hft 1: 1.6 biotechnologie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 1.6 Biotechniek 

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat biotechniek is. 

2. Je kan toepassingen van schimmels noemen.

3 . Je kan toepassingen van bacteriën noemen.

4 . Je kunt uitleggen wat klassieke biotechniek is.  

5. Je kunt uitleggen wat moderne biotechnologie is (genetische modificatie). 

Biotechniek 

Biotechniek is het door de mens “gebruiken” van levende wezens.

- Brood maken, kaas, bier, wijn, antibiotica

Bacteriën en schimmels spelen hierin de hoofdrol.

Het gebruik van schimmels

(Klassieke biotechnologie)

Het gebruik van schimmels,

zoals gist.

Gist = een 1-cellige schimmel die leeft van suikers (glucose) in het meel.

Gist scheidt koolstofdioxide en alcohol uit ==> het deeg wordt luchtig. De alcohol verdampt in de oven. 

Opdracht 12

Zuurkool maken

Om zuurkool te maken, moet je melkzuurbacteriën bij witte kool in een afgesloten vat doen. Er mag geen zuurstof in het vat zitten. De melkzuurbacteriën gaan dan glucose verbranden zonder dat ze daar zuurstof bij nodig hebben. Dit proces noem je melkzuurgisting:

glucose → melkzuur + energie.

Stel je wilt afvallen. Wat kun je dan beter eten: zuurkool of witte kool? Leg je antwoord uit.

0

Het gebruik van bacteriën

(klassieke biotechnologie)

• Yoghurt
  
• Zuurkool
  
• Afvalwater schoonmaken
  

0

Klassieke biotechnologie

Wordt niet alleen gebruikt in eten maar ook voor peniciline of antibiotica.

opdracht 8

A: Hoe kun je in bron 4 bepalen welke van de drie antibiotica het beste werkt?

B: Een onderzoeker heeft de volgende onderzoeksvraag:

Welk antibioticum werkt het beste tegen de bacterie op de voedingsgel in bron 4?

Wat is het antwoord op de onderzoeksvraag?

Moderne biotechniek

Je maakt gebruik van het DNA van verschillende organisme om op deze manier gunstige eigenschappen over te brengen.

Moderne biotechnologie

Organismen krijgen nieuwe eigenschappen doordat hun DNA wordt veranderd ==> genetische modificatie.

Wat kan met moderne biotechnologie

Voedsel als medicijn ==> toevoeging vitamine A aan rijst, door een gen in een rijstplant toe te voegen.

Supervoedsel maken ==> Superzalmen, door een gen in een zalm in te brengen, waardoor de zalm veel groter wordt. 

Wasmiddel ==> Genetische gemodificeerde enzymen, die vlekken uit de kleren wassen door een lage temperatuur. 

Hoe maak je insuline?

Nadelen 

• Aan DNA sleutelen is onnatuurlijk
  
• Door het inbouwen van DNA van mensen in een ander soort kunnen nieuwe ziekten ontstaan.
  
• Nieuwe diersoorten kunnen ontsnappen en in de natuur voortplanten ==> uitkomsten zijn onbekend. 
  
• Onbekend wat de gevolgen zijn van genetisch veranderde organismen. 
  

Opdracht 19

Kun je met oude biotechnologie ook blauwe rozen kweken? Leg je antwoord uit.

Maken huiswerk

opdracht: 2, 4, 5, 6, 7, 10, 11, 15, 16, 17, 18  

Het toevoegen van gist in brood om het luchtig te maken is:

1. klassieke biotechnologie
2. geen biotechnologie
3. recombinant-DNA-techniek
4. moderne biotechnologie

Welke uitspraak over bacteriën en schimmels is juist?

1. Schimmels en bacterieen groeien niet op vochtige plaatsen
2. Schimmels en bacterieen zijn aaltijd ongezond in voedingsmiddelen
3. Schimmels en bacterieen groeien snel in een warme omgeving
4. Schimmels en bacterieen zijn altijd zichtbaar op voedingsmiddelen.

Kun je schimmel eten?

1. Ja, je kunt alle schimmels eten.
2. Ja, alleen als het een klein beetje is.
3. nee, je kunt geen schimmels eten.
4. Sommige schimmels kun je wel eten en sommige niet.

Wat is geen biotechnologie?

1. gisten
2. bacteriën
3. schimmels
4. insuline

Bij de productie van bier en zuurkool wordt biotechnologie toegepast

1. Ja
2. Nee

Waarom gebruiken we biotechnologie niet?

1. betere productie- technieken ontwikkelen
2. Om gewassen te verbeteren
3. via organismen nieuwe stoffen te ontwikkelen
4. om medicijnen te maken

Wat kan er fout gaan bij biotechnologie?

1. Dat er schadelijke bacteriën vrijkomen
2. Misvormde dieren.
3. Sterker worden bij gebruik GM voedsel
4. Dat het te duur wordt.