Thema 3/4 De bloedsomloop Basisstof 1

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema 3/4 

De Bloedsomloop

Basisstof 1 Bloed

Basisstof 2 Bloedsomloop

Basisstof 3 Hart

Basisstof 4 Bloedvaten +

Basisstof 5 Bloedvatenstelsel (K)

Basisstof 5/6 Hart- en vaatziekten (M/K)

Basisstof 6/7 Nieren/Uitscheiding (M/K)

Wat weet je al van bloed en je bloedsomloop?

Bloed

Zoals je in het filmpje kunt zien, vervoert bloed cafeïne en suiker uit energie drank door je lichaam.
Een volwassen mens heeft ..... liter bloed in het lichaam.

1. 3 tot 4 liter
2. 4 tot 5 liter
3. 5 tot 6 liter
4. 6 tot 7 liter

Belangrijke woorden

Bloed bestaat uit:

- Bloedplasma: vervoert de volgende stoffen:

    - plasma - eiwitten, water, zouten, zuurstof,   voedingsstoffen,    

      koolstofdioxide, afvalstoffen

- Vaste bestanddelen van het bloed:

    - Rode bloedcellen: zuustof vervoeren

            + Hemoglobine

            + Bloedarmoede 

    - Witte bloedcellen (etter, pus)

    - Bloedplaatjes: bloed laten stollen

            + Trombose

Basisstof 1 Bloed

Een volwassen mens heeft vijf tot zes liter bloed in het lichaam. Maar wat doet het nog meer, naast vervoeren van suiker en cafeïne?

 

Wanneer je bloed in een centrifuge doet, kom je erachter waaruit het allemaal bestaat: 

55% bloedplasma                       45 % vaste bestanddelen

Bloedplasma bestaat uit:

- 7% plasma-eiwitten

Bijvoorbeeld fibrinogeen, wat helpt bij het stollen van je bloed

- 2% opgeloste stoffen

Klein beetje zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen

- 91% water

De vaste bestanddelen van bloed zijn:

- Rode bloedcellen

- Witte bloedcellen

- Bloedplaatjes

We gaan nu verder met de bouw en functie van elk vast bestanddeel

De vaste bestanddelen van bloed ontstaan allemaal in het beenmerg, uit stamcellen

- Rode bloedcellen

- Witte bloedcellen

- Bloedplaatjes

We gaan nu verder met de bouw en functie van elk vast bestanddeel

Rode bloedcellen

- Per mm3 bloed 1.000.000 rode bloedcellen

- Geen celkern

- Bevatten hemoglobine

Hemoglobine

- Rode kleurstof

- Hemoglobine bevat kleine ijzerdeeltjes

- Hemoglobine vervoert zuurstof

In een bloedvat om een longblaasje heen, wordt zuurstof door hemoglobine opgenomen

Bloedarmoede

- Te weinig hemoglobine in je bloed

- Moe

- Hoofdpijn

- Kortademig

- Flauwvallen

Witte bloedcellen

- Per mm3 bloed 7000 witte bloedcellen

- Hebben een celkern

- Kunnen van vorm veranderen

In dit plaatje zie je veel rode en twee witte bloedcellen (paars)

Witte bloedcel

- Maken ziekteverwekkers onschadelijk

- Eén type witte bloedcel sluit ziekteverwekkers in

- Ze doden bijvoorbeeld bacteriën en gaan daarbij zelf dood: pus/etter

Een witte bloedcel gaat uit het bloedvat en sluit een bacterie in

Bloedplaatjes

- Per mm3 bloed 300.000 bloedplaatjes

- Geen celkern, want het zijn stukjes uit elkaar gevallen cellen

- Spelen een rol bij de bloedstolling

Bloedstolling

- Bloedplaatjes bevatten stoffen die ervoor zorgen dat bloed buiten de bloedvaten stolt

- Bekijk de link, klik op het groene pijltje om te bekijken hoe bloedstolling werkt:

https://www.bioplek.org/animaties/bloed/stolling.html

Trombose

- Bloed stolt binnen een bloedvat

- Er ontstaat een bloedprop in het bloedvat, soms sluit deze het bloedvat af

- Als de bloedprop loskomt sluit het ergens anders een bloedvat af

Waaruit bestaat bloed?

Uitleg over de sleepvragen

In de volgende twee slides staan twee sleepvragen. 

Je gaat in de eerste vraag de onderdelen slepen om goed op een rijtje te zetten wat de onderdelen van bloedplasma zijn en waar deze weer uit bestaan.

De tweede sleepvraag geeft een overzicht van de verschillen tussen rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.

Bloedplasma

Afvalstoffen

Plasma-eiwitten

Water

Opgeloste stoffen

Zouten

Zuurstof

Voedingsstoffen

Koolstofdioxide

	Rode bloedcellen	Witte bloedcellen	Bloedplaatjes
1. Hebben ze een celkern?
2. Wat is hun functie?
3. Hoeveel zitten er gemiddeld in 1mm3 bloed?

5.000.000

7000

300.000

Nee

Nee

Jal

Zuurstoftransport

Bloedstolling

Ziekteverwekkers bestrijden

Samenvatting:

Bekijk het filmpje over bloed in de volgende link:

https://schooltv.nl/video/nieuws-uit-de-natuur-bloed-1/#q=bloed

Maken:

Opdracht 1 t/m 4 van Basisstof 1 in je werkboek

óf de opdrachten van Basisstof 1 in de ELO van Biologie & Verzorging voor Jou