Assertief in communicatie

• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Assertief in communicatie

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je de betekenis van assertief gedrag uitleggen en toepassen in 3 opdrachten.

Leg het leerdoel uit aan de klas en laat ze weten wat ze aan het einde van de les zullen kunnen.

Wat weet jij al over assertief gedrag?

Wat is assertief gedrag?

Assertief gedrag is opkomen voor je eigen mening en belangen, zonder de ander te kwetsen. Het gaat om respectvol communiceren en grenzen stellen.

Leg kort uit wat assertief gedrag betekent en waarom het belangrijk is in communicatie.

Assertieve versus niet-assertieve reacties

Assertief: 'Ik begrijp dat je mijn hulp nodig hebt, maar ik heb op dit moment geen tijd.' Niet-assertief: 'Oké, ik zal het doen.'

Laat voorbeelden zien van assertieve en niet-assertieve reacties en bespreek deze met de klas.

Aggressieve versus assertieve reacties

Aggressief: 'Laat me met rust, ik heb helemaal geen tijd voor jouw problemen.' Assertief: 'Ik wil je graag helpen, maar op dit moment heb ik daar geen tijd voor.'

Laat voorbeelden zien van agressieve en assertieve reacties en bespreek deze met de klas.

Opdracht 1: Assertieve reactie

Oefen in tweetallen met het geven van een assertieve reactie op een niet-assertieve vraag. Wissel daarna van rol.

Laat de leerlingen in tweetallen werken en oefenen met het geven van assertieve reacties. Bespreek daarna met de klas wat ze hebben geleerd.

Opdracht 2: Aggressieve reactie

Oefen in tweetallen met het geven van een assertieve reactie op een agressieve vraag. Wissel daarna van rol.

Laat de leerlingen in tweetallen werken en oefenen met het geven van assertieve reacties op agressieve vragen. Bespreek daarna met de klas wat ze hebben geleerd.

Opdracht 3: Assertiviteit in de praktijk

Schrijf in tweetallen een rolspel waarbij assertief gedrag centraal staat. Speel het rolspel uit voor de klas.

Laat de leerlingen in tweetallen werken en bedenk een rolspel waarbij assertief gedrag centraal staat. Laat ze het rolspel vervolgens uitspelen voor de klas.

Assertief zijn in de klas

In de klas is het belangrijk om assertief te zijn. Dit betekent dat je voor jezelf opkomt en respectvol communiceert met anderen.

Leg uit waarom het belangrijk is om assertief te zijn in de klas en geef voorbeelden van situaties waarin assertief gedrag nodig kan zijn.

Assertief zijn buiten de klas

Ook buiten de klas is assertief gedrag belangrijk. Het kan je bijvoorbeeld helpen in sociale situaties en bij het maken van keuzes.

Leg uit waarom assertief gedrag ook buiten de klas belangrijk is en geef voorbeelden van situaties waarin assertief gedrag nodig kan zijn.

Tips voor assertieve communicatie

- Gebruik 'ik' in plaats van 'jij'
- Blijf kalm en respectvol
- Stel grenzen
- Geef duidelijk aan wat je wilt of niet wilt
- Luister naar de ander

Geef de leerlingen handvatten voor assertieve communicatie door middel van tips. Bespreek deze tips met de klas.

Assertief gedrag en zelfvertrouwen

Assertief gedrag kan bijdragen aan je zelfvertrouwen. Door op te komen voor jezelf en grenzen te stellen, voel je je sterker en meer zelfverzekerd.

Leg uit hoe assertief gedrag kan bijdragen aan zelfvertrouwen en bespreek dit met de leerlingen.

Assertief zijn en respect

Assertief zijn betekent niet dat je respectloos bent naar anderen. Het gaat juist om respectvol communiceren en grenzen stellen op een respectvolle manier.

Leg uit dat assertief zijn niet betekent dat je respectloos bent naar anderen en dat respectvol communiceren en grenzen stellen juist belangrijk zijn.

Voorbeelden van assertieve communicatie

- 'Ik begrijp dat je het druk hebt, maar ik heb nu even geen tijd om te praten.'
- 'Ik vind het fijn om met je samen te werken, maar ik heb behoefte aan meer duidelijkheid.'

Laat voorbeelden zien van assertieve communicatie en bespreek deze met de klas.

Samenvatting

Assertief gedrag betekent opkomen voor je eigen mening en belangen, zonder de ander te kwetsen. Het gaat om respectvol communiceren en grenzen stellen. Door middel van opdrachten hebben we geoefend met assertief gedrag en geleerd hoe we dit kunnen toepassen in de praktijk.

Vat de belangrijkste punten van de les nog eens samen en benadruk het belang van assertieve communicatie.

Evaluatie

Wat vond je van deze les? Wat heb je geleerd over assertief gedrag? Zijn er nog vragen?

Evalueer de les met de leerlingen en beantwoord eventuele vragen.

Bronnen

- 'Communiceren kun je leren' door J. Roos-Klein
- 'Assertiviteit' door R. Bolier

Vermeld de bronnen die je hebt gebruikt voor deze les.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.