Les 2 H2 NN

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leesvaardigheid VWO4

Wat hebben we de vorige week ook alweer gedaan?

Welke leesstrategieën zijn er? Waarom gebruiken we leesstrategieën?

Welke schrijfdoelen zijn er? Welke tekstsoorten horen hierbij?

Waaraan kun je zien voor welk publiek een tekst bedoeld is?

Deze week

Hoofdstuk 2 NN

• Opbouw van een tekst
• Tekststructuren en tekstverbanden
• Alinea's en kernzinnen

Tekstopbouw

• Een zakelijke tekst bestaat (bijna) altijd uit een inleiding, een middenstuk en een slot.
• Alle onderdelen hebben eigen functies:

Inleiding --> belangstelling wekken, introduceren onderwerp, opbouw van de tekst aankondigen

Middenstuk --> uitwerking hoofdgedachte, bespreken (deel)onderwerp

Slot --> samenvatting/conlcusie van de tekst, oproep, afweging of aanbeveling doen

Maak opdracht 1, vraag 1 t/m 5 en vraag 12 en 13 blz 25-27

Zie de vragen op slide 6 t/m 12

Het gaat over Tekst 1; "Sinterclaus of Kerstsint?".

1.Wat is het onderwerp van de tekst?

Lees Tekst 1; "Sinterclaus of Kerstsint?".

2. Verdeel de tekst in inleiding, middenstuk en slot. De inleiding en het slot bestaan uit 1 alinea. Noteer van elk tekstdeel de eerst twee en de laatste twee woorden.

3. Met behulp waarvan trekt de auteur in de inleiding de aandacht van de lezer?

1. de actualiteit
2. de geschiedenis
3. een anekdote
4. het belang voor de lezer

4. Waarmee sluit de auteur de tekst af?

1. een aansporing
2. een afweging
3. een samenvatting
4. een toekomstverwachting

5. Verdeel het middenstuk in drie deelonderwerpen. Noteer van ieder onderwerp de eerste twee woorden. Let op de signaalwoorden voor opsomming.

12. Wat is het schrijfdoel van de auteur?

1. informeren
2. overtuigen/activeren
3. amuseren
4. opiniëren

13. Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

Vaste tekststructuren

1. Argumentatiestructuur
2. Aspectenstructuur
3. Probleem/oplossingstructuur
4. Verklaringstructuur
5. verleden/heden(/toekomst)structuur
6. Voor- en nadelenstructuur
7. Vraag/antwoordstructuur

Lees de verschillende structuren door op blz. 28

Maak opdracht 2, vraag 1,2,3,9,11, 14 en 15, blz. 28-31

Zie de vragen op slide 16 t/m 24

Het gaat over Tekst 2; "Je bent je muziek".

1.Wat is het onderwerp van de tekst?

2. Welke soort aandachtstrekker gebruikt de auteur in alinea 1?

1. de actualiteit
2. de geschiedenis
3. een voorbeeld/voorbeelden
4. het belang van de lezer

3. Welke tekstsoort verwacht je?

1. een uiteenzetting
2. een beschouwing
3. een betoog

3.a Waarom verwacht je dat?

9. Leg in maximaal 25 woorden uit hoe het komt dat muzieksmaak zich voornamelijk tijdens de adolescentie ontwikkelt. Gebruik voor je antwoord alinea 9.

11. "Muzieksmaak wordt gevormd door verschillende factoren" (al.12) Daarvan worden er drie duidelijk genoemd: sociale klasse, woonomgeving en geslacht. Er wordt ook een vierde factor in de tekst besproken. Welke?

14. Welke structuur heeft deze tekst?

1. argumentatiestructuur
2. aspectenstructuur
3. verklaringsstructuur
4. vraag/antwoordstructuur

14.a leg uit waarom de tekst deze structuur heeft.

15. Bekijk je antwoord op vraag 3 nog eens. Zou je die vraag nog hetzelfde beantwoorden? Noem tenminste één kenmerk van de tekstsoort die je terugziet in de tekst waarom dat nog steeds zo is.

