Basisstof 5.5 Neuronale regulatie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 5.5 Neuronale regulatie

Lesinhoud

1e uur: Herhaling met vragen en theorie

Nabespreken enkele opdrachten

Huiswerk maken​

2e uur: Bespreken 5.5 ​

Huiswerk maken​

HW deze week: 5.5 + 5.6  + samenhang (pijn is fijn) + Examenopgaven H5

Volgende week VT: H5

Hoe worden hormonen vervoerd?

Als de ADH concentratie hoog is, dan...

1. Wordt er veel, geconcentreerde urine geproduceerd
2. Wordt er weinig, geconcentreerde urine geproduceerd
3. Wordt er veel, ongeconcentreerde urine geproduceerd
4. Wordt er weinig, ongeconcentreerde urine geproduceerd

Na twee uur fietsen daalt de bloedsuikerspiegel van de wielrenner. Bevat zijn bloed dan veel insuline of glucagon? Leg je antwoord uit.

Autonome zenuwstelsel:  onbewust (hartslag)

Somatische zenuwstelsel:
in beweging zetten van skeletspieren (bal vangen)

Het zenuwstelsel bij vertebraten is in 2 secties verdeeld: Het centrale en het perifere zenuwstelsel. Het centrale zenuwstelsel bestaat uit:

1. De hersenen
2. De hersenen en het ruggenmerg
3. De hersenen, het ruggenmerg en de spinale zenuwen
4. De hersenen, het ruggenmerg, de sensorische en de motorische neuronen

Waar ligt het cellichaam van de motorische neuron?

1. in het centrale zenuwstelsel
2. buiten het centrale zenuwstelsel

Welke neuronen bevinden zich in deel 9?

1. alleen schakelneuronen
2. alleen sensorische neuronen
3. Alleen motorische neuronen
4. zowel schakel als motorische neuronen

Een sensorisch neuron loopt van perifere zenuwstelsel naar het centrale zenuwstelsel

1. waar
2. niet waar
3. Beide
4. nee andersom

Binas 88B - Het animale zenuwstelsel is een onderdeel van de ... indeling van het zenuwstelsel.

1. anatomische
2. functionele
3. perifere
4. centrale

Reflexen en het autonome zenuwstelsel

Autonome zenuwstelsel regelt niet bewuste reacties zoals hartslag, temperatuur, stofwisseling. 

autonome zenuwstelsel

Autonome zenuwstelsel te verdelen in:

• orthosympathisch: fight&flight (in actie)
• parasympatisch: rest&digest (rust)

Dubbele innervatie bij organen 

binas tabel 88L

binas tabel 88L

Is het effect van adrenaline gelijk aan die van het para- of orthosympatisch zenuwstelsel?

1. parasympatisch
2. orthosympatisch

Binas 88B - Het orthosympatische zenuwstelsel is een onderdeel van het ... zenuwstelsel.

1. autonome
2. animale
3. perifere
4. brain crash

Via het orthosympatische zenuwstelsel wordt:

1. Glycogeen omgezet naar glucose door insuline
2. Glucose omgezet naar glycogeen door insuline
3. Glycogeen omgezet naar glucose door glucagon
4. Glucose vrijgemaakt uit glycogeen door insuline

Je schrikt. Welk deel van je autonome zenuwstelsel is actief? En wat gebeurt er met je pupilgrootte? Binas 88L

1. orthosympatisch-groter
2. orthosympatisch-kleiner
3. parasympatisch-groter
4. parasympatisch-kleiner

Het autonome zenuwstelsel

B5.4 Impulsoverdracht tussen neuronen

VWO 5 h13 Zenuwstelsel

Impulsoverdracht

De impulsoverdracht van zenuwcel naar zenuw-, spier- of kliercel gebeurt met neurotransmitters.

Deze neurotransmitters worden losgelaten in de synaptische spleet waarna zij zich binden aan receptoren van de doelwitcel en daar de Na+ kanalen open gaan.

Huiswerk bespreken

Basisstof 5.3 en B5.4

Aan de slag: maken

5.5 impulsgeleiding 

5.6 Spieren en bewegen + samenhang (pijn is fijn) 

Examenopgaven H5

Bespreken huiswerk

Open je huiswerk opdrachten

Membraanspanning

De celmembraan van een neuron (axon) bestaat uit een dubbele laag fosfolipiden. Hierdoor kunnen niet zomaar geladen deeltjes doorheen.

Alleen als er eiwit-kanalen open gaan kunnen er ionen verplaatsen van binnen naar buiten  de cel of omgekeerd. 

Sommige kanaaltjes lekken wel een beetje.

Membraanpotentiaal

•  Buiten de cel is een hoge Na +  concentratie
• In de cel is een hoge K+ concentratie

• Door de ionen-verdeling is de binnenkant  negatief geladen ten opzichte van de buitenkant
• Dit verschil noem je de membraan spanning of  membraanpotentiaal
• In rust is deze -70 mv.

Een zenuwcel in rust

• Buiten de cel veel natrium
• In de cel veel kalium 
• De kanalen staan dicht.
• Het natrium kanaal lekt een beetje
• maar de natrium-kalium pomp  stuurt de gelekte ionen weer terug
• hier is dus altijd ATP voor nodig

Axonen geleiden impulsen

Een impuls is een lading verandering over het axon.

Impulsgeleiding is afhankelijk van 3 eiwitten

Vindt plaats door ion-kanalen:

1. Natrium-kanaal (voltage afhankelijk)
2. Kalium-kanaal (voltage afhankelijk)
3. Natrium-kalium pomp (Kost ATP)

Impuls samengevat

1. Neurotransmitters zorgen post synaptische dat Natriumkanaaltje open gaan --> beetje natrium (Na+) naar binnen.  Membraanpotentiaal stijgt (wordt MINDER negatief) : depolarisatie
2. Drempelwaarde bereikt: De voltage- gated natrium gaan open: Door diffusie stroomt VEEL Na+ naar binnen! Het actiepotentiaal
3. De voltage-gated Kaliumkanaaltjes gaan open bij +30 mv. Door diffusie stroomt K+ gaat naar buiten. Het Membraanpotentiaal wordt weer negatief: repolarisatie. 
4. Het Neuron is dan een tijdje NIET prikkelbaar.  Het Natrium-Kalium pompt Na+ de cel uit en K+ de cel in (kost energie/ATP!).  Het proces is dus een actief proces. Deze periode heet de herstel periode

De impuls en de verplaatsing over het axon

h

Impulsgeleiding & impulsoverdracht

Wat is een impuls?

1. een signaal uit de omgeving
2. een elektrisch signaal in de huid
3. een elektrisch signaal dat door zenuwen gaat
4. signaal in de hersenen

Welke opmerking over impulsen is juist?

1. Impulsen laten zintuigen reageren
2. Zintuigen nemen Impulsen van buiten je lichaam waar
3. Impulsen kunnen ontstaan in zintuigen
4. Impulsen gaan altijd naar spieren toe

Drempelwaarde

Als een prikkel te zwak is --> geen impuls

Als een prikkel sterk genoeg is --> wel impuls

Aan de slag: maken

5.5 impulsgeleiding 

5.6 Spieren en bewegen + samenhang (pijn is fijn) 

Examenopgaven H5