grammatica werkwoorden woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Deze les

1. uitdelen boekopdracht 2  + presentatie Roos

2. herhaling vorige les + maken opdr. 9 en 12 Gramm. blok 2

3. uitleg werkwoorden (grammatica woordsoort benoemen)

Lesdoelen:

- je kunt de verschillende werkwoorden herkennen

- je kunt het koppelwerkwoord benoemen

Presentatie artikel Roos

Gramm. blok 2 (p. 76)

Zet de antwoorden goed in je schrift

Maak rustig in tweetallen of alleen: opdr. 9 en 12

We kijken meteen na!

3 verschillende werkwoorden

- hulpwerkwoord (HWW)

- zelfstandig werkwoord (ZWW)

- koppelwerkwoord (KWW)

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

- heeft een duidelijke betekenis in de zin

- geeft de handeling/actie aan (is een doe-woord)

Als er meerdere werkwoorden in de zin staan, dan staat het ZWW meestal achteraan

Voorbeeld

Geert heeft de voordeur van het huis geschilderd.

Jan voetbalt dagelijks op het veldje.

Koppelwerkwoord (KWW)

- zit er geen werkwoord met een duidelijke betekenis in de zin, dan moet het wel een KWW zijn (want: in een zin zit of een ZWW of een KWW)

- een koppelwerkwoord is een zijn-woord

Koppelwerkwoord (KWW)

- vorm van:

Zijn                                           (heten)

Worden                                   (dunken)

Blijven                                     (voorkomen)

Blijken 

Lijken

Schijnen                   (ezelsbruggetje: ZWaBBeLS)

Voorbeeld

Frits is ziek.

De serie wordt steeds spannender.

Koppelen

KWW koppelt aan onderwerp een eigenschap;

Onderwerp = iets (ZNW/BNW)

Vergelijk:

De tentoonstelling is erg mooi.

De tentoonstelling is gisteren afgerond.

Checklist KWW

- zit er een vorm van ZWaBBeLS in de zin?

- is/blijft/wordt etc. het onderwerp IETS? (is het een zijn-woord?)

- is eigenschap (IETS) een znw of bnw?

JA = KWW

Hulpwerkwoord (HWW)

Alle werkwoorden die nog over zijn, zijn hulpwerkwoorden

Kenmerken:

- komen voor in een zin met meerdere werkwoorden

- helpen het gezegde te maken

Lodewijk heeft de fiets gerepareerd.
Gerepareerd = ???

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

De winkel blijft twee weken dicht.
Blijft = ???

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Romy blijft vannacht logeren.
Blijft = ???

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Maak een zin met het koppelwerkwoord: blijkt

Maken en oefenen: 

P. 123

Opdr. 7 t/m 14