4H 2021 Zouten herhalen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4HAVO Herhaling H5 Zouten

Leerdoelen

Na afloop van de les

• kun je de namen en formules van zouten toepassen
  
• kun je een verhoudingsformule van een zout opstellen 
• kun je een oplosvergelijking geven
• kun je rekenen aan (zout)oplossingen en de begrippen concentratie en molariteit

Opfrissen voorkennis

Leer deze ionen van het ionenstencil (zie ook blauwe boekje) uit je hoofd 

(formule + lading)

Samengestelde ionen

Een samengesteld ion is een groepje atomen met een lading.

Bij het oplossen van een zout valt dit samengestelde groepje niet uit elkaar.

Bij het opstellen van de zoutformule let je alleen op de lading rechtsboven.

Het samengestelde ion blijft intact.

Leer deze ionen van het ionenstencil (zie ook blauwe boekje) uit je hoofd

(formule + lading)

Handig!! Binas 45A en 66C

in deze tabellen staan veel ionen met hun lading!

Wat is de formule van nitraat?

1. NO​3​2−​​
2. NO​3​−​​
3. NO​2​2−​​
4. NO​2​−​​

wat is de formule van sulfaat?

1. SO​3​2−​​
2. SO​3​−​​
3. SO​4​2−​​
4. SO​4​−​​

Wat is de formule van hydroxide?

1. O​2−​​
2. OH​−​​
3. O​−​​
4. OH​2−​​

wat is de formule van sulfiet?

1. SO​3​2−​​
2. SO​3​−​​
3. SO​4​2−​​
4. SO​4​−​​

Wat is de formule van nitriet?

1. NO​3​2−​​
2. NO​3​−​​
3. NO​2​2−​​
4. NO​2​−​​

opstellen zoutformules

Bekijk het volgende filmpje met de uitleg over het opstellen van verhoudingsformules van zouten

als je niet meer weet hoe dit moet

wat is de formule van natriumcarbonaat?

1. NaCO​3​​
2. Na​2​​CO​32​​
3. Na​2​​CO​3​​
4. Na​2​​(CO​3​​)​2​​

Wat is de formule van aluminiumhydroxide?

1. AlOH
2. AlOH​3​​
3. AlOH​2​​
4. Al(OH)​3​​

wat is de formule van ammoniumsulfaat?

1. (NH​4​​)​2​​SO​4​​
2. (NH​4​​)(SO​4​​)
3. NH​4​​SO​4​​
4. NH​4​​(SO​4​​)​2​​

Wat is de formule van ijzer(III)oxide?

1. Fe​3​​O​2​​
2. Fe​2​​O​3​​
3. FeO​2​​
4. 3FeO

Wat is de juiste naam van FeO?

1. ijzer(III)oxide
2. ijzer(II)oxide
3. ijzeroxide

Wat is de juiste naam voor

Pb​2​​SO​4​​

1. lood(IV)sulfaat
2. lood(II)sulfaat
3. di-loodsulfaat
4. lood-disulfaat

Wat is de juiste naam voor

Al​2​​(CO​3​​)​3​​

1. di-aluminium-tri-carbonaat
2. aluminium(II)carbonaat
3. aluminiumcarbonaat
4. aluminium(III)carbonaat

Oplossen  van zouten

In de animatie hiernaast zie je wat er op microniveau gebeurt als een zout goed oplosbaar is in water: de ionen laten elkaar los en worden omringd door moleculen water

Het omringen door watermoleculen noem je hydratatie. 

Let goed op de oriëntatie van de watermoleculen!

NaCl ionrooster

oplossen

Na+ (aq)

oplossen

Cl- (aq)

oplosvergelijking

voor de pijl:               na de pijl:

vast zout              zoutopLOSsing

NaCl(s)   -->  Na+ (aq)  +  Cl-(aq)

ionen aan                  ionen

elkaar vast                 LOS

oplosvergelijking van aluminiumsulfaat: alle ionen laten elkaar los, er ontstaan 2 losse aluminiumionen en 3 losse sulfaationen

Voorbeeld: Geef de oplosvergelijking van 

                     aluminiumsulfaat

1. noteer eerst de juiste verhoudingsformule van de stof voor de pijl

2. Noteer daarna de losse ionen MET lading erbij na de pijl. 

3. Vergeet niet kloppend te maken. Zet de getallen op de juiste plek

Welke deeltjes zorgen voor stroomgeleiding in een zoutoplossing?

