3.3 - Monohybride kruisingen (A4)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 3 - Genetica

Atheneum 4

Thema 3 - Genetica

3.1 - Fenotype of genotype

3.2 - Geneparen

3.3 - Monohybride kruisingen

3.4 - Geslachtschromosomen

3.5 - Dihybride kruisingen

3.6 - Speciale manieren van overerven

3.7 - Opvoeding of aanleg

Thema 3 - Genetica

3.2 - Genenparen

Herhaling

Weet je nog...

Genen

Allelen

Homozygoot

Heterozygoot

Dominant

Recessief

Fenotype

Genotype

Weet je nog...

Hoe noteer je een genotype?

Wat is intermediair fenotype?

Wat is codominantie?

Thema 3 - Genetica

3.3 - Monohybride kruisingen

Doelen van deze paragraaf

Je kan van een monohybride kruising een kruisingsschema opstellen

Je kunt de frequentie van genotype en fenotype van nakomelingen bij een monohybride kruising afleiden uit een kruisingsschema of stamboom

Monohybride kruisingen

Ouders P (Parentes)

Nakomelingen F1 (Filii; 1e generatie)

Onderlinge voortplanting uit de F1 levert de F2, enz.

Kruisingsvraagstukken

Oplossen in stappen

Kruisingsvraagstukken

Stap 1: Wat zijn de genotypen van de ouders? Geef deze in een kruising weer

Kruisingsvraagstukken

Stap 1: Wat zijn de genotypen van de ouders? Geef deze in een kruising weer

Homozygoot zwartharig (BB) en homozygoot bruinharig (bb) => BB x bb

Kruisingsvraagstukken

Stap 2: Welke allelen kunnen de geslachtscellen van beide ouders bevatten?

Kruisingsvraagstukken

Stap 2: Welke allelen kunnen de geslachtscellen van beide ouders bevatten?

Reu: alleen r

Teef: alleen R

Kruisingsvraagstukken

Stap 3: Welke mogelijke combinaties zijn er te maken van eicel en zaadcel?

Kruisingsvraagstukken

Stap 3: Welke mogelijke combinaties zijn er te maken van eicel en zaadcel?

Alleen Rr -> alle nakomelingen hebben genotype Rr en fenotype zwart

Verhouding genotypen

P: AA x AA -> F1: 100% AA

P: aa x aa -> F1: 100% aa

P: AA x aa -> F1: 100% Aa

Verhouding genotypen

P: AA x Aa -> F1: 50% AA, 50% Aa | AA:Aa = 1:1

P: Aa x aa -> F1: 50% Aa, 50% aa | Aa:aa = 1:1

P: Aa x Aa -> F1: 25% AA, 50% Aa, 25% aa | AA:Aa:aa = 1:2:1

Verhouding fenotypen

Stel: A is bruine oogkleur, a is blauwe oogkleur

P: AA x Aa -> F1: 50% AA, 50% Aa

P: Aa x aa -> F1: 50% Aa, 50% aa | Bruin:blauw = 1:1

P: Aa x Aa -> F1: 25% AA, 50% Aa, 25% aa | Bruin:blauw = 3:1

Testkruising

Als genotype ouder niet bekend is

Stambomen

Weergeven: Generatie, geslacht, relatie en fenotype

Hieruit is vaak het genotype af te leiden

Vragen?

Aan het werk

Maken:

samenvatting aantekeningen

werk aan mindmap

maak opdracht (zie magister)

Begrippen:

Monohybride kruising

Kruisingsvraagstuk

Stamboom

Leerdoelen: 

Je kan van een monohybride kruising een kruisingsschema opstellen

Je kunt de frequentie van genotype en fenotype van nakomelingen bij een monohybride kruising afleiden uit een kruisingsschema of stamboom