H1L10 - 3HC - 1.4 Schrijven en formuleren - maandag

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

: )

Maandag

Planning van dit uur

• Tien minuten stillezen
  
• Schrijven 

Aan het einde van deze les

• herhaal je wat een tekststructuur is;
• herhaal je wat er in de inleiding van een informatieve tekst staat;
• leer je hoe je een tekstplan schrijft.

Welkom 3HC

Stillezen

Wat	Lees in stilte uit je leesboek
Hoe	Individueel
Hulp	Geen
Tijd	Tien minuten
Uitkomst	Over dit verhaal maak jij jouw boekverslag
Klaar	Hierna gaan we verder met de les

Schrijfopdracht: informatieve tekst

Vrijdag 23 september - 23:59: schrijfplan + eerste versie met feedback + definitieve versie inleveren (in één Word-document) via Som. Niet ingeleverd? Niet volledig? Of niet via Som? Dan krijg je een 1. 

	Lesinhoud	Doen in de les / thuis
Les 1 - vrijdag 16 september	Uitleg informatieve tekst + tekststructuren	- Opdrachten maken - Onderwerp kiezen informatieve tekst - Inleiding schrijven
Les 2 - vandaag 19 september	Uitleg schrijfplan maken	- Peerfeedback inleiding - Schrijfplan maken informatieve tekst - Bronnen zoeken
Les 3 - dinsdag 20 september	Uitleg citeren en bronvermelding	- Peerfeedback schrijfplan - Citaat verwerken in de tekst - Schrijfplan uitwerken - Start schrijven informatieve tekst (thuis afmaken)
Les 4 - vrijdag 23 september	Eerste versie af en mee naar de les	- Peerfeedback eerste versie - Beoordelingsformulier doornemen en je tekst nakijken

Tekststructuren

Verklaringsstructuur	1. Beschrijving van een verschijnsel (voorbeeld: de populariteit van vuurwerk ) 2. Verklaringen (reden of oorzaak) van het verschijnsel 3. Belangrijkste of meest waarschijnlijke verklaring
Voor- en nadelenstructuur	1. Beschrijving van wat wordt beoordeeld (voorbeeld: nieuwe gamecontroller ) 2. De voordelen en nadelen ervan 3. De conclusie
Probleem-oplossingsstructuur	1. Beschrijving van een probleem (voorbeeld: te weinig klaslokalen in de school ) 2. De oorzaken en gevolgen van het probleem 3. De mogelijke oplossingen van dat probleem

Slaaptekort bij jongeren

Verklaringsstructuur	Hoe komt het dat jongeren slaaptekort hebben? 1. Beschrijving van een verschijnsel : wat is een slaaptekort 2. Verklaringen (reden of oorzaak) van het verschijnsel : tot laat op hun mobiel met blauw licht, redbull drinken, weinig pauzes nemen tijdens de dag 3. Belangrijkste of meest waarschijnlijke verklaring: blauw licht
Voor- en nadelenstructuur	Wat zijn de voor- en nadelen van telefoongebruik in de avond? 1. Beschrijving van wat wordt beoordeeld : telefoongebruik in de avond, hoe ziet dat eruit? 2. De voordelen en nadelen ervan : sociaal leven, blauw licht heeft invloed op biologische klok 3. De conclusie: de voordelen wegen niet op tegen de nadelen
Probleem-oplossingsstructuur	Hoe komen jongeren van een slaaptekort af? 1. Beschrijving van een probleem: slaaptekort, wat is het, hoe ziet het eruit? hoeveel uur slaap je dan en hoeveel uur heb je nodig? 2. De oorzaken en gevolgen van het probleem: hoe komt het slaaptekort en wat zijn de gevolgen ervan? (moe, chagrijnig) 3. De mogelijke oplossingen van dat probleem: telefoon uur eerder wegleggen, iets anders doen in plaats van op schermen kijken (puzzelen, lezen, bellen)

Inleiding van een informatieve tekst

• Noem het onderwerp
• Maak aan de lezer duidelijk welke vaste structuur je tekst heeft (niet letterlijk noemen, maar beschrijven wat je gaat zeggen) 

Voorbeeld: voor- en nadelenstructuur

's Avonds nog even hersenloos op TikTok scrollen: het beste einde van je dag. Toch? Of heeft deze gewoonte ook nadelen? Dat ga ik in dit artikel vertellen. 

                   Samenwerken 

Wat	Lees inleiding van je buur. Bepaal welke vaste tekststructuur (bladzijde 38) zij hebben gekozen. Vraag aan je klasgenoten of dat klopt. Kun je uit de inleiding opmaken voor welke doelgroep de tekst is bedoeld?
Hoe	Rustig overleggen
Hulp	Steek je vinger op, dan kom ik langs
Tijd	Vijf minuten
Uitkomst	Met deze feedback kan je jouw inleiding verbeteren
Klaar	Verbeter jouw inleiding

Schrijfplan maken

• Waarom? Makkelijker en sneller (uiteindelijk)

• Bepaal: welke informatie komt er in de tekst? In welke volgorde komt die informatie? 

Schrijfplan maken

1. Kies de vaste structuur die past bij wat je wilt vertellen
   
2. Verdeel de onderdelen van die structuur over inleiding, kern en slot
3. Verdeel de kern in alinea's 
4. Noteer bij elk onderdeel in steekwoorden waarover je wilt schrijven
5. Zet erbij waar je deze informatie hebt gevonden (bronnen)

Verklaringsstructuur	- Beschrijving van een verschijnsel - inleiding - Verklaringen (reden of oorzaak) van het verschijnsel - kern (één alinea per verklaring) - Belangrijkste of meest waarschijnlijke verklaring - slot
Voor- en nadelenstructuur	- Beschrijving van wat wordt beoordeeld - inleiding - De voordelen en nadelen ervan - kern (één alinea per voordeel/nadeel) - De conclusie - slot
Probleem-oplossingsstructuur	- Beschrijving van een probleem - inleiding - De oorzaken en gevolgen van het probleem - kern (één alinea per oorzaak/gevolg) - De mogelijke oplossingen van dat probleem - slot

Bronnen

•  Mensen, boeken, tijdschriften
• Wees kritisch: de informatie uit een bron is niet altijd waar

Wanneer is een bron betrouwbaar? 

Let op:

• de deskundigheid van de bron
• het doel van de bron (informeren, mening geven, reclame maken?)
• de tekst zelf - soms is die onwaar. Zijn er bewijzen die het tegendeel van de informatie in de tekst bewijzen?

Zet de bronnen in je schrijfplan!

                   Individueel werken 

Wat	Maak opdracht 8 (in jouw Word-document, je kunt het schrijfplan kopiëren en plakken uit de bijlage bij de inleveropdracht in Som)
Hoe	Individueel, in stilte
Hulp	Steek je vinger op, dan kom ik langs
Tijd	Tot het einde van de les
Uitkomst	Met dit schrijfplan ga je jouw tekst schrijven - het schrijfplan is een verplicht onderdeel van de opdracht, je levert het schrijfplan ook in.
Klaar	Vraag aan mij of je goed op weg bent

Samenvatting van de les

Jij

• hebt herhaald wat een tekststructuur is;
• hebt herhaald wat er in de inleiding van een informatieve tekst staat;
• hebt geleerd hoe je een tekstplan schrijft;
• bent aan je tekstplan begonnen.

Huiswerk 

• Maak opdracht 8 (in jouw Word-document, je kunt het schrijfplan kopiëren en plakken uit de bijlage bij de inleveropdracht in Som)