Cette leçon contient 23 diapositives, avec diapositives de texte et 3 vidéos.
La durée de la leçon est: 60 min
Éléments de cette leçon
H5: Steden, staten en de kerk.
5.1 Handel en de opkomst van steden
Slide 1 - Diapositive
Deze les
Programma periode 4
introductie hoofdstuk 5: steden, staten en de kerk
Uitleg paragraaf 5.1: handel en de opkomst van steden
Slide 2 - Diapositive
Slide 3 - Diapositive
De late middeleeuwen
Periode van 1000 tot 1500 n.C.
Tijdvak 4: tijd van steden en staten
Vervolg op hoofdstuk 4: vroege middeleeuwen
Dit behandelen we in hoofdstuk 5: steden, staten en de kerk
Slide 4 - Diapositive
Leerdoelen 5.1
Je kunt de oorzaken noemen van de opkomst van steden in de late middeleeuwen.
Je kunt uitleggen dat er weer een geldeconomie ontstond.
Je kunt aan de hand van een voorbeeld van een middeleeuws netwerk tussen handelssteden uitleggen waarom samenwerking voordelig was.
Slide 5 - Diapositive
Je kunt de oorzaken noemen van de opkomst van steden in de late middeleeuwen.
Slide 6 - Diapositive
Rond jaar 1000:
Continuïteit --> Meeste mensen woonden + werkten op platteland
Verandering --> handel + nijverheid bloeide weer op
--> twee oorzaken.
Slide 7 - Diapositive
1. Verbetering in de landbouw
Betere werktuigen: ploeg van ijzer, het halsjuk
Grond efficiënter gebruiken --> drieslagstelsel: Landbouwmethode waarin een stuk land in het eerste jaar wordt gebruikt voor wintergraan en in het tweede jaar voor zomergraan, voordat het een jaar braak komt te liggen.
Slide 8 - Diapositive
Slide 9 - Vidéo
Slide 10 - Diapositive
2. Woeste gronden ontginnen
= het voor landbouw bruikbaar maken van bossen en moerassen
1 + 2 zorgen voor stijging voedselopbrengst --> zorgt voor stijging bevolking + meer voedsel over om te ruilen
Slide 11 - Diapositive
Voedsel ruilen op markten bij kruispunten, kloosters, kastelen --> Daar ontstonden dorpjes met handelaren + ambachtslieden --> sommige werden steden
Boeren trokken naar de steden
Tussen 900 - 1300 ontstonden er ongeveer 1000 steden in Europa
Ontstaan agrarisch-stedelijke samenleving = Maatschappij waarin merendeel op platteland woont + werkt, maar ook deel in steden als ambachtsman of handelaar
Slide 12 - Diapositive
Slide 13 - Vidéo
Leerdoel
Je kunt uitleggen dat er weer een geldeconomie ontstond
Slide 14 - Diapositive
Van ruilen naar ontstaan geldeconomie
Domeinheer vond pacht in vorm van oogst onhandig --> oogst vergaat. Geld praktischer --> leger + hofhouding betalen makkelijker
Op markt niet altijd voldoende producten om direct te ruilen
Boeren hadden geld nodig voor pacht + belasting
Slide 15 - Diapositive
Nadeel geldeconomie = overal een ander soort munt... moeilijk te bepalen hoeveel de munten waard zijn.
Slide 16 - Diapositive
Leerdoel
Je kunt aan de hand van een voorbeeld van een middeleeuws netwerk tussen handelssteden uitleggen waarom samenwerking voordelig was
Slide 17 - Diapositive
Handelsnetwerk
Groeit --> grotere gebieden
Steden die geld met langeafstandshandel verdienen: handelssteden
Extra geld door tol heffen
Vanaf 12e eeuw samenwerking kooplieden Noord-Europese steden
Slide 18 - Diapositive
Handelsnetwerk
Hanze = handelsverbond van steden langs Noordzee en Oostzee.
Voordelen:
1. Koggeschepen in groepjes varen = veiliger
2. Samen eisen minder tol te betalen
3. Leveranciers mochten niet samenwerken met concurrenten Hanze
Slide 19 - Diapositive
Slide 20 - Diapositive
Slide 21 - Vidéo
Producten:
Engeland: wol, linnen
Oostzeegebied: hout, graan, haring, huiden
Niet enige handelsnetwerk in Europa
In Brugge ontmoetten Hanzekooplieden & kooplieden uit Zuid-Europa elkaar