Afweer niet gebruikt 2

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

Afweer les 1.1.22

Leerdoelen

NOG INVULLEN

Lichaamsvreemde stoffen

stoffen die niet in je lichaam thuishoren en waarvan je ziek kunt worden

Zoals: bacteriën, schimmels, virussen en parasieten

Antigenen

eiwitten op de buitenkant van een cel of van een virus

Antistoffen

stoffen die ziekteverwekkers onschadelijk maken

Witte bloedcel

Vorming antistoffen

Natuurlijke immuniteit

Iemand is ziek geweest

Kunstmatige immuniteit

immuniteit die ontstaat door vaccinatie

Witte bloedcel: 

macrofagen

Sommige witte bloedcellen(macrofagen) hebben geen vaste vorm. Daardoor kunnen ze makkelijk door de wand van een bloedvat. 

Als er bacteriën en/of andere ziekteverwekkers in je lichaam komen, kunnen de witte bloedcellen zo'n lichaamsvreemde stof 'insluiten' (fagocytose). Daardoor gaat de bacterie/ziekteverwekker dood. De macrofaag gaat hierbij meestal ook dood. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je een wondje hebt en er vocht uit de wond komt. 

De etter of pus bestaat uit dode witte bloedcellen en gedode bacteriën. 

Witte bloedcel

Je kunt uitleggen wat de functie en de werking van een witte bloedcel is.

Witte bloedcel

die antistoffen maakt

Ziekteverwekkers bevatten lichaamsvreemde eiwitten. Het afweersysteem van het lichaam herkent die eiwitten. Bepaalde witte bloedcellen maken antistoffen die vastplakken aan de lichaamsvreemde eiwitten. Dat kost wel enige tijd en in die tijd kun je ziek zijn. 

Als er voldoende antistoffen zijn geproduceerd en de ziekteverwekkers bedekt zijn, dan zijn ze uitgeschakeld.

Je bent weer beter!

Witte bloedcel

Je kunt uitleggen wat de functie en de werking van deze witte bloedcel is.

Geheugencellen

Natuurlijke immuniteit

Ziekteverwekkers bevatten verschillende lichaamsvreemde stoffen. Eén antistof bestrijdt één lichaamsvreemde stof. 

Je lichaam maakt dus verschillende typen antistof. 

Zo'n antistof blijft langere tijd in je bloed en de witte bloedcellen 'onthouden' hoe ze zijn gemaakt (geheugencellen). 

Dat is handig want bij een volgende besmetting met dezelfde ziekteverwekker, wordt heel snel opnieuw de 

juiste antistof gemaakt. Resultaat: je wordt niet ziek, je bent immuun voor die ziekte. Als je als kleuter bijv. waterpokken krijgt (je bent dan ziek), dan maakt je lichaam antistoffen. Je krijgt dan niet nog een keer de waterpokken. Je noemt dit natuurlijke immuniteit.

Dit werkt ook zo bij de ziektes: rode hond of bijv. de bof.

Je kunt uitleggen hoe natuurlijke immuniteit ontstaat.

Immuniteit (1)

Hiervoor is uitgelegd dat bij een eerste contact met een antigeen het een tijdje duurt voordat de specifieke afweer op gang is gekomen. De tijd tussen binnendringen en ziekteverschijnselen krijgen, noemt men incubatietijd

De vorming van antistof na het eerste contact noemt men de primaire reactie.

Immuniteit (2)

Door de aanwezigheid van geheugencellen worden antistoffen snel gevormd na een nieuw contact met dít antigeen. Dit noemt men de secundaire reactie. Je wordt door het tempo van antistofproductie niet ziek, je bent immuun. 

Dit is natuurlijke immuniteit.

Wil men kunstmatig immuniteit opbouwen voor een ziekteverwekker, dan gaat men immuniseren.

Wat is de goede volgorde?

1. De ziekteverwekker is met antistoffen bedekt en onschadelijk
2. Ziekteverwekker dringt het lichaam binnen.
3. Antistof hecht aan de lichaamsvreemde stof
4. Witte bloedcellen maken antistoffen

1. 4 - 3 - 2 - 1
2. 1 - 2 - 3 - 4
3. 2 - 4 - 3 - 1
4. 3 - 4 - 2 - 1

 2 soorten immuniteit:

- Aangeboren
- Verworven
                     - actief

                     - passief

actieve of passieve immunisatie?

Bij actieve immunisatie krijg je de verzwakte ziekteverwekker toegediend en maak je zelf antistoffen (vaccinatie)

Bij passieve immunisatie krijg je antistoffen ingespoten als je geen tijd te verliezen hebt. Bijvoorbeeld bij spinnen- of slangenbeet en hondsdolheid.

               

Passieve immunisatie

Passieve immunisatie= direct antistoffen in het lichaam toevoegen. Het lichaam hoeft de antistoffen dus niet zelf te maken. Voorbeelden in de afbeelding zijn:    1. Vaccin
                                    2. Moedermelk

Het  werkt snel, maar niet zo lang. (geen geheugencellen!)

Actieve immunisatie

Actieve immunisatie = verzwakte of dode ziekteverwekkers in je lichaam spuiten, zodat het lichaam zelf antistoffen gaat maken.

Het voordeel van actieve immunisatie in vergelijk met passieve immunisatie is dat bij actieve immunisatie geheugencellen ontstaan. 

Wat is het voordeel van actieve immunisatie ten opzichte van passieve immunisatie?

1. Bij actieve immunisatie ontstaan geheugencellen
2. Bij passieve immunisatie ontstaan geheugencellen
3. Bij actieve immunisatie heb je minder bijwerkingen.
4. Bij actieve immunisatie hoeft het lichaam niet zelf antistoffen te maken.

Wat is het verschil tussen actieve en passieve immunisatie

1. Actief= direct antistoffen binnen krijgen.
2. Passief= direct antistoffen binnen krijgen.
3. Actief= verzwakte of dode ziekteverwekkers inspuiten
4. Passief= verzwakte of dode ziekteverwekkers inspuiten.

natuurlijke immuniteit

1. ontstaat doordat je een vaccinatie hebt gekregen
2. ontstaat doordat je bijvoorbeeld een griepprik hebt gekregen
3. immuniteit die ontstaat doordat je de ziekte doormaakt (ziek bent geweest van een ziekte)
4. is een erfelijke ziekte

Kunstmatige immuniteit

1. immuniteit die ontstaat doordat je al een keer een bepaalde ziekte hebt gehad
2. immuniteit die ontstaat door inenting met een vaccin, zoals de griepprik
3. Lichaamsvreemde stoffen die een ziekte veroorzaken
4. Lichaamsvreemde stoffen die geen ziekte veroorzaken

Ontsteking

1. is een reactie van je lichaam op een infectie
2. is een ziekte die je maar 1 x kunt krijgen
3. is een infectie
4. is een erfelijke ziekte