Herhaling H4 2th

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Herhaling 2t/h

Hoofdstuk 4.3 t/m 4.6

4.3 Wereldwijd produceren en consumeren

Leerdoelen:

• Je weet hoe een productieketen in elkaar zit.
  
• Je begrijpt waardoor een mondiale productieketen leidt tot uitputting van grondstoffen en milieuvervuiling.
• Je kan een voorbeeld geven van cradle-to-cradle gemaakte producten
• Je kan een voorbeeld noemen hoe we milieuvervuiling en uitputting tegen kunnen gaan.

Productieketen

• = productieproces van grondstof tot eindproduct
• Niet alleen ons afval is milieuvervuilend maar ook het produceren van onze producten

Productieketen van een laptop

Stap 1

Ontwerpen

Stap 2

Verzamelen grondstoffen

Stap 3

Fabriceren

(half-fabriceren)

Stap 4

Distributie

Stap 5

Verkoop

Stap 6

Gebruik

Laptop op wereldreis

Herhaling: 

Periferie

Semi-periferie

Centrum

Minder ontwikkelde landen

Opkomende landen

Bijvoorbeeld: India en China

Natuurlijk veel verkoop in rijke landen.

Maar opkomende landen zijn ook interessant voor verkopers. Hier wonen veel mensen die rijker aan het worden zijn.

Minder ontwikkelde landen

Impact  = invloed

Welke fase van de levensloop heeft de meeste invloed op de aarde en het milieu?

Milieuvervuiling door grondstofwinning

Vooral in armere landen

Milieuvervuiling door afval

vooral in armere landen

Milieuvervuiling tijdens transport

Welke vorm van transport die je ziet, is het minst vervuilend?

Consumptiepatroon verduurzamen

             

    1. Lokaal geproduceerde dingen kopen

             Minder transport is minder CO₂-uitstoot.

    2. Recyclen van grondstoffen (Cradle to cardle)

Consumptiepatroon

Consumptiepatroon= De manier waarop mensen allerlei producten gewoonlijk kopen en gebruiken

Productieketen van een laptop

Stap 1

Ontwerpen

Stap 2

Verzamelen grondstoffen

Stap 3

Fabriceren

(half-fabriceren)

Stap 4

Distributie

Stap 5

Verkoop

Stap 6

Gebruik

Stap 7

Recyclen

Recyclen

• Een oud product verwerken in een nieuw product.
• Nog lang niet alles wordt gerecycled

Cradle to cradle

• Van wieg tot wieg
• Productie waarbij alle onderdelen van een product weer gebruikt kunnen worden voor een nieuw product

Rondvraag

Vragen

en/of

 opmerkingen?

H4.4

• Je weet dat het verbranden van fossiele brandstoffen zorgt voor meer CO2 in de lucht. En de gevolgen daarvan

• Je begrijpt waarom duurzame energiebronnen minder bijdragen aan klimaatverandering

• Je kunt oplossingen bedenken waardoor jij minder CO2 gaat uitstoten

• Je kunt aan het einde van de les voor en nadelen van soorten groene energie uitleggen en vergelijken met elkaar

Koolstof (Co2) is een broeikas wat zorgt voor klimaatopwarming

De meeste energie word nog

opgewekt met fossiele

brandstoffen 

(Co2 uitstoot)

Energie van grondstoffen die niet worden aangevuld heet fossiele energie. Het kan dus op raken.

Energie van grondstoffen die niet opraken noemen we duurzame energie of groene energie. En stoot weinig Co2 uit

Rondvraag

Vragen

en/of

 opmerkingen?

H4.5 Nederland: Energiegebruik

Je kan de begrippen energietransitie, ciculaire economie en afvalvoetafdruk uitleggen in eigen woorden

Je begrijpt wat het belang is dat er een energietransitie komt

Je kunt je eigen ecologische voetafdruk berekenen 

Je kan acties benoemen die je ecologische voetafdruk verlaagt

Klimaatneutraal leven

Klimaatneutraal : Niet bijdragen aan de opwarming van de aarde (ecologische voetafdruk verkleinen)

Voorbeelden:

Vliegreis compenseren met het planten van bomen

Duurzame energie gebruiken

Huis Isoleren

Spullen verkopen via Vinted, Marktplaats

VOOR- EN NADELEN

FOSSIELE ENERGIE

VOOR- EN NADELEN VAN FOSSIELE ENERGIEBRONNEN

VOORDELEN:

• Welvaart
• hoog ontwikkelingspeil Nederland
• Opwekken elektriciteit

NADELEN:

• Uitstoot koolstofdioxide (CO2)
• Versterkt broeikaseffect                      >>> Klimaatverandering
• Het kan opraken                                   >>> beperkte hoeveelheid
• Grondverzakking / bevingen

Energietransitie

De overgang van traditionele, 

fossiele brandstoffen, naar 

duurzame bronnen van energie 

Duurzame energiebronnen

• Windenergie (windmolenparken)
• Zonne-energie (solarparken, zonnepanelen, zonneboiler)
  
• Waterkracht (stuwdammen)
• Biomassa
• Geothermische-energie (Aardwarmte)
• Getijdenenergie

Lineaire economie

(lijn)

Grote afvalvoetafdruk

Circulaire economie

(circel)

Kleinere afvalvoetafdruk

Duurzaam

Rondvraag

Vragen

en/of

 opmerkingen?

H4.6

Je weet dat de Nederlandse landbouw hoge opbrengsten heeft maar niet altijd duurzaam is

Je begrijpt hoe het komt dat qua energie, vervuiling, water en transport niet echt duurzaam is

Je kunt beredeneren waarom biologische producten duurder zijn dan reguliere landbouwproducten

Nadelen:

- telen in kassen kost veel energie (vooral aardgas)

- veelal sprake van monocultuur

- gebruik van chemische stoffen

- gebruik van kunstmest > vervuiling

Intensieve landbouw

Monocultuur: grootschalige landbouw met veelal één product.

Duurzaam

Veel chemische stoffen gebruikt om de planten gezond te houden + kunstmest

Vaak soja uit Zuid-Amerika gebruikt voor voer

Alternatief: biologische landbouw

= geen kunstmest of andere bestrijdingsmiddelen

 -Opbrengst is lager

biologische landbouw

'Letten op welzijn van dieren en het beperken van gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen'

Producten zijn vaak duurder aangezien de opbrengst minder is

+ Biologisch kost meer land -> meer ruimte voor dieren

Rondvraag

Vragen

en/of

 opmerkingen?

Handige opdrachten voor de toets

H4: Online -> 4.5 -> extra opdrachten -> box 3a en 3b

H4: China en Zwitserland p. 112&113 werkboek opdrachten 5,6 en 7

H4: 4.3: 4 en 6 4.4: 4, 5 en 7  4.5: 3  4.6: 5, 7

H3: 3.1: 1, 6 3.2: 2, 3 en 6 3.3: 1, 4, 6 en 7 3.4: 2, 3, 7 3.5: 5

H3: Online -> 3.3 3.4 -> extra opdrachten -> 3.3: Box 1a & 1b  3.4: box 2a & 2b

Oefenen voor de toets

Aan de slag met oefenen van de toets

Classroom -> bekijken video's, lessonup en quizlet

Boek -> Maken van samenvattingen

Boek -> Maken van samenvattingsopdrachten

Online methode -> Oefentoets H3 of H4