Interne Systeem van de Aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Interne systeem aarde

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

De midoceancische rug

https://www.youtube.com/watch?v=qkukhWR-V1g

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Interne systeem aarde Exogene processen	Externe systeem aarde Kringlopen	Landschaps- zones Middellandse Zeegebied	Overstroming rivieren & kust	Beleid Water Regionale problematiek Randstad	(Middel)grote steden Wijken	Herhalings- week

Systeem Aarde

Leefomgeving NL

SO

SO

Programma van vandaag 

Tweede uur:

1. Uitleg interne systeem aarde
2. Zelfstandig aan het werk 

Heb je een schrift?

- Tijdens uitleg maak je aantekeningen.
- Aan het einde van de les vul je je 'woordenboek' aan. 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het actualiteitsbeginsel uitleggen.
• de verschillende lagen van de aarde opnoemen en aanwijzen.
• uitleggen waarom aardplaten bewegen.
• de verschillen tussen divergerende, convergerende en transforme plaatgrenzen beschrijven.
• uitleggen hoe vulkanen, aardbevingen en gebergten ontstaan en kan je de bijbehorende geomorfologische verschijnselen herkennen.
• verschillende vormen van vulkanen linken aan het eruptietypen.  

De aarde is 4.6 miljard jaar oud...

Veel ontwikkelingen door gemaakt.

grondbeginsel:

Het Actualiteitsbeginsel

Men gaat ervan uit dat processen die we nu op de aarde zien, vroeger ook zo hebben gewerkt. 

Het heden vormt dus de sleutel tot het verleden. Processen herhalen zich gedurende de tijd. 

Met dit concept kunnen geologen tegenwoordig dingen uitleggen en verklaren. 

Verschillende lagen van de aarde

p.12 De Geo

Endogene processen

Endogene processen zijn processen die van binnenuit komen. Door endogene processen ontstaan vulkanen, aardbevingen en gebergten.

Om te begrijpen hoe dit werkt moeten we eerst weten hoe de aarde is opgebouwd. 

Aardkorst = buitenste laag

Platen drijven op de aardmantel

Onder aardmantel vloeibare en vaste kern

Convectiestromen

Door het temperatuurverschil tussen de aardkern en de oppervlakte vna de aarde ontstaan er convectiestromen. Dit zijn langzame stromen van stroperig gesteente diep in de aardmantel. 

Lang werd gedacht dat convectiestrmoen zorgden voor het bewegen van de platen, maar....

slab-pull

Ridge-push

Slab-pul model

Aardplaten bewegen door het slab-pull model.

Duwkracht vanuit de (mid)oceanische rug (ridge-push) en een trekkracht als gevolg van het wegduiken van de oceanische korst bij een subductiezone (slab-pull)

Duwkracht

Trekkracht

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Vulkanisme

Explosieve eruptie

Stratovulkaan 
Caldera

Pyroclastica

Effusieve eruptie

Schildvulkaan

Spleetvulkaan

Aardbevingen

Meeste aardbevingen bij subductiezone 

Maar bevindt het epicentrum zich onder water dan...

Aardbevingen

Meest gebruikt: Schaal van Richter

Sterkte / hoeveelheid energie die vrijkomt

Andere schaal =
Schaal van Mercalli.

De intensiteit a.h.v. waarneembare schade

Gebergtevorming

Door plaatbegwegingen komt gesteente onder druk te staan.
- Plooiingsgebergten

- Breukgebergten 

Zelfstandig lezen en verwerken

Lezen	Samenvatting p. 22 t/m 28 of De Geo 1.1, 1.3, 1.4 en 1.5
Oefenen	Examentraining De Geo H1 2 opgaven
Begrippen	Schrijf een definitie achter elk begrip

Artikel:

https://www.geografie.nl/sites/geografie.nl/files/Hospers%20-%20Krimpdorpen%20in%20een%20global%20village.pdf

Documentaire:

Quizlet:

link

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan. Schrijf een definitie achter elk begrip. 

Asthenosfeer
Lithosfeer

Convectiestromen

(mid)oceanische rug

subductie

diepzeetrog

convergente plaatgrens
divergente plaatgrens

transforme plaatgrens

hotspot

explosieve vulkaan

Stratovulkaan

caldera

effusieve vulkaan

schildvulkaan

pyroklastica

magnitude (schaal van Richter)

intensiteit (schaal van Mercalli)

tsunami

breukgebergten

horsten en slenken

plooiingsgebergten

Lesdoel(en) checken

Aan het einde van de les kan je:

• het actualiteitsbeginsel uitleggen.
• de verschillende lagen van de aarde opnoemen en aanwijzen.
• uitleggen waarom aardplaten bewegen.
• de verschillen tussen divergerende, convergerende en transforme plaatgrenzen beschrijven.
• uitleggen hoe vulkanen, aardbevingen en gebergten ontstaan en kan je de bijbehorende geomorfologische verschijnselen herkennen.
• verschillende vormen van vulkanen linken aan het eruptietypen.  

Welke leerdoelen heb jij gehaald? 
Check het in je eigen studiewijzer 

Aan het einde van de les kan je:

• het actualiteitsbeginsel uitleggen.
• de verschillende lagen van de aarde opnoemen en aanwijzen.
• uitleggen waarom aardplaten bewegen.
• de verschillen tussen divergerende, convergerende en transforme plaatgrenzen beschrijven.
• uitleggen hoe vulkanen, aardbevingen en gebergten ontstaan en kan je de bijbehorende geomorfologische verschijnselen herkennen.
• verschillende vormen van vulkanen linken aan het eruptietypen.  

Huiswerk

Lezen	Samenvatting Wil je meer uitleg: De Geo 1.1, 1.3, 1.4, 1.5
Oefenen	Examentraining De Geo H1
Woordenboek	Schrijf achter elk woord een definitie

Stuur je werk (examentraining) naar mij via Teams :) 

Artikel:

https://www.geografie.nl/sites/geografie.nl/files/Hospers%20-%20Krimpdorpen%20in%20een%20global%20village.pdf

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=Iwa3vLoeNmQ

Quizlet:

link