Woordsoorten herhaling: werkwoorden en dubbel-op

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Deze les:

1. Uitleg (herhaling) woordsoorten: de werkwoorden

2. uitleg: moeilijke gevallen

3. keuze: zelfstandig verder oefenen/samen verder oefenen

4. nieuwsquiz

3 verschillende werkwoorden

- hulpwerkwoord (HWW)

- zelfstandig werkwoord (ZWW)

- koppelwerkwoord (KWW)

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

- heeft een duidelijke betekenis in de zin

- geeft de handeling/actie aan (is een doe-woord)

Als er meerdere werkwoorden in de zin staan, dan staat het ZWW meestal achteraan

Voorbeeld

Geert heeft de voordeur van het huis geschilderd.

Jan voetbalt dagelijks op het veldje.

Koppelwerkwoord (KWW)

- zit er geen werkwoord met een duidelijke betekenis in de zin, dan moet het wel een KWW zijn (want: in een zin zit of een ZWW of een KWW)

- een koppelwerkwoord is een zijn-woord

Koppelwerkwoord (KWW)

- vorm van:

Zijn                                           (heten)

Worden                                   (dunken)

Blijven                                     (voorkomen)

Blijken 

Lijken

Schijnen                   (ezelsbruggetje: ZWaBBeLS)

Voorbeeld

Frits is ziek.

De serie wordt steeds spannender.

Koppelen

KWW koppelt aan onderwerp een eigenschap;

Onderwerp = iets (ZNW/BNW)

Vergelijk:

De tentoonstelling is erg mooi.

De tentoonstelling is gisteren afgerond.

Checklist KWW

- zit er een vorm van ZWaBBeLS in de zin?

- is/blijft/wordt etc. het onderwerp IETS? (is het een zijn-woord?)

- is eigenschap (IETS) een znw of bnw?

JA = KWW

Hulpwerkwoord (HWW)

Alle werkwoorden die nog over zijn, zijn hulpwerkwoorden

Kenmerken:

- komen voor in een zin met meerdere werkwoorden

- helpen het gezegde te maken

Keuze:

A. zelfstandig oefenen met de woordsoorten op: cambiumned.nl --> oefenen> grammatica>woordsoorten

B. Meedoen met de gezamenlijke oefening via LessonUp

Wie zou je weleens willen ontmoeten?

wie = ?

je = ?

Wie zou je weleens willen ontmoeten?

Wie = vr. vnw

je = pers. vnw

Het eerst wat je moet doen bij brandwonden, is er water over laten lopen.
wat = ? lopen = ?

Niemand van ons weet al wat hij gaat doen vanmiddag.

niemand = ?

wat = ?

Niemand van ons weet al wat hij gaat doen vanmiddag.

Niemand = onb. vnw

wat = vr. vnw

Wat vind jij de leukste sport die er is?

wat = ?

die = ?

Wat vind jij de leukste sport die er is?

Wat = vr. vnw

die = betr. vnw

Weet jij welke naam die stad heeft in carnavalstijd?

welke = ?

die = ?

Weet jij welke naam die stad heeft in carnavalstijd?

welke = vr. vnw

die = aanw. vnw

Onze kat heeft wat kale plekjes, doordat hij een ziekte heeft.

wat = ?

doordat =?

Onze kat heeft wat kale plekjes, doordat hij een ziekte heeft.

wat = onb. vnw

doordat = ondersch. vw

Als de uitslag goed is, vieren we feest.
is = ?

De burgemeester laat onderzoeken of de bibliotheek toch open kan blijven.

of = ?

toch = ?

blijven = ?

De burgemeester laat onderzoeken of de bibliotheek toch open kan blijven.

of = ondersch. vw

 toch = bw

blijven = kww

Wie nog vragen heeft over de toets, kan deze na de les aan mij stellen.

wie = ?

deze = ?

Wie nog vragen heeft over de toets, kan deze na de les aan mij stellen.

Wie = betr. vnw

deze = aanw. vnw

denieuwsquiz.nl