grammatica deel 1

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1,2

grammatica deel 1

De bouwstenen van taal

Wat behandelen we vandaag?

• Herhaling persoonsvorm, onderwerp en zinsdeelproef;
• Werkwoordelijk gezegde
• Lijdend voorwerp
• Bijwoordelijke bepaling

Welke zinsdelen kan je al vinden?

(PV, OW, proef, WWG, LV en BWP)

Persoonsvorm en onderwerp

PV: de werkwoorden die veranderen wanneer je de tijd aanpast.

De kat loopt door de steeg.

De werkgever gaf een loonsverhoging.

De fiets viel op de grond.

OW: wie/wat + PV?

Zinnen verdelen in zinsdelen

Zinsdeelproef:

Welke woorden kunnen samen voor de persoonsvorm staan?

Morgen gaat zij een nieuwe trui kopen.

Werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in de zin.

Er wordt een kopje koffie gedronken.

De meiden beschadigen het bushokje. 

Het huis wordt verkocht.

Lijdend voorwerp

Wie/wat + PV + onderwerp?

We schilderen de muur.

Hem haat ik nog het meest.

Ik hoop dat je komt.

Meewerkend voorwerp

Geeft antwoord op de vraag:

Aan wie + gezegde + onderwerp (+ lijdend voorwerp)?

of 

Voor wie + gezegde + onderwerp (+lijdend voorwerp)?

Oefenen:

De gemeente beloofde de wijkbewoners grotere afvalbakken.

Sinterklaas schonk de kinderen mooie cadeautjes.

Bijwoordelijke bepaling

De bijwoordelijke bepalingen is een restcategorie en geeft antwoord op de vragen: wanneer, waar, waarom, waarmee, hoe en door wie. 

Ze zag hem lopen in het park. (Waar?)

Het sneeuwt in de winter. (Wanneer?)

Hanneke spreekt goed Frans, doordat ze een Franse moeder heeft. (Waarom?)

Wat is 'aan hun kinderen'?

Ouders geven zakgeld aan hun kinderen.

1. Meewerkend voorwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Werkwoordelijk gezegde
4. Onderwerp

Wat is 'Haar'?

Haar geloof ik nog het meest.

1. Onderwerp
2. Meewerkend voorwerp
3. Lijdend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Wat is 'Om half tien'?

Om half tien luidt de kerkklok.

1. Onderwerp
2. Meewerkend voorwerp
3. Lijdend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Zelfstandig werken

Jullie werken zelfstandig met Learnbeat. 

Vandaag maak je 7.1 A en B.

Klaar? Oefen met 7.3.