THV2/TV2 | Lezen blok 1-3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lezen

Blok 1 en 2

Blok 3

Blok 1

- De les van jaar 1 herhaald

- Verschillende teksten met elkaar vergelijken

- Waarde van informatie van verschillende soorten publiek bepalen

Blok 2

- Kernzinnen in de tekst herkennen

- Informatie over hetzelfde onderwerp in teksten en beeld met elkaar vergelijken

- Tekstvormen herkennen

- Instructie & infographic

Een hoofdgedachte en een onderwerp zijn hetzelfde

1. Ja
2. Nee

Een hoofdgedachte vind je in het middenstuk van de tekst

1. Ja
2. Nee

Een deelonderwerp is het onderwerp van een alinea

1. Ja
2. Nee

Ik weet wat een tussenkopje is

Ja

Nee

Waar staat de kernzin van een alinea?

De kernzin geeft de hoofdzaak van een alinea aan

1. Ja
2. Nee

Waaruit bestaat de rest van een alinea, naast de kernzin?

Een tekst heeft een standaardopbouw

1. Ja
2. Nee

Inleiding

slot

middenstuk

1 à 2 alinea's

conclusie

een of meerdere vragen stellen

aanleiding vertellen

onderwerp aankondigen

doel: lezer nieuwsgierig maken naar de tekst

doel: deelonderwerpen vormen samen onderwerp van de tekst

functie: deelonderwerpen bespreken

samenhang door verbindingsmanieren

samenvatting

advies

grappig verhaaltje vertellen

In welk deel van de tekst verwacht je onderstaande zinnen?

Inleiding

Middenstuk

Slot

En daarom raad ik iedereen aan om meer televisie te kijken.

Televisie biedt bovendien de broodnodige ontspanning.

Het moge duidelijk zijn: televisiekijken is de beste invulling van je vrije tijd.

Zullen onze kleinkinderen nog weten wat een televisie is?

Voor velen zal het een bekend gevoel zijn: zo veel kanalen en toch zo weinig leuke programma's op tv.

Toch is het misschien te kort door de bocht om te zeggen dat er geen goede televisie meer wordt gemaakt.

     informeren                                                            overtuigen                       

                                                                                                                               

  

Het is de bedoeling dat als lezer iets gaat doen.

Nieuwsbericht in de krant of een tekst in een leerboek.

Dit zie je soms bij een recensie van een boek, maar het kan ook overtuigend zijn!

een mening laten vormen

activeren

Feitelijke informatie en objectief

Voor- en tegenargumenten bij een stelling.

Je herkent vaak een duidelijk standpunt van de schrijver.

column in de krant

reclame

Publiek

Je stemt je tekst af op je publiek. 

Hoe kun je dat doen? 

Welke soorten publiek zijn er?

1. Breed
2. Klein
3. Gespecialiseerd
4. Jong

Publiek

Een jong publiek moet je dan verder specialiseren. Wat is jong? Welke leeftijd voldoet aan jong? 

Je kunt je tekst ook op je publiek aanpassen. Denk aan een recept voor kinderen of voor volwassenen (wat zou het verschil zijn?) of een boek voor kleuters of voor tieners (wat zou het verschil zijn?). 

Wat kun je extra oefenen?

- Huiswerkopdrachten lezen blok 1 en 2

- Zelftoetsen lezen blok 1 en 2

- Bijspijkeren (na blok 6 in de methode)

         - Oefenen per onderwerp (bijvoorbeeld hoofdgedachte)

Blok 3

- Signaalwoorden voor opsomming, tegenstelling en voorbeeld

- Zins- en alineaverbanden voor opsomming, tegenstelling en voorbeeld

- Kernzin van alinea's formuleren met behulp van verschillende zinnen uit een alinea

Theorie

Bekijk eerst het filmpje over tekstopbouw, alinea-opbouw en tekstverbanden. 

De volgende tekstverbanden moet je dus het komende blok gebruiken: opsommend, tegenstellend en voorbeeld.

De andere verbanden uit het filmpje leer je in de volgende blokken van lezen dit jaar. 

Oefenen!

Welke signaalwoorden horen bij welke verbanden?

uitspraak-opsomming

uitspraak-tegenstelling

uitspraak-voorbeeld

zoals

bovendien

bijvoorbeeld

zo

maar

nog

echter

integendeel

ten tweede

Uitspraak - opsomming

Uitspraak - tegenstelling

Uitspraak - redengevend

niet alleen ... maar ook

want

daar staat tegenover

Maar

Ook

bovendien

daarentegen

Integendeel

namelijk

Welk signaalwoord?

Lees zometeen eerst de alinea in de opdracht en geef daarna de goede signaalwoorden aan bij de verbanden. 

Verband = uitspraak-voorbeeld

Tekstverband = uitspraak-opsomming

Tekstverband = uistspraak-tegenstelling

 

   ook

  bijvoorbeeld

    zo

    maar

Kernzinnen

Je hebt geleerd dat in de kernzin de belangrijkste informatie staat over een tekst. 

Wat nieuw is in dit blok, is dat je ook zelf een kernzin gaat formuleren uit verschillende zinnen in de alinea. Ook hoeft de kernzin niet de eerste of de laatste zin in de alinea te zijn, hij kan ook op een andere plek staan. 

Geef in de volgende opdracht de kernzin aan. 

Daarvoor kun je het beste op tijd beginnen met het leren van de moeilijke woorden en het huiswerk voor leesvaardigheid keurig bijhouden. Daarnaast is veel (online) oefenen met spelling aan te raden.

Sleep het woord 'kernzin' naar de kernzin van bovenstaande alinea. Sleep het woord 'bijzaak' naar de bijzaak in bovenstaande alinea.

Als je een voldoende wilt halen voor de eindtoets, moet je je goed voorbereiden. 

Zo kun je gratis oefenen via cambiumned.nl.

kernzin

bijzaak

Wat is de kernzin?

1. Jolles beschrijft recent onderzoek naar de hersenontwikkeling van jongeren.
2. Diverse studies tonen aan dat puberhersens nog niet optimaal functioneren.
3. Bij meisjes zijn de hersenfuncties voor het maken van complexe keuzes volgroeid na hun 20ste.
4. Bij jongens ligt dat gemiddelde nog een paar jaar hoger.

Wat kun je extra oefenen?

- Huiswerkopdrachten lezen blok 3

- Zelftoetsen lezen blok 3

- Bijspijkeren (na blok 6 in de methode)

         - Oefenen per onderwerp (bijvoorbeeld hoofdgedachte)

Verder aan de slag! :)

Kijk op classroom in de checklist onder 'Lezen' welke opdrachten je kunt maken in Op Niveau.