Paragraaf 1.5 Nederland boven de zeespiegel

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Het doucehputje dat wegzakt

Wat wordt hiermee bedoeld? (Aardrijkskundig gezien).

1.5 Het landschap in Hoog-Nederland

Lesplanning

- Nakijken huiswerk

- kahoot

- uitleg paragraaf 1.5 Nederland boven de zeespiegel

- Huiswerk maken

Leerdoelen 

- Je weet hoe Nederland is gevormd door sedimenten

- Je begrijpt op welke manier de landschappen in Hoog-Nederland zijn ontstaan.

1.5 Nedeland boven de zeespiegel

notitie tekening

Nederland zonder dijken

Hoogte kaart Nederland

Sedimentatie zorgde voor ophoging Nederland

Dikke pakketten zand en grind neergelegd door de rivieren.

Het doucehputje dat wegzakt

Een doucheputje dat wegzakt

• De bovenste lagen van de Nederlandse ondergrond zijn gevormd door grote rivieren. 
  

• Nederland ligt in de benedenloop van de stroomgebieden (het gebied dat afwatert op een rivier en haar zijrivieren) van de Rijn en de Maas.

Nederland is het doucheputje dat wegzakt

• de grote rivieren (Rijn, Maas, Schelde) monden uit in de Noordzee in Nederland

-> Welk proces zorgt ervoor dat Nederland niet onderwater komt te staan 

Het werd koud, de IJstijd

 ontstaan Stuwwallen en zwerfkeien

Waarom kun je in Brabant en Limburg geen Hunebedden vinden?

Nederland werd bewoond, De arme zandgronden

• Archeologische vondsten tonen aan dat Hoog-Nederland al duizenden jaren wordt bewoond -> boven de zeespiegel -> veiliger -> eten zoeken was er gemakkelijk.

• Probleem toen ze boeren werden:

- Zandgrond is niet vruchtbaar (mest nodig om iets op te kunnen verbouwen -> veel schapen die mest achterlieten) > tegenwoordig wordt kunstmest gebruikt.

Potstalcultuur

Door schapen te houden werden er dikke plakken mest gecreeërd. Deze mest werd in plaggen uitgestoken en met de zandgrond gemengd zodat de grond vruchtbaar werd

Löss en Krijt in Nederland

Löss en krijt komt alleen voor in zuid-Limburg

Saale-ijstijd

- Ongeveer 200 000 jaar geleden 

- Landijs schoof richting Nederland

- Kwam tot Midden-Nederland --> Haarlem-Nijmegen lijn 

- IJstongen duwen grond weg

zelfstandig aan het werk

- Lezen paragraaf 1.5 (in stilte 5 min)

- Maken opdracht 1, 2, 3, 4, 5

Stuwwallen en zwerfstenen

• 200.000 jaar geleden -> koude periode -> IJskap vanuit Scandinavië richting Nederland -> IJstongen -> al het neergelegde sediment opzij geduwd. Dit ijs kwam tot de HUN-lijn (midden Nederland; Haarlem, Utrecht, Nijmegen).

• Na het smelten van het landijs zijn de heuvels overgebleven -> die worden stuwwallen genoemd.

• Door het smeltwater ontstonden er smeltwaterdalen.

• In het noorden van Nederland zwerfstenen -> daar neergelegd door het ijs uit Scandinavië. 

Haarlem, Utrecht, Nijmegen.

smeltwaterdalen 

Gaten in stuwwallen die ontstonden door het smeltwater toen het warmer werd 

Zwerfstenen = Stenen die door het landijs naar NL zijn gekomen vanuit Scandinavië.

Stuwwallen = Heuvels die door het schuivende landijs ontstaan zijn.

De arme zandgronden

in hoog Nederland

Dekzand

Einde Saale-ijstijd 

ijs trok zich terug

Soort toendra klimaat 

Noordzee droog 

Wind vrij spel 

Arme zandgronden in Hoog-Nederland

Leerdoelen 

- Je weet hoe Nederland is gevormd door sedimenten

- Je begrijpt op welke manier de landschappen in Hoog-Nederland zijn ontstaan.

Nu:

Lezen H1 par. 1.5 Nederland boven de zeespiegel blz. 44 en 45

Maken:

H1 par. 1.5 blz. 46 vraag 2-3-5-6