V3 8.2 Systematische namen

8.2 Systematische namen
Naamgeving van alkanen en alkenen
1 / 27
suivant
Slide 1: Diapositive
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

Cette leçon contient 27 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

8.2 Systematische namen
Naamgeving van alkanen en alkenen

Slide 1 - Diapositive

Veel kleine regels, dus schrijf mee en let goed op!

Slide 2 - Diapositive

Basiskennistoets
  • Volgende week is de toets
  • Neem je laptop mee! 
  • Toets is in Woots

Slide 3 - Diapositive

Homologe reeksen
  • Koolwaterstoffen zijn onder te verdelen in homologe reeksen
  • Daar is de verhouding tussen aantal C-atomen en H-atomen in de molecuul gelijk
  • Alkaan: CnH2n+2
  • Bijv. n=4 : C4H10

Slide 4 - Diapositive

Alkanen
  • Alkaan: CnH2n+2
  • Onvertakte en vertakte alkanen
  • Alleen maar enkelvoudige bindingen, dus altijd verzadigd

Slide 5 - Diapositive

Isomerie
  • Beide moleculen zijn C4H10, maar het zijn wel verschillende moleculen.
  • Dezelfde molecuulformule, maar een andere structuurformule heten isomeren.

Slide 6 - Diapositive

Waarom naamgeving?
  •  Naamgeving is door het IUPAC bedacht, zodat iedereen overal ter wereld over het zelfde molecuul praat
  • Als 2 mensen over butaan praten, dan weten ze allebei welke structuurformule daarbij hoort.

Slide 7 - Diapositive

Naamgeving van onvertakte alkanen
  • Het aantal C-atomen bepaalt de stamnaam volgens 8.13 (uit je hoofd leren!)
  • Propaan, pentaan, methaan, ethaan, enz...

Slide 8 - Diapositive

Naamgeving van vertakkingen
  • Vertakking noem je alkylgroepen
  • Dus een vertakking van 1 C: methyl
  • Vertakking van 2 C: ethyl

Slide 9 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Gaan de naam van dit molecuul afleiden
  • Veel kleine regeltjes
  • Nalezen op blz 244

Slide 10 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Begin met zoeken naar de langste onvertakte keten C-atomen. Dat is de hoofdketen: de stam. Hier zijn dat er 6.
  • 6 C-atomen heeft als stamnaam hexaan (tabel 8.13), dus wordt de stamnaam hexaan.

Slide 11 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • De zijgroepen zitten op een bepaalde plek en die nummer je. Je kan van links naar rechts of van rechts naar links nummeren. Je moet zo laag mogelijke nummering hebben
  • L -> R: 3, 5, 5
  • R -> L: 2, 2, 4
  • 2 < 3, dus we tellen van R ->L

Slide 12 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • De zijgroepen worden vóór de hoofdketen vermeld, met het nummer waar de zijgroep aan de hoofdketen vast zit:
    Op C-atoom 4 zit een ethylgroep en op C-atoom 2 zitten twee methylgroepen:
    4-ethyl

Slide 13 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Komt eenzelfde zijgroep vaker voor, dan gebruik je numerieke voorvoegsels.
  • Methylgroep komt twee keer voor, dus krijg je dimethyl
  • Di- is het numerieke voorvoegsel voor twee.

Slide 14 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Stamnaam: hexaan
  • Zijgroepen:
    4-ethyl
    2,2-dimethyl
  • Zijgroepen komen in alfabetische volgorde voor (zonder numeriek voorvoegsel), dus:
    ethyl komt voor methyl

Slide 15 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Getallen worden gescheiden door een komma
  • Een getal en letter worden gescheiden door een streepje

  • 4-ethyl-2,2-dimethylhexaan

Slide 16 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Wat is de naam van dit alkaan?

Slide 17 - Diapositive

Naamgeving van een alkaan
  • Stamnaam: pentaan
  • Zijgroepen: methyl op C-atoom 2 en ethyl op C-atoom 3
  • 3-ethyl-2-methylpentaan

Slide 18 - Diapositive

Slide 19 - Diapositive

Naamgeving van een alkeen
  • Alkenen: CnH2n
  • Lijkt op naamgeving voor een alkaan, maar 2 veranderingen:
  1. uitgang is niet -aan, maar -een
  2. plaats van dubbele binding wordt weergegeven met een nummer

Slide 20 - Diapositive

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Diapositive

Wat is de naam van dit alkeen?

Slide 23 - Question ouverte

Naamgeving van een alkeen
  • Langste onvertakte keten van C-atomen waarin de dubbele binding voorkomt: 5 C-atomen: pent- als stamnaam
  • Uitgang -een. Tellen vanaf waar de dubbele binding begint (2), dus pent-2-een.
  • 2 methylgroepen: 4,4-dimethyl
  • 4,4-dimethylpent-2-een

Slide 24 - Diapositive

Samengevat
  • Homologe reeks is een groep stoffen die dezelfde algemene formule heeft:
    Alkanen: CnH2n+2
    Alkenen: CnH2n
  • Isomeren zijn stoffen met dezelfde molecuulformule, maar een andere structuurformule 
  • Voor naamgeving gebruik je de regels

Slide 25 - Diapositive

Ik snapte wat er uitgelegd werd in de instructie
Ja
Ik heb niet opgelet
Ik heb wel opgelet, maar vond het lastig
Ik wil nog wat vragen stellen

Slide 26 - Sondage

En nu?
Paragraaf doorlezen
Onderwerp dat veel oefening vereist
Opdrachten: 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16
Leren voor basiskennistoets volgende week

Slide 27 - Diapositive