Basisstof 1: Biologie is overal

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Biologie

Lisette Brouwers

WELKOM!

Biologen houden zich bezig met de levende natuur.

Een levend wezen noem je een organisme

LEERDOELEN basisstof 1

• Je kunt beschrijven wat biologie is en uitleggen dat biologie op veel gebieden een rol speelt.
  
• Je kunt het verschil tussen levensloop en levenscyclus beschrijven.
  
• Je kunt de organisatieniveaus van de biologie benoemen en uitleggen dat op elk hoger organisatieniveau nieuwe eigenschappen kunnen ontstaan.

Hoe ziet dit jaar eruit?

• 4 periodes, elke periode wordt afgesloten door een toets in de toetsweek
• toetsmomenten per periode

periode 1	Practicumtoets osmose (1x) Toets Thema 1, 2.1+2.2+2.3 (3x)
periode 2	Toets thema 1, thema 2, 3.1-3.5 (3x)
periode 3	Toets T1, T2, T3, 4.1-4.3 (3x)
periode 4	PO botanische tuinen (2x) Toets T1, T2, T3, T4, T5, T6 (3x)

Basisstof 1: opdrachten

• Lees basisstof 1 goed door 
• Maak: opdr. 2 t/m 9
  
  
• Hulp nodig? steek je vinger op
• Klaar? Start met basisstof 2 lezen en maken opdr. 13-20. 
  Maak de context opdracht 
  aan het einde van het hoofdstuk

Aan de slag

• met basisstof 1.1 en 1.3 en 1.5
• lezen en/of maken en/of nakijken opdr. 17 t/m 21 + 53 t/m 56 +  93 t/m 97 

• in stilte
• 10 min

Bekijken van Lesson-ups- presentaties

• Ga naar lessonup.com
• log in bij de juiste klas: 4h.biol1_2425
• gebruik hiervoor de klassencode:

 txblc

Wat hoop jij dit jaar te leren bij Biologie

Wat hoop jij dat dit jaar niet bij Biologie zit

Schrijf dit op een groene post-it en plak hem op het bord

Schrijf dit op een roze post-it en plak hem op het bord

Ga in je groepje zitten

Bedenk 4 voorbeelden van 'Biologie' in jouw omgeving

Basisstof 1: Biologie is overal

Hoofdstuk 1: Inleiding in de biologie

Biologen houden zich bezig met de levende natuur.

Een levend wezen noem je een organisme

Wat is Biologie?

Bio

Logie

Leven

Leer

Organismen

• levende wezens
• levend: vertoont alle levensverschijnselen
• levensverschijnselen: voortplanten, groeien, ontwikkelen, stofwisseling
• stofwisseling = alle chemische reacties in een organisme

• dood: heeft levensverschijnselen getoond, maar nu niet meer
• levenloos: heeft nooit geleefd

Individu vs soort

Organismen behoren tot hetzelfde soort:

• als ze zich samen kunnen voortplanten
• en de nakomelingen vruchtbaar zijn

Levenscyclus

Soort heeft een levenscyclus

Levensloop

Individu heeft een levensloop

alle individuen van een soort doorlopen tijdens hun levensloop dezelfde fasen of stadia (ei, rups (larve), pop, volwassen dier (imago)) en ondanks dat individuen van een soort sterven, blijft de soort voortbestaan

• begint direct na het ontstaan van het organisme. 
• eindigt met de dood van het individu 

LEVENSLOOP

Ontstaan

Groei en ontwikkeling

Voortplanting

Dood gaan

(INDIVIDU)

LEVENSCYCLUS

Ontstaan

Groei en ontwikkeling

Voortplanting

Nieuwe generatie ontstaat

etc.

(SOORT)

Organisatieniveaus in de biologie

Elk organisatieniveau is opgebouwd uit het kleinere niveau.

Emergente eigenschap = eigenschap die optreedt op een hoger organisatieniveau.

bijv. de verschillende weefsels van vleugels zorgen voor de emergente eigenschap 'Vliegen'

Organisatie-  niveaus in de biologie:

van molecuul tot biosfeer

Organisatieniveaus

organel = onderdelen van een cel met een bepaalde functie

cel = en grotere biologische eenheid en een hoger organisatieniveau dan een molecuul; alle organismen bestaan uit een of meer cellen

weefsel = een groep cellen met dezelfde vorm en functie

orgaan = deel van een organisme met een specifieke bouw en functie

orgaanstelsel = aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent

organisme = levend wezen

populatie = groep individuen van dezelfde soort dat in een bepaald gebied leeft en zich onderling voortplant

levensgemeenschap = alle verschillende populaties die in een gebied samenleven

ecosysteem = min of meer begrensd gebied met bepaalde eigenschappen. Zowel de levende als de niet-levende natuur in dat gebied maken deel uit van het ecosysteem

QUIZLET LIVE

Ga naar Quizlet.live

log in met de code: 

Aan het einde van deze les:

• weet je hoe het vak bio er komend jaar uit gaat zien 
• weet je wat een organisme is
• kun je de verschillende organisatieniveaus noemen

Zet op volgorde van groot naar klein:

Biosfeer

Ecosysteem

Populatie

Organisme

Orgaan

Cel

Molecuul

Hoe zat het ook alweer?

Zet de onderstaande organisatieniveaus in de juiste volgorde van klein naar groot

biosfeer

ecosysteem

levens-

gemeenschap

populatie

organisme

orgaan

weefsel

molecuul

cel

Sleep de functies naar het juiste orgaanstelsel

Ademhalen

Signalen doorgeven

Voedsel verteren

Stevigheid 

Transport van bloed

Bewegen

Op welk organisatieniveau ontstaat deze eigenschap?

1. organisme
2. populatie
3. ecosysteem

Wat is de levenscyclus van een plant?

1. Groei-Bloei-Ontkieming- Verspreiden zaden - Sterfte
2. Ontkieming-Bloei- Groei- Verspreiden zaden - Sterfte
3. Ontkieming - Groei - Bloei - Verspreiden zaden
4. Ontkieming - Groei - Bloei - Sterfte -Verspreiden zaden

Hoe ging het?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk voor vrijdag 6/9

lezen: 1.1 en 1.2

maken en nakijken: opdr. 2 t/m 9 en 13-20