Via Vervolg 1F Deel B thema 6 H2 Spelling & grammatica

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 3

Thema 6 H2 Spelling en grammatica

Verkleinwoorden

Aan het einde van de les schrijf je op de juiste manier verkleinwoorden

Verkleinwoord

Een verkleinwoord is een zelfstandig naamwoord (ZN) waarvan de uitgang aangeeft dat iets/iemand klein is.

Om een ZN te verkleinen zet je er meestal -je -tje -pje of -etje achter.

Voorbeelden

het huis - het huisje

het ei - het eitje

het ding - het dingetje

het lidwoord

Het lidwoord van verkleinwoorden is altijd HET

- de computer - het computertje

- de mp3-speler - het mp3-spelertje

Extra klinker

Je kunt niet altijd -je -tje of -etje achter een ZN zetten om het te verkleinen. De klank van het verkleinwoord moet namelijk wel hetzelfde blijven. 

- de agenda - het agendaatje

- de euro - het eurootje

- de opa - het opaatje

- de accu - het accuutje

Extra medeklinker

Soms moet je een medeklinker toevoegen, want de klank van het verkleinwoord moet namelijk wel hetzelfde blijven. 

- de pop- het poppetje

- de man - het mannetje

-pje achter -m

Bij veel ZN die op -m eindigen, schrijf je -pje achter het ZN als je het verkleint.

- de boom - het boompje

- de film - het filmpje

-ng wordt -nkje

Veel ZN eindigen op -ng. Je kunt ze verkleinen door de uitgang -ng te veranderen in -nkje.

- de woning - het woninkje

- de beloning - het beloninkje

-é wordt eetje

Als een ZN eindigt op -é. bernam ke de -é in het ZN met -ee en plak je er -tje achter om het te verkleinen.

- de café - het cafeetje

- de saté - het sateetje

-y wordt -'tje

Als een ZN eindigt op -y maak je het een verkleinwoord door er 'tje achter te plakken.

- de baby - het baby'tje

de hobby - het hobby'tje

afkorting krijgt -'je of -'tje

- de sms - het sms'je

- de dvd - het dvd'tje

- de tv - het tv'tje

Maken

Opdracht 1 t/m 9

Blz. 238 - 244

Thema 6 Toekomst

Herhaling verkleinwoorden

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Wat is het verkleinwoord van
kind?

Wat is het verkleinwoord van
stroom?

Wat is het verkleinwoord van
pan?

Wat is het verkleinwoord van
baby?

Wat is het verkleinwoord van
auto?

Wat is het verkleinwoord van
logé?

Wat is het verkleinwoord van
leuning?

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Hoe gebruik je het voltooid deelwoord bijvoeglijk?

 Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Soms zegt het werkwoord iets over een ZN. Het werkwoord wordt dan als bijvoeglijk naamwoord gebruikt. Dit heet het bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord. Meestal zet je een -e achter het voltooid deelwoord om het bijvoeglijk te maken.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

* Het diploma is behaald - Het behaalde diploma.

* De sollicitatie is verstuurd - De verstuurde sollicitatie.

* De foto is verscheurd - De verscheurde foto.

De verjaardag is gevierd.
De .... verjaardag.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Soms moet je een klinker weghalen om het bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord correct te spellen. Dit is het geval bij lange klanken als oo - ee - uu - aa.

Let op: je mag alleen de klinker weghalen als de klank van het woord niet verandert.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

* Hij heeft veel geld besteed. - Het bestede held

* De weg is verbreed - De verbrede weg

We zeggen ook wel: we schrijven zo kort mogelijk!

Het meisje is mooi gekleed.
Het mooi .... meisje.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Als het voltooid deelwoord eindigt op -en hoef je er niets aan te veranderen om het bijvoeglijk te gebruiken.

* De vaas is omgevallen. - De omgevallen vaas. 

* Ik heb het schilderij bekeken. - De bekeken schilderij.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Soms verandert de klank van het voltooid deelwoord als je er een -e achter schrijft. Om ervoor te zorgen dat de klank hetzelfde blijft, schrijf je een extra medeklinker. 

* De dag is gered. - De geredde dag. 

* De muur is gewit. - De gewitte muur.

De kaars werd aangestoken.
De .... kaars.

Maken

Maak de opdrachten 10 t/m 15 

blz. 244-248

Studiemeter H1 + H2