LES 2: PLICHTETHIEK COMPLEET

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Kantianisme /

Plichtethiek

 

Emanuel Kant

1724-1804

Wat gaan we vandaag doen? 

1. Wie is Kant


2. Wat is Plichtethiek/Deontologie
3. Categorisch Imperatief
4. Deontologie
5. Groepsopdracht met Casus

Beginjaren

• Hij werd geboren op 22 april 1724 in Koningsbergen, Pruisen ten tijde van de Verlichting. 
  
• Het gezin  was Luthers, nadruk op  eenvoudig leven met een sterk geloof in moraal voorschreef. 
  
• Op zijn zestiende ging hij daar naar de universiteit, waar hij eerst theologie en vervolgens filosofie en wis- en natuurkunde studeerde.
  

Kants plichtsethiek/deontologie

• De intentie van een handeling moet bepalend zijn

• We hebben alleen invloed op de wil/intentie

• Het gebruik van onze rede zorgt voor een goede wil

• Autonomie zorgt voor vrijheid en geluk
  

Plicht-Ethiek

•  Moreel  juist handelen
• Innerlijke plicht
• Twijfel
• verantwoordelijkheid en verbondenheid

GELUK

Voor Kant staat autonomie centraal. 

Als je kijkt naar geluk en genot, dan ben je niet bezig met wat jij zelf denkt. 

Autonomie

• Eigen wetten en Regels
• Zelf bepalen

Autonomie

Logisch nadenken

Rechten en plichten

Een rede

2 plichten staan centraal

1. zelf-perfectionering
2. geluk van andere mensen

Gevolg

Vrijheid van de mens. 

Je moet je niet laten leiden door anderen,  of door 

verlangens of nut. 

Categorisch imperatief

Onvoorwaardelijk gebod dat je jezelf oplegt.

Doel: Morele wetten afleiden.

Vorm: Gebiedende wijs.

Maxime: Intentie die aan de handeling ten grondslag ligt.

Mensen zijn verplicht om zich te houden aan hun eigen morele wetten/ plichten.

Regels bij het  

catagorisch imperatief

Regel!

Handel zo dat je de menselijkheid,  zowel in je eigen persoon  als in die van ieder ander, altijd vast houdt , 

gebruik een persoon niet als middel om tot jouw doel te komen.

Tegenspraak / contradictie

Wat bedoelt Kant precies met een tegenspraak?

--> als jouw geuniversaliseerde wetmatige maxime intern logisch in tegenspraak is

Voorbeeld: je houdt je niet aan een belofte (maxime) 

--> in een wereld waarin niemand zich aan beloftes houdt (algemene wet) zijn beloftes überhaupt niet meer mogelijk!

--> daarom kun je deze maxime "niet willen"

Gulden regel

Wat gij niet wilt dat u geschiedt doe dat ook een ander niet!

Casus: 

Depressieve patiënte met werkconflict

Als ambulant psychiatrisch verpleegkundige van een GGZ instelling bezoek ik een Turkse depressieve cliënte.

Vorig jaar is zij bevallen van een tweeling, die 14 weken te vroeg geboren zijn. Naast de tweeling zijn er nog 3 thuiswonende dochters in de leeftijd van 7 tot 19 jaar, waarvan het jongste meisje een verstandelijke beperking heeft.

Ik ben in het gezin terechtgekomen met de vraag het gezin te observeren en mevrouw thuis praktische handvatten te geven hoe ze met haar depressie kan omgaan en haar te activeren.

Haar echtgenoot kampt al jaren met psychische klachten, die psychotisch getint zijn. Hij is werkeloos. Het gezin leeft van een uitkering.

 

 

Mw. heeft een baan van 10 uur voor een schoonmaakbedrijf als schoonmaakster. Ze zit nu ongeveer anderhalf jaar in de ziektewet, wegens zwangerschapsgerelateerd ziekteverzuim.

De druk vanuit zowel de Arbo arts als de werkgever om weer aan het werk te gaan, is heel hoog. De werkgever dreigt mevrouw haar ziektegeld niet uit te betalen als ze niet gaat werken. Hij heeft haar al gekort op haar salaris. Dit alles legt een grote druk op haar, wat een negatief effect heeft op haar depressie. Binnen het team kan ik niet terugvallen op een maatschappelijk werker, deze is wegbezuinigd.

CASUS BESPREKEN

• Wat zou jij mevrouw adviseren?
• Enerzijds is het goed voor haar weer te gaan werken en daarmee in een ritme te komen. 
• Anderzijds werkt de intimidatie door haar werkgever negatief door op haar herstelproces. 
• Hoe ver gaat mijn zorg om mevrouw te ondersteunen in het contact met haar werkgever en Arbo arts?

WERK DEZE CASUS UIT:
Je kunt deze casus vanuit 3 verschillende rollen bekijken.
Beschrijf samen met een medeklasgenoot kort per rol wat jullie zou doen? Je hebt 10 minuten de tijd.

De casus gaan we volgende les bespreken

1. Vanuit de organisatie (wat hoor ik te doen?)
2. Je professie (wat mag ik doen?)
3. Jij als persoon (wat voel ik ?)

Was het lesdoel duidelijk?

Maak de vragen op de volgende pagina's

Welk begrip is niet van toepassing bij Kant.

1. Plicht
2. categorisch imperatief
3. Verlichting
4. mens als middel

Hoe noemt de Kant de motivatie?

1. Hedonistische calculus
2. categorisch imperatief
3. super ego
4. maximus

Bij Kant gaat het vooral om:

1. verantwoordelijkheid
2. vrijheid
3. god
4. mensen

In de plicht-ethiek stel je eerst een norm (principe) vast waaruit je gaat handelen

1. Juist
2. Onjuist

Plichtethiek is wanneer de intenties van je acties bepalen of je goed bent

1. Goed
2. Fout

Kies het juiste antwoord. Kants plichtsethiek is een vorm van...

1. intentionalisme
2. consequentialisme
3. deugdethiek
4. gevolgenethiek

Wat heb jij aan deze les gehad?

Einde les.

Hoe lastig vind je Kants plichtethiek?

😒🙁😐🙂😃