MVT Vakdidactiek2 week1.4

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 3

MVT Vakdidactiek 2

College week 1.4

Leesvaardigheid:  hfst 3 & 8 

Leerdoelen: De student ...

.......... is zich bewust van het belang van docent handelen voor het bevorderen van leesvaardigheid van leerlingen (studenten). 

....... is bekend met een aantal sleuteltermen van de didactiek van leesvaardigheid.  

......... kan kritisch kijken naar veel gangbare didactische middelen die in de praktijk gebruikt worden voor leesvaardigheid. 

.......... kan eigen didactisch repertoire tav leesvaardigheid kritisch bekijken.  

(natuurlijk) luister/lees doel

talige moeilijkheidsgraad

inhoudelijke moeilijkheidsgraad

tempo/herhaling

leesteksten

als je een tekst wil/gaat gebruiken met jouw doelgroep, bepaal of de tekst makkelijk/moeilijk is en of je (dus) nog iets zou kunnen/moeten aanpassen. Bijv. makkelijke tekst> moeilijke opdrachten/verwerking? Of andersom?

het belangrijkste doel van lezen = de "boodschap" begrijpen (wat zegt/vertelt de schrijver?)

verschillende tekstsoorten en manieren van lezen

Verschillende tekstsoorten en manieren van lezen.

• wat is de natuurlijke manier van lezen?
• kan je de verwerking daarbij laten aansluiten?
• moet begrip altijd getoetst of gecontroleerd? 

passend voor de doelgroep?

inhoud

taalniveau

taalniveau geschikt, inhoud niet?

inhoud geschikt, taalniveau te hoog?

voorbeeld van een tekstbegrip oefening

Welke vorm van tekstbegrip wordt hier (vooral) geoefend?

1. weergeven
2. structureren/ samenvatten
3. interpreteren

Voorbeeld tekstbegrip oefening

welke vorm van tekstbegrip/lezen wordt hier geoefend?

1. weergeven
2. samenvatten / structureren
3. interpreteren

Welk van de volgende is het minst effectief om de leesvaardigheid te verbeteren:

1. veel meerkeuze vragen oefenen
2. vergroten van de receptieve woordenschat
3. aanleren van lees strategieën
4. veel leeskilometers maken

Leren samenvatten (blz. 163-170)

Gaat in stapjes:

• gemanipuleerde samenvatting reconstrueren
• structureeroefeningen
• samenvatten

gemanipuleerde samenvatting reconstrueren

Structureer

oefening

samenvatten

beste samenvatting kiezen

gespleten zinnen matchen

kopjes kiezen

vertel het verhaal na in je eigen woorden

gaten vullen

Hoe zorg je dat de leerlingen beter gaan lezen?

• Zorg voor een goede opbouw van je les: fasemodel voor leesvaardigheid (blz. 158/159)
• Veel variatie in teksten en verwerking
• Strategieën inslijpen (voordoen en mee oefenen/modellen)
• Veel aandacht voor woordenschat (receptief; woorden herkennen)
• Plezier/succesbeleving

Verschil opbouw volgens Neuner en volgens Kwakernaak:

Leesvaardigheid adhv Neuner fasen:

1. Neuner A

Leesvh adhv Kwakernaak:

fasen model:

1. voorbereiding

2. presentatie

3. begripscontrole

4. eventuele woordbehandeling

Fasemodel: blz. 158/159

welke manier van lezen wordt met deze onderdelen vooral geoefend?

1. lineair
2. concentrisch
3. bottom-up
4. extensief

heel globaal / skimmen

globaal

detail (weergeven)

welk advies geef je een leerling dat een woord in een tekst niet kent?

lezen / hardop lezen / voorlezen

• lezen = lezen (in stilte)
• hardop lezen kan een strategie zijn; vooral voor beginnende lezers. (eventueel met maatje?)
• voorlezen door leerlingen: voor- en nadelen
• voorlezen door docent: voor- en nadelen

Het hardop laten voorlezen van een tekst door een leerling is vooral goed voor:

1. het tekstbegrip
2. de uitspraak
3. tempo lezen
4. klank-tekenkoppeling

Verwerking:

• Herhaling via Prezi
• Koppeling praktijk: Leg een lees- of luisterles die je uitvoert (of gaat uitvoeren) "langs" het fasenmodel: heb je alle fasen doorlopen en hoe? 
  
• Verrijking via werkblad "oplossend" lezen.

Volgende week:

Bestudeer hfst 9   (en herhaal hfst 3 en 8)

Let op:

Er zijn veel overeenkomsten tussen (het aanleren van) lezen en luisteren. Vergelijk bijvoorbeeld het fasenmodel voor leesvaardigheid met dat voor luistervaardigheid. Probeer vooral te letten op de verschillen.