1. atomen
2. moleculen
3. ionen
4. elektronen

Wat gebeurt er op microniveau bij het oplossen van een zout?

1. de ionen gaan harder trillen
2. de ionen laten elkaar los en gaan vrij bewegen
3. de ionen gaan in een rooster zitten
4. de zoutkorrels verdwijnen

Gebruik bij de volgende opgaven Binas45A

Welk zout lost het beste op?
Gebruik Binas 45A

1. natriumchloride
2. calciumcarbonaat
3. calciumsulfaat

Welke 3 positieve ionen geven altijd een goed oplosbaar zout? Gebruik Binas 45A

Welk negatief ion geeft altijd een goed oplosbaar zout? Gebruik Binas 45A

Geef de oplosvergelijking van calciumacetaat

Geef de oplosvergelijking van zinknitraat

Rekenen aan oplossingen 

Concentratie en molariteit

• Hoeveelheid stof wat aanwezig is in een bepaald volume.
• In oplossingen of gasmengsels.
• Eenheid bijv. gram per liter (g/L) of mol per liter (mol/L).
• Molariteit (M)= concentratie in mol/L

mM = millimolair = millimol per liter

Molariteit

• De notatie [formule] wordt gebruikt om de molariteit van een oplossing aan te geven.
• Bijv. [H+]=0,10 M
• Hier staat: de concentratie/molariteit van H+ ionen is 0,10 mol per liter oplossing.
• Je zegt ook wel: de concentratie is 0,10 molair.

Even oefenen

Er wordt 5,00 gram azijnzuur (CH3COOH) opgelost in 250 mL water. Bereken de molariteit van deze oplossing.

Aanpak manier 1

stap 1: hoeveel mol komt overeen met 5,00 gram azijnzuur?

stap 2: als dit in 250 mL zit,hoeveel zit er dan in 1 L? Dit is dus mol per L.

Aanpak manier 2

stap 1: 5,00 gram in 250 mL, hoeveel gram is dat in 1L?

stap 2: reken deze hoeveelheid gram om naar mol en je hebt mol per L.

Even oefenen

Er wordt 5,00 gram azijnzuur (CH3COOH) opgelost in 250 mL water. Bereken de molariteit van deze oplossing.

Antwoord

n = 5,00 g / 60,053 g/mol = 0,083 mol

[CH3COOH] = 0,083 mol / 0,250 L = 0,33 mol/L (of 0,33 M)

Je lost 1,30 mol keukenzout (NaCl) op in 6,0 liter water. Bereken de molariteit van de oplossing die ontstaat.

tip

als je het aantal mol weet, en het aantal ml waarin die hoeveelheid mol zit. Dan reken je uit naar hoeveel mol in 1 L zit. Gebruik eventueel een verhoudingstabel.

Je lost 1,42 mol glucose op in 2,50 liter water. Bereken [ C₆H₁₂O₆ ] .

1. 0,6 M
2. 1,8 M
3. 0,568 M
4. 1,76 M

Je lost 0,056 mol Na₂SO₄ op in 1,500 liter water. Let op de molverhouding tussen Na₂SO₄ en Na+. Bereken [ Na+ ].

Je lost 0,348 mol Na₃PO₄ op in 4,20 liter water.
Geef eerst de oplosvergelijking van Na₃PO₄ en bereken dan [ Na+ ].

Klaar?

maak de opgaven "herhaling na TW3" in de bijlage in 

het Magister HW van deze les

kijk deze na met de antwoorden op de ELO

(eerst maken, dan pas nakijken, anders heeft het nog geen zin)

Heb je nog een vraag over deze les? Noteer hem dan hier.