2.7 Strafrecht

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Verloop van de rechtszaak (bron 9)

1.  Opening door de rechter

2. Aanklacht door de OvJ

3. Onderzoek door de rechter

4. Requisitoir met strafeis door de OvJ

5. Pleidooi door de advocaat

6. Laatste woord door de verdachte

7. Vonnis door de rechter

Verloop burgerlijke rechtszaak

Dagvaarding: mededeling dat je voor de rechter moet komen

Verweer: reactie van gedaagde

Vonnis: uitspraak vd rechter

Advocaat

Geen officier van justitie

Hoger beroep

Eerste aanleg	Rechtbank
Hoger beroep	Gerechtshof - doet hele zaak over
In cassatie	Hoge raad - kijkt alleen of het recht juist is toegepast
Herziening	Bij nieuw bewijs kan een zaak worden herzien, dan wordt de zaak weer opnieuw gedaan

Strafuitsluitingsgronden

• 2 soorten strafuitsluitingsgronden zijn:

- Rechtvaardigingsgronden (feit is niet strafbaar want te rechtvaardigen wat je doet)

- Schulduitsluitingsgronden (dader is niet strafbaar, want het is niet zijn schuld) 

• Vandaag kijken we naar deze schulduitsluitingsgronden en zoomen in op 1 hiervan

• Het volledige rijtje schulduitsluitingsgronden: psychische overmacht (kiezen tussen het redden van twee levens), art. 40 Sr; onbevoegd gegeven ambtelijk bevel

• Rechtvaardiging

       - Noodweer

       - Overmacht-noodtoestand

       - Ambtelijk bevel

• Niet schuldig

       - Psychische overmacht (druk van buiten)

       - Noodweerexces

       - Ontoerekeningsvatbaarheid

       - Afwezigheid van schuld

Actualiteit

Terugblik

Theorie

Afsluiting

Soorten straffen

1. Hoofdstraf 

- boete

- gevangenisstraf

- taakstraf

soorten straf

bijkomende straf: inleveren rijbewijs na te hard of onder invloed rijden

Bijkomende straf

Afnemen rijbewijs

Uit je ambt gezet worden

contactverbod, stadionverbod

in combinatie met hoofdstraf

Strafrechtelijke maatregel

Schadevergoeding aan het slachtoffer.

 

Terbeschikkingstelling (TBS): behandeling van psychisch zieke daders waarbij de kans op herhaling groot is.

Aspecten van jeugdstrafrecht

1. Geen strafrechtelijke vervolging bij jongeren onder de 12 jaar

2. Kinderrechter bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar.

3. Adolescentenstrafrecht bij jongeren tussen de 16 en 23 jaar. 

Strafrecht in beweging

Niet alleen bij de opsporing en vervolging zie je veranderingen die discussie oproepen, maar ook in de rechtspraak.

• Uitbreiding spreekrecht nabestaande en slachtoffers tijdens het strafproces
• Inperking taakstraf bij geweld en zedenmisdrijven en bij recidive
  
• Levenslange opsluiting is dat onmenselijk?
• Strenger straffen of niet?
  

Rechten (ex-)gedetineerden

• De zorg voor gevangen is geregeld in het recht voor gedetineerden. 
• Ook als iemand veroordeeld is en een straf uitzit, houdt hij rechten: recht op voeding, bezoek en ontspanning.
• Bij gevangenisstraffen tussen de één en twee jaar komt de veroordeeld in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidsstelling. Iemand komt dan vrij op bepaalde voorwaarden (contactverbod of contact met de reclassering).
• Reclassering= ondersteunt veroordeelden bij terugkeer naar de maatschappij.

De rol van de reclassering

Reclassering werkt samen met de politie, justitie, gemeenten en het gevangeniswezen. Ook met de mensen die in aanraking zijn gekomen met politie

Dus voor, tijdens en na het strafproces.