zal naar school fietsen.                wg= zal (hww) fietsen (zww)

Hij is kampioen geworden               ng = is kampioen geworden

                                                                       is (hww) geworden (kww)

Moeilijke gevallen

De jongen heeft altijd al wat geld willen bijverdienen.

                 pv =  hww                                bijverdienen duidelijk = zww

                                                    willen = hww

De jongen blijft lachen.            

                      pv=hww            lachen  = zww

wg,  want  onderwerp doet iets

Moeilijke gevallen

Remy wil vakkenvuller blijven, zolang hij bij zijn ouders blijft wonen.

• wil vakkenvuller blijven => ng (onderwerp is iets)

       pv = hww              kww = blijven (worden/ zijn) 

• blijft wonen => wg (onderwerp doet iets)

       pv = hww                 zww = wonen (duidelijke betekenis)         

Voor uitleg 3.5 en 3.9.

zie boek

Extra oefenen?

Maak: Test jezelf  3.5, 3.7,
3.8 en 3.9

Klaar?

Maak Versterk jezelf  - 

dat wat je nog moeilijk vindt.

     Extra oefeningen?

Ga naar Cambiumned.nl

=> Kies woordsoorten

=> Kies werkwoorden

=> Scroll naar beneden

=> zie je drie oefeningen

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/werkwoorden/

Lesdoelen

- je weet wat je moet kennen voor de toets (aanstaande dinsdag)

Dinsdag 15 april

Toets

Woorden, spelling en grammatica

H. 3.5,  3.7,  3.8 en  3.9.