Les 3 Etiketten

• Vaktheorie bakkerij
• MBO
• Studiejaar 2

Etiketten

Lesdoelen 

• De student weet wanneer etiketten gebruikt moeten worden. 
• De student weet wat er wettelijk op een etiket vermeld moet worden. 
• De student kan het belang van etikettering benoemen. 
• De student kan aangeven wat allergenen zijn.
  

Centraal

Naamgeving 

• De benaming van een levensmiddel maakt duidelijk om wat voor product het gaat. 
• Er zijn wettelijke "gereserveerde benamingen" Je mag niet termen als "chocolade of roomboter" gebruiken als het er niet inzit of als je ook alternatieve gebruikt.  Besluit meel en bloem, besluit zuivel
• Je mag geen misleidende namen geven aan product. "Gezonde roomboterkoek". 
• Verplichte vermelding "met zoetstoffen"

Voorbeeld etiket

• Naam product
• Ingrediëntenlijst
• Allergenenlijst
• Aantal producten / verpakkingseenheid 
• Houdbaarheid datum 
• Partijcode 
• Naam producent
• Voedingswaarde 
• Voedselinformatie 

Ingrediëntenlijst 

• Samengestelde producten opsplitsen 

1. Marsepein - suiker + amandelen 
2. Bakkersmixen - (opsplitsen naar grondstoffen) 

• Producten die staan in de naamgeving moeten altijd met percentage worden aangegeven. 
• Kwid : Kwantitatieve ingrediëntendeclaratie (KWID) is de vermelding van de hoeveelheid van een ingrediënt of categorie ingrediënten
• Herkomst van vleesproducten herkenbaar vermelden, bv gehakt is niet voldoende gehakt - runder- of varkensgehakt 
• Kruiden vermelden (niet de samenstelling) speculaaskruiden hoef je dus niet verder op te splitsen 
  

Ingrediëntenlijst 

• Ingrediënten benoemen die gebruikt zijn bij de bereiding van het product. 
• De ingrediënten
  worden genoemd in volgorde van afnemend gewicht.
• Er zijn specifieke
  regels voor het vermelden van, additieven, aroma’s, samengestelde ingrediënten. (herkomst van additief hoeft niet meer vermeld te worden) 
• Gebruik de algemene naamgeving. 

1. Patentbloem - tarwebloem 
2. Basterdsuiker - suiker

Allergenen

• Glutenbevattende granen: tarwe, rogge, gerst, haver, glucosestroop op basis van tarwe, granen op basis van alcoholische granen (bier, jenever) 
• schaaldieren
• Eieren 
• Vis 
• Aardnoten (pinda's) 
• Soja (als het voorkomt in mixen / olie)
• Melk (lactose) 
• Noten (amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, paranoten, pistachenoten, macadamianoten etc. 
• Selderij (selderijzaad)
• Mosterd
• Sesamzaad
• Sulfieten 
• Lupine 
• (weekdieren) slakken, inktvissen oester en mosselen

Allergenen vermelden is moeilijker dan je denkt 

• Arachideolie  (pinda's)
• Stabilisator E422 (met soja) 
• Vitamine B1 (met melk) 
• Vermelding kruisbesmetting ("bevat .....) 
• Herkomst enzymen (tarwe) 
• Kruiden en specerijenen (selderij of mosterd) 

Vermelding van allergenen kan op verschillende manieren.

HOOFDLETTERS, onderstreping  of apart benoemen

Voedingswaardevermelding voor levensmiddelen

• 7 voedingsstoffen: energie, vetten, verzadigde vetzuren, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout.
• Inzicht geven in wat het product is. 
• Consumenten juist informeren. 
• Consumenten kunnen vergelijken 
• Per 100 gram worden vermeld. 
• Voedingswaarde tabel is een examenopdracht. 

