1.5 Neutraal Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

H1 De Eerste Wereldoorlog

1.5 Neutraal Nederland

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen wat de gevolgen waren van de neutraliteit voor Nederland. 

onderwerpen par. 1.5

- neutraliteit Nederland

- economische gevolgen 

- politieke gebeurtenissen: nieuwe grondwet 1917

 vergissing van Troelstra

algemeen kiesrecht

einde schoolstrijd

Neutraliteitspolitiek

In 1914 worden 200.000 Nederlandse soldaten naar de grenzen van Nederland gestuurd om de neutraliteit te verdedigen. Duitsland besloot Nederland met rust te laten.

Rotterdam wereldhaven

Door de aanleg van de Nieuwe Waterweg wordt de haven van Rotterdam één van de grootste van de wereld.

De haven was vooral belangrijk voor het Ruhrgebied, het belangrijkste Duitse industriegebied.

Neutraliteitspolitiek

Duitsland wilde goederen via de Rotterdamse haven invoeren.

De geallieerden lieten dat toe...

vanaf ca 2 min. tot 11.30 min.

Hier begint verhaal over de dodendraad

Filmpjes

1. Bekijk 2 "Dodendraad" - filmpjes

2. schrijf minstens 3 redenene op waarom de Duitsers deze draad aanlegden

3. schrijf op waarom zoveel mensen gedood werden door de "Doodendraad" 

Gevolgen WOI voor Nederland

- 200.000 soldaten bleven 4 jaar lang gemobiliseerd

- 1 miljoen Belgische vluchtelingen

- dodendraad als grens België - Nederland

- tekort aan voedsel, grondstoffen, overzeese producten

- werkeloosheid en armoede

-basisproducten " op de bon" 

- ontstaan van een "zwarte markt" (=illegale handel)

Politieke ontwikkelingen

1. 1917: einde schoolstrijd = gelijke behandeling van openbaar en bijzonder onderwijs (evenveel subsidie)

2. 1917 : invoeren algemeen kiesrecht: mannen en vrouwen mogen stemmen en gekozen worden

3. 1918 Troelstra's Revolutie = mislukt = vergissing --> Troelstra wil naar voorbeeld van de Russische Revolutie een socialistische Revolutie. 

Schoolstrijd

Katholieke en protestantse politieke partijen willen dat bijzonder onderwijs (protestants en katholiek) financiële gelijkstelling krijgen met openbaar onderwijs

Kiesrecht

Socialistische en sociaal-liberale politieke partijen willen algemeen kiesrecht (in ieder geval voor mannen)

Vergissing van Troelstra

november 1918

Oproep tot socialistische revolutie door leider socialisten, Pieter Jelle Troelstra

De revolutie mislukt omdat: 

1. veel mensen  oranje-gezind zijn

2. het beter gaat met de arbeiders dankzij nieuwe sociale wetten 

Pacificatie van 1917

pacificatie ( = sluiten van vrede) ==> grondwetswijziging

door de oorlog ontstaat er een gevoel van nationale eenheid:

Nederland is neutraal maar heeft evengoed te kampen met gebrek en armoede.

Om de politieke rust te bewaren geeft de regering toe aan de socialisten (algemeen kiesrecht) en aan de katholieken en protestanten (schoolstrijd)

Pacificatie van 1917