Aandoeningen aan het spijsverteringskanaal

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Zorgvragers met aandoeningen aan het spijsverteringskanaal

Lesdoelen

De student:  

kan de verschijnselen benoemen die horen bij aandoeningen aan het spijsverteringskanaal

kan, per ziekteverschijnsel, minimaal twee verpleegkundige interventies noemen

kan, aan de hand van een praktijksituatie over een zorgvrager die een stoma krijgt, de verpleegkundige zorg beschrijven

Opdracht

Teken alle organen die betrokken zijn bij de spijsvertering en zet ze op de correcte plek in het menselijk lichaam

Aandoeningen spijsverteringskanaal

Problemen met de spijsvertering

Klachten in het maag-darmkanaal hebben vaak te maken met de spijsvertering. Bij de spijsvertering zijn de mond, slokdarm, maag, lever, galblaas, nieren, alvleesklier, dunne darm, dikke darm, endeldarm en anus betrokken. Al het eten en drinken dat we binnenkrijgen wordt hier verteerd en opgenomen. Dit gaat niet altijd helemaal vanzelfsprekend. 

Problemen met de spijsvertering

Klachten van het spijsverteringskanaal kunnen onschuldig en gemakkelijk te bestrijden zijn of als bijwerking van medicatie ontstaan. Helaas passen deze klachten vaak bij chronische ontstekingsziekten of vormen van kanker.

Gebrek aan eetlust

Mogelijke oorzaken zijnzwangerschap, stofwisselingsproblemen, chronische leverziekte, COPD, dementie, chronisch nierfalen, hartfalen, drugsgebruik, medicijngebruik of chemotherapie. 

Een verminderde eetlust kan ontstaan in veel verschillende gevallen, bijvoorbeeld bij ziekte. Hierdoor kan de smaak veranderen of je voelt je te ziek om te eten. Ook bij medicijngebruik kan de smaak worden beïnvloed. Psychische klachten en vermoeidheid kunnen eveneens leiden tot weinig eetlust.

Welke speciale manieren van toediening van vocht en voeding ken je?

Toedieningswijzen voeding en vocht

Speciale manieren van toediening van voeding en vocht zijn sondevoeding via maag of darmen, infuus, totale parenterale voeding en subcutane vochttoediening (hypodermoclyse). 

Waarom krijgt iemand TPV?

​Als de darmen niet voldoende voeding (en/of vocht) kunnen opnemen, is het mogelijk dit via de bloedbaan toe te dienen. Zo krijgt u toch de benodigde voeding, vitamines en mineralen (en/of vocht) binnen.

Anterior beschrijft iets dat aan de voorkant van het lichaam ligt. Posterior geeft aan dat iets zich aan de achterkant van het lichaam bevindt

Kwashiorkor, ook hongeroedeem of waterzucht genoemd, is een aandoening bij kinderen die wordt veroorzaakt door een langdurig eiwittekort door slechte of eenzijdige voeding.

Marasmus is een vorm van ondervoeding die ontstaat door onvoldoende voedselinname, zoals bij een hongerstaking of darmziekte

Welke gevolgen kunnen ontstaan t.g.v. ondervoeding?

Anti-emetica zijn geneesmiddelen die toegepast worden tegen braken en/of misselijkheid.

Hartkloppingen en benauwdheid kunnen veroorzaakt worden door maagzuurklachten. Dit wordt astma gastrica genoemd. Het maagzuur wordt vanuit de maag omhoog de slokdarm en keelholte in gedrongen. De slijmvliezen van de slokdarm en keel raken geïrriteerd en de rondom gelegen spieren spannen zich op

Bariatrische chirurgie

• Het aantal zorgvragers met (morbide) obesitas neemt de laatste jaren toe, en de verwachting is dat verpleegkundigen steeds vaker zorg zullen verlenen aan deze zorgvragerscategorie. Zoals alle zorgvragerscategorieën hebben ook zorgvragers met obesitas behoefte aan zorg op maat. De oorzaken voor het ontstaan van obesitas zijn zeer uiteenlopend. Obesitas kan ontstaan als gevolg van een ziekte of syndroom, maar vaak spelen leefstijl, erfelijkheid en cultuur een belangrijke rol. Ook kunnen psychische problemen van invloed zijn op het ontwikkelen van overgewicht. 
• Onder bariatrische chirurgie worden maagverkleinende operaties verstaan bij obese zorgvragers om sneller te kunnen afvallen. 

Vragen