Week 3: EDI

• Duits
• MBO
• Studiejaar 1

Hallo ihr Lieben

Programm

Deze week hebben we het over de techniek van het voltooid deelwoord.

Verder overhoor ik de tweede les een aantal standaard woorden en zinnen (met het oog op de voorbereiding op het schrijfexamen).

Ziel:

Aan het eind van deze week:

- weet je de techniek van het Duitse voltooid deelwoord,

- kun je zinnen maken waarin je het voltooid deelwoord goed omslaat,

- weet je standaard Duitse woorden en zinnen in het bereik van groeten, beleefdheden, school-en kantoorzaken,

- kun je korte zinnen produceren waarin deze woorden terugkomen

Wat heb je dit weekend gedaan?

Wat weet je al van het voltooid deelwoord?

Een voltooid deelwoord gebruik je wanneer je iets in het verleden gedaan en afgemaakt/ afgerond hebt:

het is al gebeurd.

Deze vorm kun je o.a. gebruiken wanneer je verantwoording wilt afleggen.

Een standaard Duits voltooid deelwoord vorm je met de volgende componenten:

- persoonlijk voornaamwoord (ich, du, er, es, wir, sie, Sie)

- vorm van haben of sein (passend bij de persoon)

- van het hele werkwoord - en afhalen (stam houd je over)

- voor de stam GE- plakken

- achter de stam - T plakken

Dat ziet er zo uit:

Ik heb een broodje bij de Jumbo gekocht.

Kopen = kaufen

Pers.vnw.= ik = ich

Haben/ sein= habe (hoort bij ich)

Kaufen: EN eraf

Kauf= stam

Ge- ervoor

Gekauf

-T erachter

Gekauft

Ich habe ein Brötchen gekauft beim Jumbo.

Opdracht 1:

- Ga naar het lesmateriaal Duits in Teams.

- Open de map Week 3 les 1

- Daarin zitten een aantal oefenlinks.

- Maak de eerste link.

- Voor hulp: open het schema dat bij week 47 ondergebracht is.

- Na +- 5 minuten bespreken we jullie ervaringen

Du ... viel ... (lernen).

Martin ... Nudeln ... (kochen).

Er zijn een aantal uitzonderingsgroepen die regelmatig voorkomen. 

1: werkwoorden die na het weghalen van EN op een D/T/M/N eindigen krijgen meestal een extra E voor de eind T. Dat spreekt makkelijker.

Reden

Red

Gered ( officieel een t erachter, maar dan krijg je geredt)

GeredET

  

Opdracht 2:

- Ga naar het lesmateriaal Duits in Teams.

- Open de map Week 3 les 1

- Daarin zitten een aantal oefenlinks.

- Maak de tweede link.

- Voor hulp: open het schema dat bij week 47 ondergebracht is.

- Na +- 5 minuten bespreken we jullie ervaringen

Du ... diese Frage richtig ... (antworten).

2: werkwoorden waarbij de klemtoon verderop in het woord ligt.

Die krijgen GEEN GE ervoor, maar alleen een T erachter.

Installieren= ich habe installiert

Reparieren= ich habe repartiert

Bestellen= ich habe bestellt

Besuchen= ich habe besucht

Opdracht 3:

- Ga naar het lesmateriaal Duits in Teams.

- Open de map Week 3 les 1

- Daarin zitten een aantal oefenlinks.

- Maak de zesde link.

- Voor hulp: open het schema dat bij week 47 ondergebracht is.

- Na +- 5 minuten bespreken we jullie ervaringen

Frau Eldik ... Deutsch ... (studieren).

3: Onregelmatige werkwoorden.
Deze zijn lastig, omdat ze dus op hun eigen manier vervoegd worden. Je moet ze dus echt leren om ze te weten.

Werkwoorden die in het Nederlands onregelmatig zijn in de verleden tijd, zijn dat in het Duits vaak ook. Wanneer je zo’n voltooid deelwoord tegenkomt, buig hem dan qua vertaling een beetje naar het Nederlands. Er zijn er veel van deze variant; in je schema staan die werkwoorden die je van deze variant moet kennen.

Opdracht 4:

- Ga naar het lesmateriaal Duits in Teams.

- Open de map Week 3 les 1

- Daarin zitten een aantal oefenlinks.

- Maak de 4e en 5e link.

- Voor hulp: open het schema dat bij week 47 ondergebracht is.

- Na +- 5 minuten bespreken we jullie ervaringen

Ich ... diese Sommer in Italien ... (sein).

4: Scheidbare werkwoorden.

Scheidbare werkwoorden bestaan uit een voorvoegsel en een werkwoord. Bijvoorbeeld:

Abholen

Anrufen

Ausschlafen

Einstellen

Het zwart gedrukte woorddeel is het voorvoegsel.

Om dit werkwoord te gebruiken in een zin, moet je het uit elkaar trekken. Het voorvoegsel komt doorgaans achteraan de zin te staan. Het werkwoord zelf wordt alleen vervoegd (op de manier die past bij de werkwoordsoort).

Bijvoorbeeld: einkaufen (inkopen).

Ich kaufe ein.

Bij een voltooid deelwoord plaats je normaliter ge- voor het woord en een -t achter het woord.

Ge-einkauf-t

Dit gaat bij de scheidbare werkwoorden niet op!

Je haalt eerst het voorvoegsel van het werkwoord af. Vervolgens plaats je  ge- voor het werkwoord en een -t erachter. Het voorvoegsel plak je vervolgens weer aan het begin van het voltooid deelwoord.

Ein-ge-kauf-t

Let op: scheidbare werkwoorden kunnen ook uit andere soorten werkwoorden bestaan. Bekijk dus altijd in welke categorie het werkwoord thuishoort alvorens je gaat vervoegen.

Ausgehen= ausgegangen
(gehen is onregelmatig).

Einschalten= eingeschaltet
(schalten is een werkwoord met een bindvocaal).

Opdracht 5:

- Ga naar het lesmateriaal Duits in Teams.

- Open de map Week 3 les 1

- Daarin zitten een aantal oefenlinks.

- Maak de derde link.

- Voor hulp: open het schema dat bij week 47 ondergebracht is.

- Na +- 5 minuten bespreken we jullie ervaringen

Die Studenten ... das alte Buch für ein neues Buch ... (umtauschen).

Ich ... eine Ausbildung ... (machen).

Du ... eine neue Technik ... (lernen).

Wir ... noch nicht viel ... (sagen).

Peter ... dieses Wochenende beim Jumbo ... (arbeiten).

Ich ... gestern Deutsch ... (reden).