les 2 H8.1 Lewisstructuren en formele lading_MMA

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Bespreken voorkennis 4VWO

theorie bij de vragen van het stencil

opgave 1 tm 6

les 2               5VWO

H8.1

Lewisstructuur en formele lading

Deze les:

uitleg

opgave 4 + 5 oefenen

Leerdoelen:

Je kunt van een gegeven deeltje de Lewisstructuur geven

Je kunt in de Lewisstructuur formele lading aangeven

Lewisstructuur

= structuurformule waarin ook niet-bindende elektronenparen worden weergegeven

dus: alle atomen hebben 8 elektronen om zich heen (oktetregel)

(behalve H: 2 elektronen)

structuurformule

Lewisstructuur

structuurformule

Lewisstructuur

Zo teken je een Lewisstructuur

1. Teken de structuurformule, waarbij alle atomen zoveel mogelijk de juiste covalentie hebben
2. Vul elk atoom aan met vrije elektronenparen tot 8 e- ( = 4 "streepjes" per atoom - behalve H: 2 e- = 1 streepje ) 
3. controleer: totaal aantal elektronenparen = som valentie-elektronen / 2

Voorbeeld: dichoormethaan

stappenplan Lewisstructuur tekenen

Als je de structuurformule niet weet, volg je deze stappen:

1. Bepaal het aantal valentie-elektronen
2. Bereken hoeveel elektronen nodig zijn voor edelgasconfiguratie
3. Het verschil in e- / 2  = aantal bindende elektronenparen
4. de rest  van de e- / 2 = vrije elektronenparen 

Voorbeeld: CH2N2

Formele lading

Soms is het niet mogelijk om alle atomen in het molecuul de gewenste covalentie te geven

In dat geval is er formele lading aanwezig in het molecuul

Teken de Lewisstructuur van ozon (O3)

Gebruik het stappenplan:

1. Bepaal het aantal valentie-elektronen
2. Bereken hoeveel elektronen nodig zijn voor edelgasconfiguratie
3. Het verschil in e- / 2  = aantal bindende elektronenparen
4. de rest  van de e- / 2 = vrije elektronenparen 

formele lading aangeven

In de structuurformule van ozon heeft niet elk O-atoom de gewenste covalentie. Er is dus formele lading aanwezig in het molecuul. Zo bepaal je de formele lading:

stappenplan formele lading

1. Tel het aantal valentie-elektronen van elk atoom in het molecuul. Van elk bindend elektronenpaar hoort 1 elektron bij 1 atoom
2. Zoek in het P.S. op hoeveel valentie-elektronen het "losse" atoom heeft
3. formele lading = verschil in valentie-elektronen tussen los atoom en atoom in molecuul

stappenplan formele lading

1. Tel het aantal valentie-elektronen van elk atoom in het molecuul. Van elk bindend elektronenpaar hoort 1 elektron bij 1 atoom
2. Zoek in het P.S. op hoeveel valentie-elektronen het "losse" atoom heeft
3. formele lading = verschil in valentie-elektronen tussen los atoom en atoom in molecuul

6 valentie

elektronen

7 valentie

elektronen

5 valentie

elektronen

Even oefenen

Teken de Lewisstructuur en geef de formele lading aan:

koolstofmono-oxide  (CO)                                  distikstofoxide (N2O)

Lewisstructuur van ionen 

een positief ion heeft minder 
elektronen dan protonen

een negatief ion heeft méér elektronen dan protonen

de grootte van de lading geeft aan hoeveel valentie-elektronen er meer/minder zijn

Geef de Lewisstructuur en geef formele lading aan:

NH4+                    CO32-

Eigen werk:

Doorlezen H8.1 blz 82 + 83 tot “Formele ladingen”

Goed bestuderen voorbeeldopdracht 1 en 2

Je kunt van een gegeven deeltje de Lewisstructuur geven: opgave 5

Je kunt in de Lewisstructuur formele lading aangeven: opgave 4

kijk je werk na: heb je de leerdoelen behaald?