2.4 gesteente wordt verplaatst

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Par. 2.4 Gesloopt gesteente

Als er bergen en vulkanen gevormd zijn worden die ook weer gesloopt " van buitenaf". Dat laatste hoort bij

1. Endogen krachten
2. Exogene krachten

De afbraak van een gebergte gaat via een aantal processen:

- verwering

-transport

-erosie

-sedimentatie

Wat is de meest logische volgorde van de processen transport (1), erosie (2), verwering (3) en sedimentatie (4)?

1. 1,2,3,4
2. 2,4,1,3
3. 3,1,2,4
4. 4,2,1,3

Verwering

• Verwering is het uiteenvallen van een gesteente in kleinere delen
• Het is de eerste stap bij de afbraak van een gebergte
• Oorzaak vooral:   invloed van het weer

Voorbeeld verweerde steen

Waar ligt op deze afbeelding het meeste verweringsmateriaal?

Verweringsmateriaal?

Bovenaan, daar zijn de rotsen helemaal tot klein materiaal verweerd.

Soorten verwering (hoofindeling)

1) Fysische of mechanische verwering

2) Chemische verwering

Soms apart genoemd: biologische verwering (3)

Fysische (mechanische) verwering

Door:

1. temperatuurverschillen
2. afwisseling vorst en dooi
3. "duwkrachten"

Temperatuurverschillen

Warm > steen zet uit

Koud> steen krimpt

Als dit heel vaak gebeurt barst de steen

Afwisseling vorst - dooi

• In spleetjes komt water dat uitzet als het bevriest, de steen wordt "open" geduwd
• Als het dooit wordt de spleet weer kleiner
• Als dit vaak gebeurt barst de steen

Duwkrachten

• Bijv. boomwortels die groeien duwen steen kapot
• Dit is fysisch, maar ook biologisch

Chemische verwering

Door:

1. oplossen in water
2. inwerking van zuren
3. reageren met zuurstof (oxyderen)(bij ijzer: roesten)

Welke vorm van chemische verwering is ook biologisch?

1. oplossen in water
2. reageren met zuurstof
3. oplossen in zuur van wortels
4. kapotduwen door boomwortels

Veel chemische verwering

Veel fysische verwering

Hoge temperatuur

Afwisseling vorst-dooi

Veel neerslag

Gesteente aan de oppervlakte