Katheriseren blaas Heliomare

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom

Voorstellen; wie ben je, rol en functie, opleiding, wat je kwijt wilt

Wat wil je leren?

Wat weet je al?

Wat kan je al? Ervaring?

Wat moet je kunnen en weten aan het einde van deze training?

Lesdoelen

Inhoud van de training;

Theorie blaaskatheteriseren (eerste les)

Praktijk, voordoen, oefenen eenmalig blaaskatheteriseren van een man en vrouw

Skills toets eenmalig blaaskatheteriseren van een man en vrouw

Wet BIG

Wet BIG

Voorbehouden en risicovolle handelingen

Bekwaamheidsverklaring

Een voorbehouden handeling;

• kan risico voor de cliënt opleveren
• gaat door de natuurlijke barrière van het lichaam
  
• is in opdracht van een zelfstandige beroepsbeoefenaar;
• uitvoeringsverzoek
  
•  ben ik bevoegd, en bekwaam
  
•  werkt volgens recent protocol
  
• indicatie, contra indicatie
  
• toestemming cliënt, wettelijke vertegenwoordiger
  

Katheteriseren blaas

Voorbehouden handeling

Een katheter is een holle buis waarmee men vloeistoffen in de blaas kan brengen en af kan laten vloeien.

Soorten urineweg katheters

• éénmalige katheter
  
• katheter a demeur
  
• suprapubische verblijfskatheter
  
• nefrostomiekatheter
  

a. punt  b. oog c. connector d. doorsnede 

Kenmerken

Een eenmalige katheter bestaat uit de volgende onderdelen:

A. Punt:

De punt kan diverse vormen hebben, de meest voorkomende zijn Nelaton (een rechte afgeronde tip) en Tiemann (een licht gebogen tip).

B. Ogen:

Voor de afvoer van de urine.

C. Connector:

Hier kan een urine-opvangzak of blaasspuit op aangesloten worden. De connector is meestal in de kleur van de maatvoering.

D. Doorsnede:

De binnenkant, ook wel het lumen genoemd, is de ruimte waar de urine doorheen stroomt.

Meten urine met blaasscan, of blaasecho of bladderscan

• niet invasief, 
• niet of nauwelijks belastend
• meten van de blaasvolume
• middels geluidsgolven
• geen complicaties
• snel 
• doelmatig

kun je op een niet-invasieve manier het blaasvolume meten. De blaasscan doet dit door middel van ultrageluidsgolven. Vanwege de kleinere kans op complicaties heeft het meten van het blaasvolume met een blaasscan de voorkeur boven katheterisatie.*, ** Ook is het uitvoeren van een blaasscan minder tijdsintensief. Het kan onnodige katheterisaties voorkomen en het succes van eenmalige katheterisatie vergroten.**

Complicaties katheter blaas

• contaminatie
• slijmvliesbeschadiging
• koorts
• infectie; uretritis, cystitis, prostatitis,, urineweginfectie, urosepsis
• blaaskrampen
• blaasatrofie
  
• lekkage langs de katheter
  
• hematurie
  
• steen aanslag

Aandachtspunten en observatiepunten bij een verblijfskatheter

Let op de volgende punten:

􀂄 de hoeveelheid urine Zeker wanneer de katheter pas is ingebracht dient de urineproductie gecontroleerd te worden. Per 24 uur is de urineproductie ongeveer 1500 ml. Dit betekent ongeveer 60 ml per uur.

Urineweginfectie Bij cystitis handelen volgen de richtlijnen van de WIP-werkgroep infectie preventie

Steenslag Urine alkalisch, fosfaten slaan neer. Gebruik geen siliconen katheters en aanzuren van de urine

Blaaskrampen

Reactie van lichaam op vreemd lichaam. Spasmolytica, is een alarmsignaal van de blaas, hij is vol. Eerst controle of de blaas goed leeg is, niet verstopt is van de blaas. Kan ook van de ballon komen, deze laten leeglopen, katheter dieper in de blaas leggen en weer vullen.

Lekkage langs de katheter Meestal door krampen of te grote bal

Hematurie Door beschadiging, infectie, kan ook komen door spoelen.

􀂄 Onrust of verwardheid van de cliënt Psychische onrust en verwardheid kan het risico op het zelf verwijderen van de katheter vergroten.

De volgende observatie punten kunnen wijzen op een blaasontsteking:

􀂄 bestanddelen in de urine Controleer de urine op aanwezigheid van slierten, vlokken, gruis of bloed.

􀂄 Penetrante geur Een penetrante geur wordt alleen waargenomen tijdens het legen van de urinezak. Let tijdens het legen op de geur.

􀂄 Pijn in de onderbuik Pijn kan wijzen op een blaasontsteking. Blaaskrampen echter wijzen meestal niet op een blaasontsteking. Het is een natuurlijke reactie op de aanwezigheid van een vreemd voorwerp. Door blaaskrampen kan de urine langs de katheter lekken. Het terugbrengen van de hoeveelheid vloeistof in de ballon tot 5 ml kan de krampen en het lekken verminderen. De krampen kunnen ook ontstaan doordat de katheter verstopt of afgekneld is.

􀂄 Temperatuur Verhoging op koorts in combinatie met één van de bovengenoemde punten kan een aanwijzing zijn voor een blaasontsteking

Voorlichting aan zv die een cad krijgt

• invasieve handeling
  
• intieme zone
  
• niet pijnlijk, wel vervelend
  
• houding
  
• hygiëne
  
• gevoelend van angst, onmacht, genre
  

www.google.com

www.google.com

Indicatie voor de Suprapubische katheter

• urineretentie, prostatitis, urethritis
• praktische verzorging van zorgvragers die lijden aan:
  
• niet te verhelpen incontinentie
  
• zorgvragers in een rolstoel
• met kleine blaascapaciteit, met een schrompelblaas
• met blijvende incontinentie ten gevolge van b.v. dwarslaesie,
  
• beperkingen bij zitten in rolstoel
  
• en seksuele belemmering
  

Vragen?