Netto hoeveelheid 

• Op ieder etiket moet een nettohoeveelheid of een andere hoeveelheidsvermelding worden vermeld. 
• De hoeveelheidsvermelding moet staan in hetzelfde gezichtsveld als de benaming 
• Percentage alcohol
• ℮-teken voor gemiddelde hoeveelheid

Houdbaarheidsdatum 

• Uiterste consumptiedatum (“te gebruiken tot”)
  

zeer bederfelijke levensmiddelen een uiterste 
consumptiedatum moet worden vermeld als deze levensmiddelen een  bewaartemperatuur hebben van maximaal 7⁰ Celsius en enkele dagen houdbaar zijn. (bv slagroomgebak) 

1. •“te gebruiken tot 6 januari. Bewaren bij maximaal 4⁰ Celsius. Te consumeren
   binnen 2 dagen na aankoop en niet later dan 6 januari”; 

• Datum van minimale houdbaarheid (“ten minste houdbaar tot
   einde”) 

De datum van minimale houdbaarheid is de datum tot waarop het
levensmiddel zijn specifieke eigenschappen behoudt. 

1.  ten minste houdbaar tot einde: maart 2022

Informatie voor de consument

• Mag je dit product adviseren als iemand biologisch wil eten? 
• Mag je dit product adviseren als iemand vegetarisch wil eten? 
• Heeft dit product veel of weinig toegevoegde suikers. 
• Heeft dit product veel verzadigde vetten?  
• Kan iemand met een glutenallergie dit product eten. 

Centraal

Centraal

Individueel openen

Individueel

Op welke producten is etikettering verplicht?

1. Op onverpakte producten
2. Op verse producten
3. Op verpakte producten

Wat is de verplichte volgorde van ingrediënten (grondstoffen)op een etiket?

1. De hoofdgrondstoffen boven in de lijst
2. De droge grondstoffen boven in de lijst
3. De zwaarste grondstof boven in de lijst

Individueel

Als er suikers zijn toegevoegd welke niet blijken uit de naam, moet de fabrikant dit wel/niet vermelden in de ingrediëntenlijst.

1. wel
2. niet

Wat betekent "RI"

1. Je dagelijkse bijdrage van voedingsstoffen in 1 portie
2. Je dagelijkse bijdrage van voedingswaarde in 1 portie

Cholestorol verlaging

1. is een "voedingsclaim".
2. is een "gezondheidsclaim".

Individueel

De vermelding '---' staat op zeer bederfelijke voedingsmiddelen, zoals verse vis, gehakt, vlees, etc.

1. TGT
2. THT

Individueel

Aan welk logo op een etiket kun je zien of het voedsel duurzaam is geproduceerd?

1. OKE
2. KOE
3. OEK
4. EKO

Individueel

Hoe worden de stoffen genoemd die een overgevoeligheidsreacties kunnen veroorzaken?

1. Allergaren
2. Voedselintoleranten
3. Allergenen

Wat zijn sulfieten?

1. Verdikkingsmiddelen
2. Bindmiddelen
3. Anti oxideermiddelen
4. Conserveringsmiddelen

Individueel

Vlees (gehakt) kan bevroren verkocht worden, maar soms wordt het later ontdooid en vervolgens aan de bakker worden verkocht.

Welke term staat er dan op het etiket?

1. Ontdooid
2. Gekoeld tot 5 graden
3. Bevroren waar
4. Bevroren geweest

Soms worden producten afgesloten bewaard in plastic met een gasmengsel.

Welk gas wordt dan verwijderd?

1. Stikstof
2. Koolzuurgas
3. Zuurstof

Soms staat op het etiket van een grondstof dat het is bestraald.

Bij welke grondstof is dat?

1. Krenten
2. Kruiden
3. Garnalen
4. Rozijnen

Vanaf welke hoeveelheid toegevoegd water moet het vermeld worden op het etiket?

Bij meer dan:

1. 5%
2. 4%
3. 3%
4. 2%

Individueel