8.2 Systematische namen Deel 1 Alkanen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

8.2 Systematische namen

Deel 1:

Alkanen

Planning

• Lezen 8.2  p. 235 t/m 237
• Herhalen 8.1
• Leerdoelen
• Voorzetsels en C-atomen
• Homologe reeks
• Alkanen 
• Karakteristieke groepen
• isomeren

Vertakt of niet?

1. Vertakt
2. Niet-vertakt

Verzadigd of niet?

1. Verzadigd
2. Onverzadigd

Hoelang is het C-skelet

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Hoelang is het C-skelet

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Een koolwaterstof bestaat (voornamelijk) uit?

1. K & W atomen
2. C & He atomen
3. H & He atomen
4. C & H atomen

Leerdoelen

• Ik kan het begrip alkaan uitleggen
  
• Ik ken de naamgevingen van de eerste 6 onvertakte alkanen  uit mijn hoofd  
• Ik kan de eerste 6 alkenen tekenen in een structuurformule
• Ik kan de algemene formule voor alkanen benoemen
  
• Ik ken de 6 numerieke voorvoegsels die ik kan gebruiken bij de naamgeving van vertakte alkanen uit mijn hoofd
• Ik kan de naamgeving van vertakte alkanen samenstellen en tekenen in structuurformules

Voorzetsels en C-atomen

Voorzetsel	C-atomen	Voorzetsel	C-atomen
meth-	1	hex-	6
eth-	2	hept-	7
prop-	3	oct-	8
but-	4	non-	9
pent-	5	dec-	10

Homologe reeks

Homologe reeks = herhalend patroon

De verhouding tussen de C- en H-atomen is altijd hetzelfde, binnen de homologe reeks.

Alkanen

Wat voor bindingen?

Homologe reeks?

verhouding C : H

Wat voor bindingen?

Alkanen hebben allemaal geen dubbele binding. De alkanen zijn dus altijd helemaal verzadigd.

Heeft hebt molecuul dus geen dubbele binding, dan krijgt het de uitgang: -aan

Homologe reeks?

Voor iedere C die voor komt in het molecuul, komen er 2x + 2 zoveel H's voor.

De homologe formule voor deze reeks is dan ook CnH2n+2

Alkanen(-aan)

Wat voor bindingen?

allemaal enkel

Homologe reeks?

verhouding C : H

n = aantal C-atomen

CnH2n+2

Als je 3 C atomen hebt

C3 H2x3+2 = C3H8

Welke naam heeft dit molecuul.

Zijgroepen

zijgroep met 1 C = methyl

Zijgroep met 2 C = Ethyl

Zijgroepen krijgen de uitgang -yl

Soms moet je ook de locatie van de zijgroepen aangeven.

naamgeven

1.  Zoek de langste onvertakte keten
2. aantal C  bepaalt stamnaam
3. Nummer de C's van het skelet (links-> rechts en rechts -> links)
4. Aan welke C's zitten de groepen? Telling met laagste cijfer, neem je.
5. zijgroep methyl of ethyl?
6. vaker voorkomende groep,  dan (di =2, tri =3, tetra =4)
7. Meerdere groepen? Dan alfabetische volgorde, eerste letters.
8. Dit molecuul heet: 2,3,4-trimethyl-hexaan

Hoe heet dit molecuul?

Het skelet bestaat uit ...C dus: 

?dubbele binding? dus:

Maar wel een zij groep?

Zijgroep bestaat uit ...C dus: 

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl 

Naam: 

Hoe heet dit molecuul?

Het skelet bestaat uit 3C dus: Prop-

verzadigd (geen dubbele binding) dus: -aan.

Maar wel een zij groep?

Zijgroep bestaat uit 1C dus: meth-

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl (Methyl)

Naam: Methylpropaan 

Volgorde naamgeving

(plaats-groep)-koolstofskelet

• Skelet= 6C dus Hex-
• bindingen= allemaal enkel dus -aan (Hexaan)
• Groep= 2x methyl op de tweede C (2,2-dimethyl)
• + 1x ethyl op de vierde C (4-ethyl)
• Naam: 4-ethyl-2,2-dimethylhexaan

Volgorde naamgeving

(plaats-groep)-koolstofskelet

• Skelet= 6C dus Hex-
• bindingen= allemaal enkel dus -aan (Hexaan)
• Groep= 2x methyl op de tweede C (2,2-dimethyl)
• + 1x ethyl op de vierde C (4-ethyl)
• Naam: 4-ethyl-2,2-dimethylhexaan

isomeren

Zelfde: molecuulformule 

Andere: structuurformule & naam

                     Butaan                                                        methylpropaan

Vragen??

Zelfstandig werken

3 keuzes:

1.  Ik snap het helemaal, ik ga  opdrachten in het boek maken
2. Ik snap het redelijk goed, ik ga blz 235 t/m 238 uit het boek zelf bestuderen.
3. Ik wil extra uitleg