13.2 osmose frieten

• bio
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Telefoon in telefoonbak

 Jas uit en tas van tafel

Leerdoelen

je kunt uitleggen wat diffusie is en hier voorbeelden van noemen

Je kunt uitleggen wat er bij osmose gebeurt 

Je weet het verschil tussen actief en passief transport in een cel. 

Diffusie: Hoe komt het dat als iemand scheet laat in de kamer, je het een momentje later ook ruikt. Maar na een minuut niet meer.

Onderzoek: Friet

Jullie gaan de invloed van verschillende concentraties zout in water onderzoeken op het gewicht van je frietje (gesneden aardappel). 

Hiervoor neem je maak je drie opstellingen: Geen zout, 5 g/100ml, en 20 g/100ml .
Je laat de frietjes ongeveer 25 min liggen in deze opstelling 

Stappen van inzetten

Materialen: 3 oplossingen (0 g/100ml, 5 g/100ml, 20 g/100ml)
6 frietjes, 6 reageerbuisjes, weegschaal

Methode: (1) snij de frietjes. (2) nummer de reageerbuisjes, per zoutconcentratie 2 reageerbuisjes en vul ze met de juiste vloeistof. (3) weeg de frietjes en noteer het gewicht. Stop een frietje in elk reageerbuisje (weet welk gewicht waar in zit)

Wat is je onderzoeksvraag?

Stappen van inzetten

Materialen: papier, weegschaal

Methode: (1) Haal de frietjes uit de reageerbuizen. (2) dep ze een klein beetje af zodat ze aan de buitenkant droog zijn. (3) meet het gewicht van elk frietje

Verklaar je resultaten.
Gebruik woorden als osmose, hypertoon, hypotoon, isotoon.

Hier is sprake van:

1. Osmose
2. Diffusie

Water moleculen (blauw) bewegen naar links door:

1. diffusie, actief transport
2. diffusie, passief transport
3. osmose, actief transport
4. osmose, passief transport

Bij osmose gaat het water transport in de richting van de ... concentratie zoutmoleculen

1. Hoogste
2. Laagste

Wat is je hypothese op je onderzoeksvraag? waarom?

OSMOSE

Water verplaatst naar de plaats met de meeste opgeloste stoffen.

Osmose bij planten.

Osmose plantencellen

Osmose bij dieren

Dierlijke cellen hebben geen celwand, die verschrompelen dus helemaal, of zwellen op tot ze knappen als een balon.

Dierlijke cellen knappen kapot in een

1. hypertone oplossing
2. hypotone oplossing
3. isotone oplossing

Infuus

Een infuus bevat naast medicijnen altijd een fysiologische zoutoplossing. Dat is een oplossing met dezelfde concentratie stoffen als je lichaamscellen

Huiswerk

Je hebt af: onderzoeksvraag, resultaten en conclusie

Par 13.3  2 tm opdr 9

Leg uit wat er mis zou gaan als een infuus geen fysiologisch zout, maar kraanwater (hypotoon) zou bevatten.

Door het verdampen van zweet koel je af bij warm weer. Leg uit waarom je zweet zout smaakt

Actief/Passief 

Passief (diffusie en osmose)

-kost geen energie

-geen ATP verbruik

-met concentratiegradient mee

Actief, andersom

biologielessen.nl

De roze moleculen bewegen naar links door:

1. diffusie, actief transport
2. diffusie, passief transport
3. osmose, actief transport
4. osmose, passief transport