Cette leçon contient 32 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.
La durée de la leçon est: 50 min
Éléments de cette leçon
Oefening erfelijkheid
Slide 1 - Diapositive
Hoe ontstaan geslachtschromosomen?
A
Meiose
B
Mitose
Slide 2 - Quiz
Welke beschrijving hoort bij welk begrip?
Bevat informatie over één erfelijke eigenschap
Bestaat uit DNA en eiwitten
Is een variant van een gen
De stof die de code bevat over erfelijke eigenschappen
Chromosoom
Allel
DNA
Gen
Slide 3 - Question de remorquage
Welke term wordt beïnvloed door zowel je DNA als je milieu?
A
genotype
B
fenotype
C
chromosomen
D
genexpressie
Slide 4 - Quiz
Bij cavia's is korte haren dominant over lange haren. Twee heterozygote cavia's paren met elkaar en krijgen jongen.
Welke verhouding in fenotypes verwacht je bij de nakomelingen?
A
100% lange haren
B
100% korte haren
C
25% lange haren / 75% korte haren
D
25% korte haren / 75% lange haren
Slide 5 - Quiz
Bij konijnen is de vachtkleur zwart dominant over wit. Een homozygoot zwart konijn wordt enkele malen gekruist met een wit konijn. Hoe groot is de kans op witte konijntjes?
A
100%
B
75%
C
50%
D
0%
Slide 6 - Quiz
Intermediair overerven
Slide 7 - Diapositive
zwart : grijs : wit = 1:2:1
Er zijn drie fenotypen, dus er is een intermediair fenotype.
Zwart: KzKz, Wit: KwKw, Grijs: KzKw
Kruisingsschema maken van: KzKw x KzKw
Slide 8 - Diapositive
Een zwarte muis en een witte muis krijgen grijze nakomelingen (de F1). Deze worden onderling met elkaar gekruist. Hoeveel procent van de nakomelingen in de F2 is grijs?
Slide 9 - Question ouverte
Bij een runderras is de vachtkleur rood of wit of rood-wit gevlekt. De vachtkleur is een erfelijke eigenschap. Als een homozygoot rood rund wordt gekruist met een homozygoot wit rund zijn alle nakomelingen rood-wit gevlekt. Het fenotype van deze nakomelingen wordt intermediair genoemd.
Twee rood-wit gevlekte runderen worden met elkaar gekruist. Hoe groot is de kans op een witte nakomeling bij deze kruising?
A
0%
B
25%
C
50%
D
75%
Slide 10 - Quiz
Stambomen
Slide 11 - Diapositive
Slide 12 - Diapositive
Slide 13 - Diapositive
Welke eigenschap is dominant, ziek of gezond? Leg uit hoe je dat kunt zien.
Slide 14 - Question ouverte
Uit de resultaten van één bepaalde kruising is met zekerheid af te leiden, dat het gen voor korte haren dominant is.
Welke kruising is dit?
A
kruising 1 x 2
B
kruising 3 x 4
C
kruising 5 x 6
Slide 15 - Quiz
X-chromosomale overerving
Slide 16 - Diapositive
X-chromosomale overerving
Sommige allelen liggen op het X-chromosoom.
Het Y-chromosoom is kort en bevat weinig informatie.
Vrouwen: XAXA of XAXa of XaXa
Mannen: XAY of XaY
Slide 17 - Diapositive
Kleurenblindheid is een aandoening die X-chromosomaal recessief overdraagt. De vader van een zwangere, kleurenziende vrouw is kleurenblind. Haar man niet. Ze weten dat het kind een jongen wordt. Hoe groot is de kans dat hij kleurenblind is?
A
0%
B
25%
C
50%
D
100%
Slide 18 - Quiz
Lethale allelen
Slide 19 - Diapositive
Letale allelen
Bij twee dominante allelen sterfte in een vroeg embryonaal stadium.
Bijv. bij manx katten wordt het ontbreken van de staart veroorzaakt door een dominant allel, wat letaal is als er twee van aanwezig zijn.
Slide 20 - Diapositive
Twee Manx katten krijgen nakomelingen. Hoe groot is de kans dat het eerstgeboren jong een staart heeft?
A
25%
B
33%
C
67%
D
75%
Slide 21 - Quiz
Uitleg
De ouderkatten hebben geen staart, dus moeten wel Aa zijn (anders waren ze nooit geboren.)
Slide 22 - Diapositive
Multipele allelen
Slide 23 - Diapositive
Multipele allelen
Bij deze variant van overerving is er sprake van meerdere allelen (dus meer dan 2) per gen.
Een voorbeeld hiervan zijn de bloedgroepen.
Daar zijn 3 allelen bij betrokken, namelijk IA, IB en i.
Slide 24 - Diapositive
Slide 25 - Question ouverte
Een vrouw is voor de tweede keer getrouwd. Haar eerste echtgenoot had bloedgroep A en haar zoontje had type O. Haar tweede echtgenoot heeft type B en hun kind heeft type AB. Wat is het genotype van de vrouw?
Slide 26 - Question ouverte
Janna heeft bloedgroep A. Haar moeder heeft bloedgroep O. Samen met Joost heeft ze 3 kinderen. Joost heeft bloedgroep A en is heterozygoot. Welke bloedgroepen kunnen er voorkomen bij de kinderen?
A
Bloedgroep A en bloedgroep B
B
Alleen bloedgroep A
C
Bloedgroep A en bloedgroep AB
D
Bloedgroep A en bloedgroep O
Slide 27 - Quiz
Dihybride kruisingen
Slide 28 - Diapositive
Dihybride kruising
Kruising waarbij je naar de overerving van twee eigenschappen kijkt.
Niet gekoppeld: de genen liggen op verschillende chromosomen.
Bijv:
zwart is A, bruin is a
effen is B, gevlekt is b
Slide 29 - Diapositive
Dihybride kruising
Gekoppelde overerving: twee eigenschappen die op hetzelfde chromosoom liggen.
De A en B worden dus altijd samen doorgegeven, net als a en b.
Slide 30 - Diapositive
Bij de mens komen twee gekoppelde genen voor: A en B. Hoe groot is de kans dat een vader en een moeder met een chromosoompatroon zoals hiernaast een kind krijgen met genotype aaBb?