Dida - taal - OA - jaar 2 - les 2 - Interactief taalonderwijs

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

Les 3 Interactief taalonderwijs

OA - jaar 2 - dida - taal

2022-2023

Daan van der Fange

[e-mail]

01:26

Hoe stimuleert de vrouw de taal?

03:57

Wat doet de vrouw goed?

04:42

Welke 'moeilijke' woorden zijn er al aan bod gekomen?

Wat vind jij belangrijk in de communicatie/ het contact met kinderen?

Programma

• Start
• Terugblik les 1
• Theorie & opdracht
• Pauze
• Theorie
• Opdrachten
• Afronding 

Doel

Aan het eind van de les kun je:

• aangeven welke interactievaardigheden en aspecten de taalontwikkeling van een kind stimuleren
• deze vaardigheden a.d.h.v. een prentenboek toepassen.

Lessenserie

1. Algemene taalontwikkeling

2. Interactief taalonderwijs

3. Meertaligheid & NT2

4. Woordenschat

5. Geletterdheid

6. Lezen 

7. Schrijven

8. Zaakvakken & Engels (diag.toets)

0 - 1 jaar

1 - 2,5 jaar 

2,5 - 5 jaar

5 - 9 jaar

de voltooiingsfase

de voortalige (prelinguale) fase

de vroegtalige (vroeglinguale) fase

de differentiatiefase

Interactief taalonderwijs

• Betekenisvol - rijke en realistische situaties

• Strategisch - modelen van strategieën
• Sociaal - in interactie

In interactief taalonderwijs wordt taalleren bevorderd door de sociale, betekenisvolle en strategische aspecten in het onderwijs met elkaar te verbinden.

• Stelonderwijs is betekenisvol als leerlingen leren schrijven in een rijke en realistische communicatieve situatie. Dit sluit nauw aan bij communicatief taalonderwijs. 
• Stelonderwijs is strategisch als leerlingen leren hoe ze het schrijfproces moeten aanpakken; dit sluit nauw aan bij strategisch taalonderwijs.
• Stelonderwijs is sociaal als er bijzondere aandacht is voor de interactie tussen de leraar en de leerling over zowel de tekst (product) als de wijze waarop de tekst tot stand komt (proces). Die interactie vindt zowel tijdens als na het schrijven plaats in de zogenoemde tekstbespreking. Naast leraar-leerlinginteractie over de tekst is er binnen interactief taalonderwijs ook ruimte voor interactie tussen leerlingen onderling over de geschreven teksten; leerlingen reageren op de tekst van een medeleerling (peer respons).
  

Opdracht 2.
Bedenk een concreet voorbeeld van interactief taalonderwijs

Pauze en/of energizer

Welke taalspelletjes heb je op je stage gezien?

Wie wil er een spelletje leiden?

Bijvoorbeeld: Pim pam pet

Student 1 noteert een letter. Student 2 probeert met deze letter binnen 1 minuut zoveel mogelijk dingen te noemen die horen bij de categorie. Student 1 turft.  Voorbeeld categorieën:

• Liedjes
• Hobby's
• Iets wat je kunt eten

Goed taalaanbod

Zorg voor:

• Betrokkenheid (aansprekende onderwerpen)
• Begrijpelijkheid (inhoud)
• Boven niveau (verrijking)

Bron: Taalontwikkeling op school - Verhallen & Walst (2011)

Gebruik van taalruimte

Kinderen krijgen:

• Beurtruimte
  
• Onderwerpsruimte
  

Bron: Taalontwikkeling op school - Verhallen & Walst (2011)

Vraag: wat zou de beurtruimte kunnen bevorderen? 

Als ze dat niet noemen: 

• In tweetallen laten uitwisselen. 
• Beurt teruggeven bij een beurtdiefje/praatgraag kind.
• 'Stille' kinderen eens uitnodigen. 
• Binnenkring- en buitenkring. Bij wie in de klas doen ze dat wel eens?

Verschillende soorten feedback

• Verbeteren van fouten
• Helpen verhelderen of uitleggen
• 'Hertalen' of hetzelfde anders zeggen
• Bevestigen (benoemen dat het goed is)

Bron: Taalontwikkeling op school - Verhallen & Walst (2011)

Interactievaardigheden

1. handelingen verwoorden (uitleggen wat je doet)
2. parafraseren of herverwoorden (samenvatten of op een andere manier zeggen)
3. beurt beschermen (kinderen de tijd en mogelijkheid geven)
4. open vragen stellen (zodat kinderen een uitgebreid antwoord geven)
5. ruimte scheppen (kinderen de ruimte geven)
6. prikkelende beweringen doen (om ze te stimuleren)
7. de kijk van het kind accepteren (hun idee waarderen)
8. beurt doorspelen (niet altijd dezelfde kinderen de beurt) 
9. ingaan op de inhoud (uitleggen wat het betekent)
10. betekenisonderhandeling (praten over wat het betekent)

Opdracht 3. Welke vaardigheden pas jij al toe? Vul de checklist in en wissel uit met je buurman- of vrouw.

Wat voorbeelden noemen (zie boek). 

Evt. verwijzen naar het voorleesfragment bij de start. 

Welke vaardigheden zagen de studenten in dat filmpje terugkomen?

Dan zelf laten beoordelen.

Hoe stimuleer/vergroot jij de taal wanneer je voorleest?

Interactief voorlezen

Opdracht: Woeste Willem

• Formuleer 2 vragen a.d.h.v. het boek
• Formeer 2 opmerkingen a.d.h.v. het boek
• Schrijf twee woorden op die de meeste kleuters niet zullen kennen

-> Gebruik de interactievaardigheden

-> Gebruik de voorbeeldvragen

Opdracht: voorlezen oefenen

• Pak een prentenboek
• Bedenk een aantal interactie bevorderende vragen
• Noteer de 'moeilijke' woorden - bewaar ze
• Lees 1 minuut aan elkaar voor

Stage opdracht 

1. Observeer de leerkracht (het liefst bij een taalles)
2. Noteer welke vaardigheden je terugziet
3. Meenemen naar school

Afronding

Wat neem je mee?
Doelen behaald?

Doelen

• Aan het eind van de les kun je aangeven welke interactievaardigheden en aspecten de taalontwikkeling van een kind stimuleren.
• Aan het eind van de les kun je interactievaardigheden toepassen a.d.h.v. het voorlezen van een prentenboek.

Huiswerk

• Stage opdracht (observeer de leerkracht)
• Oefen met interactievaardigheden (vragen)

Volgende les

Meertaligheid en NT2

Dubbel diplomeren

• Medewerker Kind en Educatie (Onderwijs Assistent én Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker)
  
• Interessanter voor de arbeidsmarkt (met name voor IKC/Brede School)
  
• Verzwaring/verlenging studie (extra diploma bovenop je eerste uitstroomrichting) :
  
• Profielvakken (SA en Verdieping) en SLB
  
• Profielexamens uitvoeren op stage (basisdeel afgerond)
  
• 3 dagen stage en 2 dagen les
  
• 3 jaar i.p.v. 2,5 jaar