Groepsdynamiek 2

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 1-4

GROEPSDYNAMIEK

Gebruik je telefoon/device

www.lessonup.app

Voer de code in die links onder staat

GROEPSDYNAMIEK

1. Aanleiding
2. Onderzoeksvragen
3. Opvallend
4. Conclusie

Aanleiding

Er is een negatieve sfeer en dat uit zich in onwenselijk gedrag naar elkaar en de docenten. Er is een dynamiek waarbij de leerlingen steeds op elkaar reageren, dit heel primair doen en totaal geen oog hebben voor de ander. 

Is bovenstaand probleem herkenbaar?

JA

NEE

Voortdurende onrust in de klas: ‘Wat is er toch aan de hand met onze jeugd?’

Schooldirecteuren, docenten en psychologen zien dat het niet goed gaat met een deel van de scholieren. ‘Een verkeerde blik is tegenwoordig al voldoende voor een explosieve ruzie.’

Welke tools zijn er die ik als docent in kan zetten om de groepsdynamiek te beïnvloeden? 

-Wat is groepsdynamiek?

-Welke factoren hebben invloed op de groepsdynamiek?

-Hoe kan ik de groepsdynamiek in kaart brengen?

Groepsdynamiek

Remmerswaal

“Groepsdynamica is de studie van het gedrag van mensen in kleine groepen” (Remmerswaal, 1995)

De primaire groep waartoe iemand behoort, werkt als brug tussen het individu, de maatschappij en cultuur.

Individu

Groep

Maatschappij

“Groepen hebben een eigen dynamiek en zijn bijna nooit de simpele optelsom van de individuen waaruit ze bestaan. Hoe een groep zich ontwikkelt en welke normen een groep hanteert, is bepalend voor het leerklimaat in die groep.” 

(Geerts & van Kralingen, 2011)

Tuckman Stages

Theorie van Tuckman groepsvorming

Fase 1 - FORMING (het vormen)

• Een groep leert elkaar kennen
• Er is nog geen hechting of groepsgevoel
• Is het hier veilig?
• Mag ik er zijn?
• Als zorgverlener -> zorg voor veiligheid, bepaal jouw norm

Fase 2 - STORMING (conflictfase)

• Met wie kan ik het goed vinden? Wie kan ik beter uit de buurt houden? Wat is mijn rol? Hoor ik erbij?
• Wordt dit een positieve of een negatieve groep?
• Als zorgverlener zorgen dat conflicten worden opgelost of uitgesproken

Fase 3 - NORMING (de norm)

• De groep is geformeerd en iedereen weet en kent zijn rol
• Hoort iedereen erbij? Wie niet? Waarom?
• Communicatie "naar buiten" verloopt vaak via de leiders
• Als zorgverlener kun je hier nog sturen; welke rol geef jij de leiders?

Fase 4 -PERFORMING(prestatie)

• De groep gaat functioneren volgens de normen en waarden die zij zelf hebben vastgesteld
• Aan de zorgverlener is het om dit nu te onderhouden.

Fase 5 - Adjourning (afsluiting)

• Afscheid 
• Gemopper omdat ze het stiekem niet leuk vinden
• Belang van positief afsluiten!

Intrinsieke motivatie

extrinsieke motivatie

net zo belangrijk: stimuleren! 

Groepsdynamiek is geen recept, wat voor de ene groep werkt, werkt bij de andere groep totaal niet.

1. Creëer een open sfeer ( transparante normen en waarden )

2. Wees bewust van je manier van leidinggeven/coachen/zorg dragen: straffen, belonen? Houding= spiegel. 

3. Wie heeft de macht? Jij of de leerling(en)? 

4. Let op de populaire mensen: intrinsiek motiveren, aansluiten belevingswereld. 

5. Vrees conflicten niet. Misschien al escalatieladder gemaakt? 

Groepsnorm en Cohesie

Interne groepsnorm

Hoe denken de leerlingen over elkaar?

Externe groepsnorm

Hoe denken de leerlingen over de buitenwereld? (school, docenten en leren)

Omvang van de groep

Druk van buitenaf

Aantrekkelijkheid van de groep

Hoe kun je groepsdynamiek in kaart brengen? 

Observeren

Handboek Groepsdynamica > Hoofdstuk 11 

Theoretische onderbouwing (functionele rollen)

Handboek voor Leraren > Hoofdstuk 6

Manieren om te werk te gaan bij het observeren

Opdracht

Bekijk het volgende filmfragment.

- Wat gebeurde er in dit fragment?

- welke norm word er gehanteerd? 

- In welke fase zit de groep?

- Welke vorm van leidinggeven/coachen word gehanteerd?

- Wie heeft de macht?

- Wie zijn de populaire mensen?

- Welk conflict is er gaande?

- welke acties zou je uitzetten om de groepsdynamica te bevorderen? 

Sociogram

Heb je wel eens gewerkt met een sociogram?

JA

NEE

www.sometics.com

Sociaal Domein

Met wie ga je in je vrije tijd om?

Met wie ga je in je vrije tijd absoluut niet om?

Werkgerelateerd Domein

Met wie werk je graag / goed samen?

Met wie werk je liever niet samen?

Conclusie

Je bent als docent de belangrijkste tool

Het beperkt zich niet tot een klas

Het kan geen kwaad om hulp(middelen) in te schakelen

Groepsdynamiek is iets wat je met zijn allen op moet pakken

Vragen?