Grammatica blok 1 vwo 1 19/20

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Programma 

Grammatica blok 1 

• kun je drie verschillende werkwoordsvormen benoemen;
• kun je het werkwoordelijk gezegde benoemen;
• kun je het onderwerp van een zin benoemen;
• toon je je kennis en inzicht over werkwoordsvormen;
• pas je je kennis over werkwoordsvormen, het werkwoordelijk gezegde en het onderwerp toe.

Grammatica blok 2

• kun je het bouwplan van een basiszin vaststellen;
• kun je bij gegeven werkwoorden een bouwplan voor een zin maken;
• kun je zinnen in zinsdelen verdelen;
• kun je vaststellen of een zin grammaticaal correct is.

Grammatica

Doelen van de les 

1. Je weet welke drie werkwoorden er zijn

2. Je weet hoe je de persoonsvorm van een zin moet vinden

3. Je weet wat een scheidbaar samengesteld werkwoord is

4. Je weet wat een infinitief is

5. Je weet wat een voltooid deelwoord is

6. Je weet wat het werkwoordelijk gezegde is en hoe je die in een zin kunt vinden

7. Je weet wat het onderwerp is en hoe je die in een zin kunt vinden  

Werkwoorden

1. Wesley surft graag over de hoge golven aan de kust van Australië

2. Wesley wil graag over de hoge golven aan de kust van Australië surfen

3. Wesley heeft in december over de hoge golven aan de kust van Australië gesurft. 

• persoonsvorm, infinitief, voltooid deelwoord 

Persoonsvorm 

• Tijdproef
  Suus signaleert een fout in de opgave.
  Suus signaleerde een fout in de opgave. 
• Getalproef
  Mats pakt zijn boeken
  Mats en Daniël pakken hun boeken. 

Wat is de persoonsvorm?
Waqar heeft gisteren de hele dag gevoetbald.

Wat is de persoonsvorm?
Nouha is het zusje van Nour.

Enya woont de finale van het Nederlands kampioenschap hockey bij.

Scheidbaar samengesteld werkwoord 

• Enya woont de finale van het Nederlands kampioenschap hockey bij. 
• Woont bij is 1 werkwoord --> komt van het werkwoord 'bijwonen'
• 'Woont bij' is dus de persoonsvorm 

Bedenk zelf een zin met een scheidbaar samengesteld werkwoord

Infinitief 

• Het hele werkwoord
• De vorm die in het woordenboek staat
• gaan, lopen, benoemen, updaten, etc. 

Voltooid deelwoord 

• Wordt gebruikt in combinatie met een hulpwerkwoord, staat nooit alleen in de zin!
• Is nooit de persoonsvorm
• Staat vaak achteraan in de zin
• Ik heb gefietst, ik heb gezwommen, ik ben gevallen 

Bedenk drie zinnen met het werkwoord zwemmen: in zin 1 is het werkwoord de pv, in zin 2 is het werkwoord de infinitief, in zin 3 is het werkwoord het voltooid deelwoord

Werkwoordelijk gezegde 

Iemand doet iets 

Stappenplan:

1. Noteer de persoonsvorm

2. Zoek de andere werkwoordsvormen op en en schrijf die achter de persoonsvorm 

Hidde heeft gisteren over straat gelopen.

heeft gelopen = wg 

Louise heeft erg hard gerend

Mirthe is hard aan het werk

Lieve vraagt Milou haar pen te pakken

Let op! 

Woordjes als 'te' en 'aan het' horen bij het werkwoordelijk gezegde. 

Onderwerp 

• Geeft aan wie iets doet /is of wat er gebeurt 
• Voer de getalproef uit. Het woord dat met de persoonsvorm mee verandert, is de persoonsvorm.
• Amira heeft haar huiswerk gemaakt.
• Amira en Jocelyn hebben hun huiswerk gemaakt. 

Polina heeft het eerste uur les op maandag.

Polina en Lidewij hebben het eerste uur les op maandag.

De ijsbeer, een groot en gevaarlijk roofdier, leeft op de Noordpool

Aan de slag! 

Maak de opdrachten bij paragraaf 1.3

Tijd: 20 minuten

Klaar?: verder met paragraaf 1.4, 1.5 en 1.6

Doelen van de les 

1. Je weet welke drie werkwoorden er zijn

2. Je weet hoe je de persoonsvorm van een zin moet vinden

3. Je weet wat een scheidbaar samengesteld werkwoord is

4. Je weet wat een infinitief is

5. Je weet wat een voltooid deelwoord is

6. Je weet wat het werkwoordelijk gezegde is en hoe je die in een zin kunt vinden

7. Je weet wat het onderwerp is en hoe je die in een zin kunt vinden