2.3 veranderingen in de puberteit

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

2.3 veranderingen in de puberteit

Even herhalen

Wat is nummer 6?

1. Teelbal
2. Zaadbal
3. Bijbal
4. Balzak

Wat is de functie van nummer 6?

1. Zaadcellen produceren
2. zaadcellen opslaan
3. Zaadcellen vervoeren
4. vocht toevoegen aan de zaadcellen

Hoe noem je nummer 5 en wat is zijn functie?

Waar zit de eikel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar zit het zwellichaam en wat doet het zwellichaam?

De temperatuur in de balzak is ongeveer twee graden lager dan de lichaamstemperatuur. Deze lagere temperatuur is optimaal voor de ontwikkeling van zaadcellen.
Uit onderzoek is gebleken dat het dragen van strakke onderbroeken kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid bij mannen. leg dit uit.

Wat is nummer ?

1. baarmoeder
2. blaas
3. eierstok
4. eileider

Wat is nummer 3?

1. eierstok
2. eileider
3. baarmoeder
4. vagina

Wat is de functie van nummer 3?

1. Eicellen rijpen
2. eicellen vervoeren
3. een eicel laten ontwikkelen tot embryo
4. Eicel opslaan

Waar worden de eicellen 'gerijpt'?

Met welk orgaan van het mannelijk voortplantingsstelsel is het orgaan met nummer 1 te vergelijken?

leerdoel 

- Je kunt omschrijven wat primaire en secundaire geslachtskenmerken zijn en daarbij voorbeelden noemen.

- Je kunt de processen tijdens de menstruatiecyclus beschrijven.

Geslachtskenmerken

- Primaire geslachtkenmerken = geslachtskenmerken die voor de geboorte al aanwezig zijn, zoals een penis en schaamlippen.

- secundaire geslachtskenmerken = geslachtkenmerken die in de pubertijd ontstaan, zoals borsten en gezichtshaar. 

- Bij intersekse personen heeft het lichaam zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken, of er ontbreken kenmerken

Hormonen

- ontwikkelingen van geslachtkenmerken wordt geregeld door hormonen. 

- hormoonklieren, maken hormonen en geven af aan het bloed.

Hormonen

In de puberteit zorgen hormonen uit de hypofyse ervoor dat:

• de teelballen zaadcellen gaan maken

• de teelballen mannelijke geslachtshormonen gaan maken (testosteron)

• in de eierstokken eicellen gaan rijpen

• de eierstokken vrouwelijke geslachtshormonen gaan maken (oestrogenen)

- Testosteron en oestrogenen zorgen voor de ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken. 

Menstruatie

- Alle eicellen al aanwezig. 

- Follikels rijpen, wordt gevuld met vocht. 

- eisprong (ovulatie) 

- rijpende follikels produceren oestrogeen. 

- baarmoederslijmvlies wordt dikker onder invloed van oestrogeen. 

Menstruatie 

- gele lichaam maakt hormonen aan om dikke laag in stand te houden.

- bij onbevruchte eicel sterft gele lichaam af, dus slijmvlies wordt niet langer in stand gehouden. 

- slijmvlies verlaat het lichaam via vagina (menstruatie)

- buikkrampen ontstaan door samentrekken van de spierlaag. 

Menstruatiecyclus 

1. menstruele fase (winter): duurt 3 tot 7 dagen, baarmoederslijmvlies wordt afgebroken (laag in energie).

2. folliculaire fase (lente): duurt 7 tot 10 dagen, de eicel rijpt (wordt energieker)

3. ovulaire fase (zomer): duurt 3 tot 4 dagen, ovulatie - eisprong (hoog in energie)

4. luteale fase (herfst): duurt 10 tot 14 dagen, hormoonschommeling en lichaam bereid zich voor op innesteling (energielevel gaat dalen). 

menstruatiecyclus 

- gemiddeld duurt de menstruatiecyclus 28 dagen. 

- verschilt per persoon. 

- meestal onregelmatig, dan is het onvoorspelbaar wanneer je ovuleerd of ongesteld wordt. 

Maken

 vanaf blz. 94 

opdr. 1 t/m 7