Herkenning en aanpak van leer- en ontwikkelingsstoornissen

• Leren-leren
• MBO
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 1-6
• Studiejaar 1-4

Herkenning en aanpak van leer- en ontwikkelingsstoornissen

Door Tineke van Zwieten

Leerdoelen

*Aan het eind van de les kun je de meest voorkomende leer- en ontwikkelingsstoornissen herkennen.

*Aan het eind van de les kun je de stappen beschrijven die ondernomen moeten worden als je vermoedt dat een kind een leer- of ontwikkelingsstoornis heeft.

*Aan het eind van de les begrijp je het belang van een multidisciplinaire aanpak bij de diagnose van leer- en ontwikkelingsstoornissen. 

*Aan het eind van de les weet je welke financiële aspecten er spelen bij de diagnose van leer- en ontwikkelingsstoornissen en het verkrijgen van een attest. 

*Aan het eind van de les weet je welke maatregelen reguliere scholen kunnen nemen om kinderen met een leer- of ontwikkelingsstoornis te ondersteunen.

Wat weet je al over leer- en ontwikkelingsstoornissen?

Leerstoornissen en gedragsproblematiek moeten apart behandeld worden.

Eens: Elk probleem vereist specifieke aanpak.

Oneens: Integratie is efficiënter en effectiever.

Eens: Aparte behandeling biedt meer focus.

Oneens: Gezamenlijke aanpak bevordert begrip.

Leerstoornissen en gedragsproblematiek hebben een causaal verband.

Eens: Gedragsproblemen kunnen het leerproces beïnvloeden.

Oneens: Leerstoornissen kunnen gedragsproblemen veroorzaken.

Eens: Beide kunnen elkaar negatief beïnvloeden.

Oneens: Er is geen rechtstreeks causaal verband.

Het is belangrijk om te focussen op vroege detectie en interventie bij leerstoornissen en gedragsproblematiek.

Eens: Preventie en vroegtijdige interventie voorkomen verdere problemen.

Oneens: Latere detectie biedt accuratere diagnose.

Eens: Vroegtijdige detectie leidt tot betere resultaten.

Oneens: Latere interventie kan specifieker zijn.

Wat helpt je om de aandacht vast te houden?

Noem 1 bijkomende
psychiatrische stoornis

Bijkomende psychiatrische stoornissen 

Gedrag

Voeding en eet

Tik

Verslaving

Leerstoornis

Angst

Stemming

Slaap en waak

Coördinatie/ontwikkeling

Toename van gediagnosticeerde leer- en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen en jongeren

Diagnose is toegenomen door snellere herkenning van symptomen door ouders en docenten.

De meest voorkomende leer- en ontwikkelingsstoornissen

Dyslexie, dyscalculie, dysorthografie, ADHD, autismespectrumstoornis en DCD.

De rol van het CLB en multidisciplinaire teams bij de diagnose

Het CLB biedt ondersteuning bij leer- en ontwikkelingsproblemen. Multidisciplinair team voor diagnose en behandeling.

De kosten van een diagnose en de financiële steun bij een bevestigde stoornis

Hoge kosten voor diagnose, recht op vergoedingen en gerichte hulp met attest.

Het belang van een attest voor ondersteunende maatregelen op school

Attest vergemakkelijkt maatregelen en biedt meer hulp, mogelijk binnen buitengewoon onderwijs.

Maatregelen die scholen kunnen treffen voor kinderen zonder attest

Scholen kunnen ook maatregelen treffen zonder attest, maar dit kan eenvoudiger en uitgebreider met een attest.

Definitielijst

Dyslexie: een leerstoornis gekenmerkt door moeite met lezen. Dyscalculie: een leerstoornis waarbij iemand moeite heeft met rekenen. 

Dysorthografie: een leerstoornis die leidt tot moeilijkheden met schrijven. 

ADHD: een ontwikkelingsstoornis die zich uit in aandachtsproblemen en hyperactiviteit. Autismespectrumstoornis: een ontwikkelingsstoornis die invloed heeft op sociale interactie en communicatie. 

DCD: een ontwikkelingsstoornis waarbij vooral de fijne motoriek problematisch is.

 CLB: Centrum voor Leerlingenbegeleiding, instantie die ondersteuning biedt bij leer- en ontwikkelingsproblemen. Multidisciplinair team: een team van professionals uit verschillende disciplines voor diagnose en behandeling van stoornissen. Attest: een officieel document dat de diagnose van een stoornis bevestigt en recht geeft op bepaalde ondersteuningen en vergoedingen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Wat vinden mensen met Dyscalculie moeilijk?

1. Woordenschat vergroten
2. Ruimtelijk inzicht ontwikkelen
3. Muziekinstrumenten bespelen
4. Rekenen en getallen begrijpen

Wat is een moeilijkheid voor mensen met Dyscalculie?

1. Teksten vloeiend lezen
2. Het onthouden van rekenregels
3. Kleuren herkennen
4. Het begrijpen van tijd en geld

Welke activiteiten kunnen lastig zijn voor mensen met Dyscalculie?

1. Het beheren van financiën
2. Het schrijven van gedichten
3. Het spelen van bordspellen
4. Het uitvoeren van eenvoudige rekensommen