LB-WW-Deel 2-H4-Straf-Les 4

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

WW Basis Deel 2 

H2 Straf

les 4

Iets uit de actualiteit: 

https://nos.nl/artikel/2382091-jongen-van-vijf-enige-overlevende-kabelbaanongeluk-noord-italie

Gemaakt huiswerk: 

Lezen (leesboek):

par. 2.3 t/m 2.5, p.63 t/m 65

Maken (werkboek):

opdr. 7 /tm 10, p.66 t/m 68 

verdiepingsopdr. 2, p.68

Opdr.7, p.66

Ernaar streven iedereen welvarend te laten zijn, ook financieel! Als criminaliteit sterk wordt gevoed door de sociale omgeving geldt omgekeerd dat wanneer de maatschappelijke omstandigheden verbeteren de criminaliteit uit de samenleving zal verdwijnen. Een rechtvaardige maatschappij zal misdaad uitbannen en gevangenissen e.d. tot overbodige instituten maken.  

Opdr.8, p.66

Binnen dergelijke theorieën hebben misdadigers iets gemeenschappelijk met krankzinnigen: ze zouden namelijk niet in vrijheid en verantwoordelijkheid keuzes kunnen maken. De vergelijking met een ziekte heeft een vergelijkbaar doel: de misdadiger is geïnfecteerd door de omgeving: zijn gedrag komt niet uit hemzelf, is niet gevolg van een vrij wilsbesluit, maar is het gevolg van de omgeving, zoals een zieke geïnfecteerd is door bacteriën uit zijn omgeving. Evenmin als je iemand die besmet is geraakt door bacteriën uit zijn omgeving, verantwoordelijk kunt stellen voor zijn ziekte, kun je een misdadiger verantwoordelijk stellen voor zijn misdaad. Deze vergelijking is niet toevallig wanneer je ook kijkt naar de ‘ongezonde’ leefomgeving van het criminele milieu: laag geschooldheid, maatschappelijke achterstandsproblematiek, stress en verslaving.  

Opdr.9, p.66-67

a) onredelijke verhouding straf en misdaad

b) Er moet een redelijke verhouding bestaan tussen straf en overtreding. Eenvoudig gezegd: de straf moet niet te licht maar ook niet te zwaar zijn. We vinden kennelijk dat straffen proportioneel dient te geschieden: thuis, op school maar ook door de rechter.  

Opdr.10ab, p.67

a) Nee, bij het overtreden van normen is zij bewust en planmatig (sluw) te werk gegaan.

b) De wijze waarop zij het slachtoffer gemanipuleerd heeft, duidt op een zeer goed inschattingsvermogen van zijn angsten en wensen en de invloed van haar handelen daarop. Zij weet gevoelens van empathie tussen haakjes te kunnen zetten, tegenover haar slachtoffer te onderdrukken. 

Opdr.10c, p.67

In ieder geval zou gewerkt kunnen worden aan gewetensvorming. Vergelijk ook deel l van Wijs Worden waar in hoofdstuk 3 ('Over wat wel en niet deugt') uitvoerig een casus met Laura wordt behandeld die uiteindelijk de gulden regel toepast. Het kan goed werken deze casus in herinnering te roepen: ook Laura onderdrukte haar gevoelens van empathie met anderen als het haar slachtoffers betrof. Pas toen haar oma iets overkwam, leidde dit tot zelfkritiek.

Verdiepingsopdracht 2a, p.68

Bijvoorbeeld: 

Een onvoorwaardelijke celstraf van vier jaar voor het stelen van een fiets of voor het vernielen van een bromfiets. Omgekeerd: een taakstraf van 1oo uur vanwege een gewapende overval op een juwelierszaak. 

Verdiepingsopdracht 2b, p.68

Geef eigen voorbeelden. 

PS: 

Deze opdracht is bijna hetzelfde als a) echter: hier zou je kunnen zoeken naar voorbeelden waar verontwaardiging is over de uitspraak van een rechter. Dit is in de westerse samenlevingen meestal bij te lage straffen. 

LVB

Afronden LVB-Opdracht 4.1

Beginnen met LVB-Jaaropdracht C: Jaarafsluiting

Let op volgende les inleveren! 

(Deze les mag evt ook al)

Paragraaf 3: De geschiedenis van straffen

Leerdoel:

Je kan uitleggen waarom juist onder invloed van de Verlichting twee nieuwe doelen van strafoplegging ingang vinden.

