Woordsoorten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Vandaag 

leer je nieuwe woorden en uitdrukkingen &

leer of herhaal je de belangrijkste woordsoorten

Lees het woordsoortenblad

We gaan zo een quiz doen 

De hoofdprijs is ....

Wat doe je als je iets 'letterlijk' zegt?

1. Je bedoelt precies wat je zegt.
2. Je bedoelt iets anders dan wat je zegt.

Welke zin betekent hetzelfde?
Naar schatting doen er 350 mensen mee aan het evenement

1. We denken dat er 350 meedoen.
2. We hopen dat er 350 mensen meedoen.
3. We weten zeker dat er 350 mensen meedoen.
4. Geen van de antwoorden is juist

Wat is een consument?

1. Iemand die iets koopt
2. Iemand die iets verkoopt

De krant

De fles

Moe

Het gif

De media

schadelijk

De  inspanning

Het etiket

Woordsoorten

Elk woord in een zin kan je benoemen.

Vandaag

Lidwoorden (ld)

Zelfstandige naamwoorden (znw)

Bijvoeglijke naamwoorden (bnw)

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (sbnw)

Persoonlijk voornaamwoord (p vnw)

Bezittelijk voornaamwoord (b vnw)

Hoe vaak kun je een woord benoemen?

1. Eén keer
2. Twee keer
3. Drie keer
4. Oneindig

Lidwoorden

De / het / een

De is altijd een lidwoord

Het is niet altijd een lidwoord --> alleen als het bij een zelfstandig naamwoord hoort

Een is alleen een lidwoord als je het uitspreekt als 'un'

Het eendje zwemt in de vijver.

'Het' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Ik heb een nieuwe auto gekocht

'Een' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Heb jij een van de medewerkers gezien?

'Een' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Zelfstandig naamwoord

Mensen, dieren, dingen, planten, gevoelens etc.

1. Je kunt er de, het of een voor zetten

2. Het zelfstandig naamwoord heeft vaak een verkleinwoord

3. Het zelfstandig naamwoord heeft vaak een meervoud

Zelfstandig naamwoord 

Namen van mensen/bedrijven/plaatsen/etc.

Te herkennen aan een hoofdletter

Jan, Deltion , Arnhem, Nike

Let op!

Niet alle woorden met een hoofdletter zijn een zelfstandig naamwoord 

1. Soms krijgt een woord een hoofdletter, omdat het aan het begin van de zin staat

2. Soms krijgt een bijvoeglijk naamwoord een hoofdletter, omdat het is afgeleid van een plaats: de Amerikaanse auto.

Welke zelfstandig naamwoorden zie je in deze zin?

Ik heb de afwas gedaan en het vuilnis buiten gezet.

Welke zelfstandig naamwoorden zie je in deze zin?

Het is mijn doel om vaker te gaan sporten in de sportschool.

Bijvoeglijk naamwoord

Het bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord

Het mooie eendje zwemt in de gracht.

De eend is mooi (een BN kan dus ook achter het ZN staan)

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord kun je ook weglaten:

Het eendje zwemt in de gracht.

(Het mooie eendje zwemt in de gracht)

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het materiaal waarvan iets gemaakt is en eindigt vaak op -en

De gouden ring

Maar: de plastic tas (zonder -en)

Welke (stoffelijke) bijvoeglijke naamwoorden zie je in de volgende zin?

De houten bank is een mooie aanwinst.

Welke (stoffelijke) bijvoeglijke naamwoorden zie je in de volgende zin?

De geleerde professor is naar de lange bijeenkomst geweest.

Wat is geen voorbeeld van een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord?
....... deur

1. houten
2. gouden
3. dikke
4. stalen

Persoonlijk voornaamwoord

Wijst een persoon aan

Ik, je, jij, hij, zij, hem, haar, het etc. (zie schema in je boek)

Bezittelijk voornaamwoord

Geeft aan dat iets in het bezit van iemand is

Staat voor een zelfstandig naamwoord

Dat is mijn idee

Jouw, mijn, uw, jullie, haar, zijn

Persoonlijk of bezittelijk?

Ik geef jullie jullie boeken terug

Welke 'jullie' is persoonlijk en welke bezittelijk?

Trucje

Als je twijfelt tussen persoonlijk en bezittelijk, vul je een naam in. Bij het persoonlijk voornaamwoord past een naam altijd!

Ik geef jullie koffie - Ik geef Lizzy koffie = persoonlijk

Wat is jullie leukste idee? - Wat is Lizzy leukste idee? = bezittelijk

Welke persoonlijke voornaamwoorden zie je in de volgende zin?

Ik ben gisteren samen met jou naar je sportschool geweest.

1. Ik, jou, je
2. Ik, jou
3. Jou, je
4. Ik

Welke persoonlijke voornaamwoorden zie je in onderstaande zin?

Hij heeft het tafeltje geverfd, zodat het sneller verkocht zal worden.

1. Hij, tweede het
2. Hij, het, het
3. Hij, eerste het
4. Hij

Welke bezittelijke voornaamwoorden zie je in deze in?

Wilt u eens kijken of u w auto nu wel start?

1. u
2. uw
3. u + uw

Is het woord 'jullie' in onderstaande zin een persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord?

Ik heb jullie aangemeld bij de sportschool.

1. Persoonlijk
2. Bezittelijk

Is het woord 'hun' in onderstaande zin een persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord?


Ik geef hun een cadeautje.

1. Persoonlijk
2. Bezittelijk

Is het woord 'jouw' in onderstaande zin een persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord?

Jouw tas is erg leuk!

1. Persoonlijk
2. Bezittelijk

Tot nu toe

Lidwoord (de/het/een)

Zelfstandig naamwoord (dieren/dingen/mensen/plaatsen/namen)

Bijvoeglijk naamwoord (zegt iets over het zelfstandig naamwoord)

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (geeft materiaal aan van een zelfstandig naamwoord)

Persoonlijk voornaamwoord (ik/jij/hij/zij etc. - je kan er een naam voor in de plaats zetten)

Bezittelijk voornaamwoord (jouw/uw/mijn/jullie etc. - geeft een bezit aan)

Maud houdt van de hoge bergen en het indrukwekkende landschap.

Maud is een:

Maud houdt van de hoge bergen en het indrukwekkende landschap.

de is een:

Maud houdt van de hoge bergen en het indrukwekkende landschap.

Hoge is een:

Maud houdt van de hoge bergen en het indrukwekkende landschap.

Landschap is een:

Maud houdt van de hoge bergen en het indrukwekkende landschap.

Indrukwekkende is een:

Werk verder in NuNederlands

Maak opdracht 6 en 7 op blz. 258