§6.1 Sporen uit de ijstijd deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

 §6.1 Sporen uit de ijstijd (deel 1)

Programma

• Planning komende periode
• Opening
  

• Uitleg deel 1
• Verwerking
• Einde
  

Planning komende periode

Week 13	Week 14	Week 15	Week 16	Week 17	Week 16	Week 19
H6 §1	H6 §2	H6 §3	H6 §4	Vakantie	Vakantie	Veldwerk + toets

Wat weet jij over de ijstijden?

Waarom weten we dat er een ijstijd was in Nederland?

Mammoeten?

Stenen?

Grondsoorten?

Heuvels?

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les weet je:

Wat tijdens het Pleistoceen
de invloed van de natuurkrachten (ijs, water en wind)
op de vorming van het Nederlandse landschap is geweest;

Benodigde voorkennis 

Je weet wat een ijstijd is;
Je weet wat een gletsjer is;

Koude periode, ook een glaciaal genoemd. 

Enorme ijsmassa die langzaam naar beneden schuift. 

Eventjes terug in de tijd....

Vroeggggaaaaaaahhhhhhhh

Geologische tijdschaal

holoceen (warm)

pleistoceen (Afwisseling warm en koud)

Boren in het ijs

Hoe ziet een ijstijd eruit?

• Koud!
• neerslag valt als sneeuw en blijft op het land, gletsjers groeien
• daardoor minder water in zee 

Ijstijden in het Pleistoceen

• Meer dan 20 ijstijden
• Meestal groeide de gletsjers van Scandinavië niet helemaal tot over Nederland 

Vlechtende rivier

Rivieren liepen anders tijdens Pleistoceen

Rivieren in de ijstijd

• De rivieren van NL liepen naar het noorden toe

• Zomer veel water afvoer van smeltend ijs. Winter bevroren (verschil regiem)
  

• rivieren lieten veel materiaal achter
  

Vlechtende rivier

Rivieren liepen anders tijdens Pleistoceen

Laatste drie ijstijden

glaciaal

interglaciaal

glaciaal

interglaciaal

glaciaal

Ijstijd laat sporen achter

• De gletsjers sleepten allelei stenen zoals klei, grind en zand mee
  
• Ook onstonden er rivieren bij het smelten het ijs.
  

Vlechtende rivier

Rivieren liepen anders tijdens Pleistoceen

R	2p	Wat is het verschil tussen een glaciaal en een interglaciaal?
T1	3p	Hoe kon het dat alleen drie ijstijden in Nederland merkbaar waren?
T2	3p	Wat voor sporen liet een gletsjer achter en waar vind je dat in NL?
I	2p	Waarom hebben we momenteel geen ijstijd en vroeger wel?

Houdt PTD aan

Wat?	Maken in online werkboek: §6.1 opdrachten 1, 2cd, 3bcd, 4 en 5
Hoe?	Zelfstandig (dus alleen). Oortjes mogen in
Tijd?	20 minuten
Klaar?	Lees dan deel 2 van §6.2 en maak opdrachten 6, 7, 8, 9 en 10

Aan de slag!

Afsluiting

• Wat zijn het pleistoceen en holoceen?
• Hoeveel ijstijden heeft Nederland gehad?
• Wat zien we terug van de ijstijden in Nederland?