Kernzinnen

De belangrijkste zin van een alinea

• Vaak eerste, tweede of laatste zin van een alinea.

Wat zijn de kernzinnen?

Reality-tv is populair, omdat het zich goed leent voor verborgen reclame in het programma, zogenoemde 'product placement'. Zo worden de decors van realityprogramma's ingericht met meubels en keukenattributen van bepaalde merken. Ook dragen de personages niet toevallig bepaalde kleding en sieraden. En dat ze in bepaalde auto's rondrijden, berust al evenmin op een spontane samenloop van omstandigheden.

Er is volgens deskundigen nog een reden voor de onstuitbare opmars van reality-tv.

Een realityprogramma is goedkoop te maken. Voor Oh Oh Cherso werd een stel

Hagenezen uit een discotheek geplukt en op het vliegtuig naar Kreta gezet. Dure

scriptschrijvers waren niet nodig, de castleden bedachten hun quotes helemaal zelf.

Het maken van drama, comedy en documentaires is vele malen duurder.

Wat zijn de kernzinnen?

Reality-tv is populair, omdat het zich goed leent voor verborgen reclame in het programma, zogenoemde 'product placement'. Zo worden de decors van realityprogramma's ingericht met meubels en keukenattributen van bepaalde merken. Ook dragen de personages niet toevallig bepaalde kleding en sieraden. En dat ze in bepaalde auto's rondrijden, berust al evenmin op een spontane samenloop van omstandigheden.

Er is volgens deskundigen nog een reden voor de onstuitbare opmars van reality-tv.

Een realityprogramma is goedkoop te maken. Voor Oh Oh Cherso werd een stel

Hagenezen uit een discotheek geplukt en op het vliegtuig naar Kreta gezet. Dure

scriptschrijvers waren niet nodig, de castleden bedachten hun quotes helemaal zelf.

Het maken van drama, comedy en documentaires is vele malen duurder.

Wat is de kernzin?

Het is enorm besmettelijk. Als je iemand ziet gapen, kun je je eigen mond nauwelijks

dichthouden. Toch gaap je niet iedereen even makkelijk na, ontdekten onderzoekers

van de Universiteit van Pisa in Italië. Gapen blijkt het meest besmettelijk

onder familieleden. Dan volgen vrienden en kennissen. Volslagen onbekenden

gapen we het minst na. Bovendien duurt het langer voordat we een gaap van hen

overnemen dan van een bekende. Nagapen hangt dus af van hoe goed je de gaper

kent: hoe beter je hem kent, hoe makkelijker je hem nagaapt.

Wat is de kernzin?

Het is enorm besmettelijk. Als je iemand ziet gapen, kun je je eigen mond nauwelijks

dichthouden. Toch gaap je niet iedereen even makkelijk na, ontdekten onderzoekers

van de Universiteit van Pisa in Italië. Gapen blijkt het meest besmettelijk

onder familieleden. Dan volgen vrienden en kennissen. Volslagen onbekenden

gapen we het minst na. Bovendien duurt het langer voordat we een gaap van hen

overnemen dan van een bekende. Nagapen hangt dus af van hoe goed je de gaper

kent: hoe beter je hem kent, hoe makkelijker je hem nagaapt.

Tekstverbanden

• Zinsniveau en alineaniveau --> herkennen door signaalwoorden

Maak opdracht 4, vraag 3, blz. 37

Je hebt nu.....

De theorie van hoofdstuk 1 en 2 leesvaardigheid afgerond....

Hoofdstuk 1 (blz.10):

1. Leesstrategieën
2. Schrijfdoelen
3. Tekstsoorten
4. Tekst en publiek

Hoofdstuk 2 (blz.23):

1. De indeling van de tekst
2. Vaste tekststructuren
3. De alinea
4. Tekstverbanden

                                                                                            Op naar het hoofdstuk argumenteren!