Leerdoel:

Je kan enkele redenen geven waarom vanaf het begin van de negentiende eeuw in veel westerse landen allerlei soorten straf geleidelijk verdwenen en waarom juist de vrijheidstraf overbleef als zwaarste vorm van straf.

Deze les werken we aan:

Lezen (leesboek): 

p. 65 t/m 72 lezen

Maken (werkboek): 

opdr. 11 t/m 14, p.69-70

verdiepingsopdr. 3, p.70

Opdr.11a, p.69

1. Iemand die een voortand mist slaat met honkbalknuppel en steekwapen in op de vooronderstelde dader.

2. Iemand die een voortand mist slaat een ander - mogelijk degene die hem een tand heeft uitgeslagen - een tand uit de mond.

3. Degene die we van de vorige tekeningen herkennen als mogelijke dader moet zich verantwoorden voor de rechter (rechts in zwarte toga). Het slachtoffer (met de blauwe pet) zit in de rechtszaal maar heeft geen wraak genomen. 

Opdr.11b, p.69

Tekening 1 verbeeldt de ongeremde wraak.

Tekening 2 de Lex talionis: de wet van de vergelding (een oog voor een oog, een tand voor een tand).

Tekening 3 laat het strafrecht zien: het slachtoffer neemt geen wraak maar zit in de rechtszaal in afwachting van wat de overheid beslist over de dader.

Opdr.11c, p.69

De tekeningen lezend van links naar rechts brengen de ontwikkeling van de bandeloze wraak (tekening 1) via het aan banden gelegde wraakrecht (tekening 2) naar het moderne strafrecht (tekening 3) in beeld

Opdr.12, p.70

Zie WOORDWEB volgende SLIDE

Reacties als
alternatief
op wraak

Opdr.12a, p.70

 - men kan in stilte lijden

- men kan zich in wanhoop verliezen

- men zich volledig overgeven aan de agressor

- men kan wrok koesteren maar het daarbij laten

- men kan erkenning door de dader proberen te verkrijgen voor het leed dat hij heeft toegebracht.

Vergelijk het werk van de Zuid-Afrikaanse waarheidscommissies.

- men kan wraakzucht temperen door proberen vergevingsgezind te zijn, geweldloosheid en het beschaafd inhouden van emoties, zoals dat in de zogenaamd burgerlijke cultuur norm is en vanouds door het christendom wordt gepredikt. 

Opdr.12b, p.70

Het ligt hier voor de hand te denken aan de ernst van het onrecht dat is aangedaan en de tijd die verstreken is. Heelt de tijd alle wonden en nemen gevoelens van wraak dan af?

Maar ook de instelling, achtergrond en cultuur van het slachtoffer spelen een rol. Krenking van het gevoel van eigenwaarde, macht en machtsgevoel zijn geen objectieve feiten. Met name hoe de omgeving omgaat met eer is van invloed. Zo is in sommige culturen wraak na krenking een verplichting. Geen wraak nemen is beschamend en wordt zo ook door de omgeving behandeld. 

Opdr.13, p.70

De boosheid richt zich niet zozeer op de speler of de misdadiger maar op de instanties die dit laten begaan: die dus geen wraak nemen namens de benadeelde partij. Kennelijk willen mensen dat er vergelding plaatsvindt, ze kunnen dat niet zelf, maar dat moet een derde partij (de scheidsrechter, de overheid/de strafrechter) doen. Het tekortschieten geeft een gevoel van machteloosheid: degene die behoort te wreken laat het erbij zitten, terwijl men zelf niet mag wreken en machteloos moet toekijken.  

Opdr.14, p.70

De boetes die werden opgelegd (in de vorm van natura) kwamen voor een deel ten goede aan de gemeenschap, voor een ander deel aan het slachtoffer of aan diens verwanten.  

Verdiepingsopdracht 3, p.70

ad 1. Er bestond toen het 'stamding', een soort rechtbank. Bepaalde misdaden als verraad werden door het stamding behandeld.

ad 2. en 3 Alhoewel nog niet op schrift vastgelegd en alhoewel er ook nog sprake was van aan een plaats of gebied gebonden gewoonterecht: bepaalde misdaden waren gedefinieerd (bijvoorbeeld verraad of ontucht). Bij de verschillende misdaden behoorden ook verschillende straffen. 

Huiswerk: 

Lezen (leesboek):

p. 65 t/m 72 lezen

Maken (werkboek):

opdr. 11 t/m 17, p.69 t/m 72

verdiepingsopdr. 3, p.70

verdiepingsopdr. 4, p. 72

Let op: volgende les LVB inleveren!!