1.4 Aangeboren of aangeleerd

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.4 Aangeboren op aangeleerd

Examenvraag bij 1.3

24. Twee soorten gedrag zijn: baltsgedrag en territoriumgedrag.

Tot welk soort gedrag behoort het kwaken van de kikkers zoals in de tekst beschreven wordt?

1. Alleen tot baltsgedrag
2. Alleen tot territoriumgedrag
3. Zowel baltsgedrag als territoriumgedrag

Leerdoelen 1.4

Je kunt erfelijk bepaald en aangeboren gedrag herkennen

Je kunt meerdere manieren waarop dieren nieuw gedrag leren herkennen

Je kunt het verschil tussen klassieke en operante conditionering toelichten

0

Leren - inprenting

Lorenz - 1903-1989

Gevoelige periode

Leren door associeren - klassieke conditionering

Pavlov - 1849-1936

Klassieke conditionering - verband tussen twee verschillende prikkels

Leren door combineren - 

operante conditionering

Skinner - 1904-1990

Trial-and-error

Het effect van gedrag (beloning of straf) heeft invloed op de frequentie waarmee bepaald gedrag plaatsvindt

Operante conditionering - leren door belonen en straffen

Gewenning - aangeleerd/ aangeboren gedrag afleren

De respons op een prikkel neemt af bij herhaaldelijke toediening van een prikkel (drempelwaarde verhoogt). 

Is meestal in de praktijk het afleren van een niet adequate (schrik)reactie en voorkomt dat het centrale zenuwstelsel overbelast raakt met onbelangrijke informatie.

Voorbeeld: Politiepaarden worden bijvoorbeeld getraind met vuur en explosies en raken daardoor gewend aan deze omstandigheden.

Leren van elkaar

Sociaal gedrag moet je leren, hiervoor heb je soortgenoten nodig.

In groepen is sprake van een rangorde - sommige individuen zijn dominant, anderen onderdanig.