2. Onderwerp hoofdgedachte signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Onderwerp, hoofdgedachte en tekstverbanden

Wat zijn het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst en hoe herken ik ze? Wat zijn tekstverbanden?

En waarom wil ik dit leren?

Aan het einde van deze lesson up:

• Kun je het onderwerp van een tekst formuleren.
• Kun je de hoofdgedachte van een tekst formuleren.
• Kun je signaalwoorden en tekstverbanden herkennen in een tekst.

Je krijgt straks een filmpje te zien over het verschil tussen het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst. 

Wat denk je dat het verschil is tussen deze twee?

Wat bekijk je van een
tekst om het onderwerp
te weten?

De hoofdgedachte is een .... van de tekst in één zin.

1. lokkertje
2. samenvatting
3. opsomming

Bekijk de tekst.

In de slide hierna beantwoord je wat het onderwerp is.

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. Afscheidsfeestje premier Johnson
2. De ambtswoning van premier Johnson
3. Overlijden prins Philip
4. Beschuldiging feestjes premier Johnson

Bekijk de tekst.

In de slide hierna beantwoord je wat het onderwerp is.kst

Wat is het onderwerp van de tekst?

Welke zin geeft de hoofd-gedachte het beste weer?

Welke zin geeft de hoofdgedachte het beste weer?

1. Nutri-Score maakt gezonder kiezen makkelijk
2. Albert Heijn wil met Nutri-Score klanten helpen om een gezonde leefstijl mogelijk te maken.
3. Daarom zie je het voedselkeuzelogo op steeds meer plekken terug ....... en op steeds meer producten

Signaalwoorden

Woorden die een verband aangeven tussen de ene en de andere zin of alinea.

Dit noem je een tekstverband

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen hij in Nederland was ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. Dat mocht niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Wat valt je op?

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. Toen sprak hij nog bijna geen Nederlands. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. En toen mocht dat niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Signaalwoorden

Er zijn heel veel meer signaalwoorden dan alleen maar 'toen'. Ook geven verschillende soorten signaalwoorden verschillende verbanden aan:

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Bestudeer kort

Mert werd geboren in Turkije.                                    hij acht was verhuisde hij naar Nederland en 

ging daar naar school. Dat vond hij stom                                    hij nog bijna geen Nederlands sprak.

Gelukkig werd hij vrienden met Tom.                                       vond Mert het iets leuker in Nederland. 

                                    hij op voetbal mocht, werd het vast nog leuker.                                       dat mocht 

niet van zijn moeder.                                          ging Mert maar gewoon voetballen met de

 buurkinderen. 

Lees de aangepaste tekst en sleep de signaalwoorden naar de juiste plek.

Toen

omdat

Daardoor

Als

Maar

Daarom

Signaalwoordenspel

• Maak teams
• De docent draait aan het rad 
• Ieder team krijgt 30 seconden om een zin te maken met het signaalwoord
• Schrijf het puntenaantal dat je voor de zin krijgt erachter
• Wissel na afloop jullie antwoorden uit met een ander team
• Kijk het na en geef de punten voor de zinnen die kloppen

Maak in 30 seconden een zin met...

Aan het werk!

Deze les helpt je bij het maken van het werkblad Samen beter lezen van de quest Samen beter lezen.