Les 1. 14.3 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken

Ga in deze Lesson-Up

Doelstellingen

Je kunt uitleggen wat homeostase is, en met voorbeelden uitleggen, waarom homeostase belangrijk is voor een organisme/cel/enzymwerking

14.2 Je kunt uitleggen welke rol het bloedvatselsel vervult in het lichaam, en hoe het samenwerkt met andere orgaanstelsels. Je kunt dit toepassen met bijvoorbeeld sport als voorbeeld.

Je kunt uitleggen welke bijdrage de verschillende componenten van bloed leveren aan de functies van het bloedvatstelsel.

 

homeostase =

constant houden  intern milieu

cel

weefselvloeistof

Wat moet allemaal constant blijven in het intern milieu?

De rode bloedcel barst open door opname van water. Welke factor uit het bloedplasma is onvoldoende constant gehouden?

Wat is de rol van het bloedvatenstelsel?

14.3 Onderdelen bloed

 Je kunt uitleggen welke bijdrage de verschillende componenten van bloed leveren aan de functies van het bloedvatstelsel.

Wat zit er allemaal in het bloed? (voorkennis)

Ingrediënten

* bloedplasma

* rode bloedcellen

* witte bloedcellen

Bloedplasma:

voedingsstoffen ( glucose, vitaminen) afvalstoffen ( koolstofdioxide )

bloedeiwitten
bloedgassen 
zitten hierin opgelost

Quinten besteld bij domino's en eet een pizza zonder ananas. Dat hoort immers niet op een pizza. Wat zal er met de osmotische waarde van bloedplasma gebeuren?

1. Die neemt door het extra zout toe
2. Die neemt door het extra zout af
3. Die neemt door de vermindering van zout toe
4. Die neemt door de vermindering van zout af

Rode bloedcellen

Bevat hemoglobine = een roodkleurig eiwit.

Hemoglobine bevat ijzer, hier bindt zuurstof aan.

Wordt gemaakt in je beenmerg (in je botten)

Bevat als enige cel in het lichaam geen celkern

Door de vorm van rode bloedcellen (een dunne, ingedeukte cel, is het gemakkelijker voor zuurstof om zich te binden aan hemoglobine. Op welke factor uit de wet van Fick heeft de speciale vorm voornamelijk invloed?

1. Diffusiecoëfficient
2. Diffusieoppervlak
3. Concentratieverschil
4. Diffusieafstand

Witte bloedcel

Zorgt voor bescherming

Is je afweer en ruimen lichaamsvreemde stoffen op 

Wordt gemaakt in je beenmerg

Bloedplaatjes

Spelen een hele belangrijke rol bij het bloedstolling. 

Zijn delen van uiteengevallen cellen

Bij bloedonderzoek van een zwangere vrouw wordt het hemoglobinegehalte bepaald.
Naar welke bloeddeeltjes wordt hier onderzoek gedaan?

1. Bloedplasma
2. Bloedplaatjes
3. Rode bloedcellen
4. Witte bloedcellen

Het gehalte aan cholesterol in het bloed kan een rol spelen bij het ontstaan van vernauwing in bloedvaten. Cholesterol is een bepaald type vet. Cholesteroldeeltjes kunnen in de wand van bloedvaten terechtkomen. Bepaalde bloeddeeltjes nemen dit cholesterol in zich op om het te verteren.

Hoe heten deze bloeddeeltjes?

1. Bloedplasma
2. Bloedplaatjes
3. Rode bloedcellen
4. Witte bloedcellen

Bij leukemie (bloedkanker) werkt een deel van de witte bloedcellen van je eigen lichaam niet meer goed. Het zijn kankercellen geworden die hun taak niet meer kunnen uitvoeren.

Wat voor soort transplantatie heeft een leukemiepatiënt vaak nodig om te genezen?

1. Bloed transplantatie
2. Beenmerg transplantatie
3. Witte bloedcellen transplantatie
4. Dat is niet te genezen

Tabaksrook bevat onder andere koolstofmono-oxide, ook wel bekend als kolendamp. Een roker krijgt elke keer als hij een sigaret rookt een kleine hoeveelheid kolendamp binnen. Het blijkt dat koolstofmono-oxide in het bloed op de plaats gaat zitten waar normaal zuurstof gebonden wordt. Het koolstofmono-oxide gaat niet gemakkelijk van die plaats af.

Welk deel van het bloed van een roker bindt of welke delen binden koolstofmono-oxide?

Naomi is gek op avocado's. Deze vruchten bevatten o.a. kalium en onverzadigde vetten. Kalium hebben een gunstig effect op de bloeddruk. De bloeddruk is de druk die bloed uitoefent op de binnenkant van een bloedvat. Onverzadigde vetten beïnvloeden de wanden van de bloedvaten en kalium-ionen bevorderen de uitscheiding van natrium-ionen door de nieren. Na het eten van voedingsmiddelen met veel natrium-ionen stijgt de bloeddruk. Doordat vervolgens vaatverwijding optreedt zal de bloedruk weer dalen. Leg uit hoe een verhoogde inname van natrium-ionen eerst leidt tot een hogere bloeddruk en verklaar daarna hoe vaatverwijdering de bloeddruk laat dalen (T2, 3p)

huiswerk

Opdrachten van 14.3

Klaar? Maak je 'verslagje' over het practicum van gisteren af