Persoonsvorm en onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Lezen

Keuze uur NE 

Les 3  

Deze les 

• Lezen
• Uitleg persoonsvorm en zinsdelen
• Zelfstandig werken
• Uitleg onderwerp
• Afsluiting

Doel 

Ik kan de persoonsvorm in de zin vinden. 

Ik kan het onderwerp in een zin vinden. 

Ik kan de zin onderverdelen in zinsdelen. 

Hoe vind je ook alweer de persoonsvorm in een zin?

De persoonsvorm (pv)

pv = géén persoon

pv = wél een werkwoord > iets wat je kan doen

Hoe vind je de pv in de zin? 

1. Vraagzin maken

2. In andere tijd zetten: t.t <> v.t. 

Volgende week zal onze klas een weekend op kamp gaan.

Zal volgende week onze klas een weekend op kamp gaan? 

De persoonsvorm (pv)

Hoe vind je de pv in de zin? 

(1) Vraagzin maken

(2) In andere tijd zetten: t.t <> v.t. 

(1) Volgende week zal onze klas een weekend op kamp gaan.

Zal volgende week onze klas een weekend op kamp gaan? 

(2) Mijn hond ligt heel de dag te slapen. 

Mijn hond lag heel de dag te slapen. 

Persoonsvorm

In elke zin staan werkwoorden. Een van deze werkwoorden is de persoonsvorm.

Hoe vind je de persoonsvorm?

Zinsdelen

• Een zin kun je opdelen in zinsdelen
  
• Een zinsdeel bestaat uit 1 woord of meer woorden
  
• Staan | tussen | strepen 

Voorbeeld van een zinsdeel: 

de persoonsvorm    -    het onderwerp

Maar hoe zet je de zinsdeelstrepen? 

1. Onderstreep de pv en zet er een streep voor én achter. 

2. Kijk welke woord(en) je vóór de pv kunt zetten. Dit is dan 1 zinsdeel. 

Mandy wacht in het lokaal op haar moeder. 

Benoem pv en zet zinsdeelstrepen: 'Overmorgen organiseren wij een groot feest voor haar.''

Verdeel de volgende zin in zinsdeelstrepen: ''Vanaf volgende week hebben wij eindelijk kerstvakantie.''

Benoem pv en zet zinsdeelstrepen:

1. De leraar gaf mij lachend een onvoldoende. 

2. Gisteren zag ik hem op de hoek van de Janstraat. 

3. De huisarts heeft een blindedarmontsteking geconstateerd.

4. De ouders van de volleybalsters kwamen de meiden ophalen.

5. Ik had haar graag een knuffel willen geven. 

Aan het werk

Wat: je maakt opdracht 1 t/m 7 van hoofdstuk 20.

Hoe: zelfstandig

Hulpmiddel: je boek

Tijd: 10 minuten

Uitkomst: de antwoorden in je schrift

Klaar?: nakijken

Onderwerp 

Geeft aan WIE of WAT iets doet > 'hoofdrolspeler' van de zin

Het ow en de pv hebben altijd iets met elkaar te maken: 

• Ze staan vaak naast elkaar: 'De keeper rende richting de bal.'
  
• Pv + ow in enkelvoud: 'Dave schopte de bal naar Jamie.' 
  
• Pv + ow in mv: 'Dave en Jamie maakten een doelpunt.' 
  

Wat is het onderwerp? 

1. Hadden wij dat maar niet moeten doen. 

2. Mijn neefjes zijn volgende week jarig.

3. Het Houtens heeft ook een mondkapjesplicht. 

4. De schoolfeesten gaan dit jaar niet door. 

Aan de slag

Wat: je maakt opdracht 1 t/m 10 van hoofdstuk 21

Hoe: samenwerkend of zelfstandig

Hulpmiddel: je boek, je schoudermaatje, je docent

Tijd: 15 minuten

Uitkomst: de antwoorden netjes in je schrift. 

Klaar?: kijk je antwoorden na, werk verder volgens studiewijzer, lezen of een ander vak. 

Afsluiting

Hoe vind je de persoonsvorm?

Hoe vind je het onderwerp?