hfd 1 par 3 Egypte en de Nijl

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

REGELS

• Bij binnenkomst ga je zitten en pak je je spullen.
• Je laptop laat je dicht op tafel liggen.
• Als je wat wilt vragen steek jij je vinger op
• Als de docent praat zijn de leerlingen stil 
• Je behandelt een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat betekent met fatsoen en respect. 

Egypte en de Nijl

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe irrigatielandbouw langs de Nijl werkte.
• Je kunt uitleggen dat irrigatielandbouw leidde tot het ontstaan van handel, nijverheid, ambtenaren, steden en een staat.
• Je kunt noemen welke sociale lagen er waren in Egypte.
• Je kent de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf. 

Nijl

• Jagers-verzamelaars leefden langs de Nijl.
• Daar was veel voedsel te vinden.
• Geen reden dus om aan landbouw te doen.

Nijl

• Voor de herders verder van de Nijl werd het door de klimaatverandering steeds lastiger om voedsel te vinden. 
• Zij trokken weg uit deze woestijngebieden en kwamen langs de Nijl wonen.

Landbouw

• Na 4000 v.C. landbouw.
• De Nijl overstroomde jaarlijks.
• Gunstig voor boeren.
• Er bleef na de overstroming  een laagje vruchtbaar slib achter op de oevers: vruchtbare grond.

Irrigatielandbouw

• Het regende bijna nooit in Egypte.
• Daarom legden Egyptenaren dijkjes, waterbekkens en kanaaltjes aan.
• Via kanalen kon je akkers bevloeien die verder van de Nijl lagen.
• Dijken hielpen om het water zo lang mogelijk vast te houden.
• Zo hadden ze het hele jaar voldoende water.
• Landbouw op deze manier noemen we irrigatielandbouw.

Gevolgen irrigatielandbouw

1. Voedseloverschotten -> niet iedereen hoefde meer boer te zijn om aan eten te komen -> ontstaan beroepen.  Nijverheid: maken van producten van grondstoffen.
2. Ontstaan van handel: producten werden geruild tegen voedsel of andere spullen.
3. Dorpen groeiden uit tot steden.
   
4. Sommige steden werden zo rijk en machtig dat ze andere dorpen en steden veroverden -> grote gebieden onder één bestuur.

Gevolgen irrigatielandbouw

Rond 3100 v.C. kreeg één bestuurder heel Egypte in handen -> ontstaan van een grote staat: gebied met duidelijke grenzen, één bestuur en overal dezelfde wetten en regels.

Steden 

Woonden ambachtslieden, handelaren, ambtenaren en priesters.

Woonden duizenden mensen -> bestuur nodig: groep mensen die plannen en regels maakt en taken verdeelt: ambtenaren: uitvoeren besluiten, handhaven orde, innen belasting.

Steden 

Belasting: bijv. goederen die je moet betalen aan het bestuur van een land (deel van de oogst).

• salaris ambtenaren
• voorraden voedsel aanleggen (misoogsten)
  

Hieroglyfenschrift (3100 v.C., einde prehistorie) werd gebruikt voor het bijhouden van belastingen en het opschrijven van regels.

Sociale verschillen

Groter dan bij de jagers en verzamelaars.

Komt door bezit, nieuwe beroepen, ontstaan bestuur.

Er ontstaan sociale lagen: groepen mensen die van elkaar verschillen in rijkdom, macht en aanzien.

Sociale lagen

1. farao en daaronder       belangrijke bestuurders

2. goed opgeleide mensen     zoals schrijvers

3. ambachtslieden

4. boeren

5. slaven

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe irrigatielandbouw langs de Nijl werkte.
• Je kunt uitleggen dat irrigatielandbouw leidde tot het ontstaan van handel, nijverheid, ambtenaren, steden en een staat.
• Je kunt noemen welke sociale lagen er waren in Egypte.
• Je kent de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf. 

Aan de slag

Wat? Je leest de tekst van par. 1.3 en maakt de bijbehorende         opdrachten (ook de opdracht samenvatten)

Hoe?    Alleen

Hulp?  Steek je vinger op.

Tijd?    Tot het einde van de les.

Klaar? Dan maak je de verdiepingsparagraaf (1.4) over goden en                mummies.