14.3 lessonup

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vervuiling

§14.3

Boeren moeten zich aan regels houden om milieuvervuiling tegen te gaan.
Wat zijn de gevolgen van ammoniak uit dierlijke mest?

1. Vermesting door nitraat
2. Verzuring door salpeterzuur
3. Vermesting en Verzuring

Vervuiling

Leerdoelen:

klassikaal:

• Wat abiotische factoren zijn en tolerantiegrenzen
• Verschillende afvalsoorten en de verwerking hiervan

Zelfstandig:

• Hoe luchtvervuiling ontstaat en wat de gevolgen hiervan is
• Wat het gevolg van te veel koolstofdioxide is

Afvalsoorten

- Recycling, compost, hergebruik: "nuttig"

- niet recycle of hergebruik: vuilverbrandingsinstallatie 

(3:01 minuten en 1:30)

Rest: vuilstort of vuilnisbelt 

Zwerfafval

Recycling - Compost - Hergebruik (nuttige toepassing)

=

Grondstoffen van producten kunnen hergebruikt worden!

Recyclen!!! Waar gooien we het in?

Recycling - Compost - Hergebruik (nuttige toepassing)

=

Groente- fruit- en tuinafval

Hebben jullie thuis een composthoop?

1. Ja
2. Nee

Recycling - Compost - Hergebruik (nuttige toepassing)

=

Dus: Recycling, compost, en hergebruik...

>>>>>Wat heb jij recent hergebruikt? <<<<<<<

Vuilstort / Vuilnisbelt

niet brandbaar restafval zoals asbest, sterk vervuilde grond onder gecontroleerde omstandigheden

Zwerfafval

Het is al het afval dat - bewust of onbewust - is achtergelaten of beland op plekken waar het niet hoort, bijvoorbeeld op straat of in de natuur.

Wat is de afbraaktijd van een bananenschil?

1. 1 jaar
2. Minimaal 20 jaar
3. Minimaal 50 jaar
4. Deze breekt niet af

Wat is de afbraaktijd van een petfles?

1. 1 jaar
2. Minimaal 20 jaar
3. Minimaal 50 jaar
4. Deze breekt niet af

Wat is de afbraaktijd van kauwgom?

1. 1 jaar
2. Minimaal 20 jaar
3. Minimaal 50 jaar
4. Deze breekt niet af

Wat is de afbraaktijd van een blikje?

1. 1 jaar
2. Minimaal 20 jaar
3. Minimaal 50 jaar
4. Deze breekt niet af

...wat abiotische factoren zijn en tolerantiegrenzen

-

Pak je aantekeningenschrift erbij! 

Een lijst nieuwe begrippen is onderweg....

1. Habitat

Een plek waar de omstandigheden gunstig zijn om te leven 

2. Abiotische factoren

Omgevingsfactoren die niet levend zijn

Bijvoorbeeld: zonlicht, temperatuur, regenval...

3. Biotische factoren

Alle organismen die in het ecosysteem leven 

Bijvoorbeeld: voedselbron, voedselconcurrentie, schuilplaats

Roofdieren

1. Biotisch
2. Abiotisch

Luchtvochtigheid

1. Biotisch
2. Abiotisch

Wind

1. biotisch
2. abiotisch

dode dieren

1. biotisch
2. abiotisch

Lieveheerstbeestje weggejaagd door mieren

1. Biotisch
2. Abiotisch

Abiotische factoren

Omgevingsfactoren die niet levend zijn

Bijvoorbeeld: zonlicht, temperatuur, regenval...

Biotische factoren

Alle organismen die in het ecosysteem leven 

Bijvoorbeeld: voedselbron, voedselconcurrentie, schuilplaats

 tolerantiegrenzen

Grenzen waarboven of onder het organisme niet meer kan overleven bij een bepaalde factor. 

tolerantiegebied

Het gebied waarin het organisme kan overleven. 

Optimumgrafiek

Waarin het tolerantiegebied is weergegeven

Lethale dosis

Hoogste tolerantiegrens  van een factor welke enkel een hoogste tolerantiegrens heeft

Bijvoorbeeld: gif

a. Soort 2 zal meer succesvol zijn dan soort 1

b. alleen soort 2 zou kunnen overleven

c. alleen soort 1 zou kunnen overleven

d. geen van beide soorten zal kunnen overleven

a.

b.

c.

d.

HAVO examenopgave over tolerantiegrenzen: opgave 16

https:

Wat heb je geleerd?

Dit heb je geleerd:

- Wat abiotische factoren zijn en tolerantiegrenzen

- Verschillende afvalsoorten en de verwerking hiervan

Vragen: